Psikoloji
Travmalar ve Nesilden Nesile Aktarılabilirlik
Hayat, bir dizi anı, hikaye ve deneyimle doludur. Ancak bu deneyimlerin bazıları, sadece bizim için değil, gelecek nesiller için de önemli bir rol oynayabilir. Epigenetik değişiklikler, genlerin işlevini kontrol eden kimyasal etiketlerdir ve travmatik deneyimler, bu etiketleri değiştirebilir. Yani, bir kişinin yaşadığı travma, genlerini etkileyip bu değişiklikleri gelecek nesillere aktarabilir.Genetik miras, sadece fiziksel özellikleri değil, aynı zamanda deneyimlerin izlerini de taşıyabilir. Epigenetik değişiklikler, genlerin işlevini değiştirerek travmatik deneyimlerin gelecek nesillere nasıl aktarılabileceğini açığa çıkarabilir.
Anne ve baba tarafından gelen epigenetik değişiklikler, çocuklara aktarılabilir. Anne rahmindeki koşulların, çocukların genetik kodunu nasıl etkilediğini anlamak, travmatik deneyimlerin nasıl aktarıldığını anlamamıza yardımcı olabilir.Travmatik deneyimlerin nesilden nesile nasıl aktarıldığı ve etkilerinin kaç nesil boyunca sürdüğü hala araştırılan bir konudur. Bazı araştırmalar, travmatik deneyimlerin belirli psikolojik sorunları, özellikle travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi rahatsızlıkları, nesilden nesile aktarabileceğini göstermektedir
Traumaların genetik mirası konusu, travma sonrası etkilerle mücadelede önemli bir faktördür. Bu bilgiye dayalı olarak, travma sonrası stres ve benzeri sorunları önlemek ve tedavi etmek için daha etkili stratejiler geliştirilebilir. Aile dizilimi, travmatik deneyimlerin nesilden nesile aktarılabilirliği üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Bu terapi yaklaşımı, bireylerin aile geçmişlerine ve aile içi dinamiklere daha derinlemesine bakmalarına ve travmatik deneyimlerin köklerini anlamalarına yardımcı olabilir. Aile dizilimi, aile üyeleri arasındaki bağları, çatışmaları ve travmatik geçmişin yarattığı engelleri gözler önüne sererek, bu sorunları aşmada önemli bir rol oynayabilir. Aynı zamanda, bireylere geçmiş travmalardan kurtulma ve yeni bir başlangıç yapma fırsatı sunar. Bu terapi, aile üyelerinin birbirleriyle sağlıklı bir şekilde iletişim kurmalarına ve travmatik deneyimleri daha sağlıklı bir şekilde işlemelerine yardımcı olabilir. Sonuç olarak, aile dizilimi, travmatik deneyimlerden kurtulma yolunda önemli bir araç olabilir ve ailelerin daha sağlıklı bir gelecek inşa etmelerine yardımcı olabilir.
Yazar: Begüm Ceyda KAYNAK
Kaynakça: Yehuda, R., Daskalakis, N. P., Bierer, L. M., Bader, H. N., Klengel, T., Holsboer, F., & Binder, E. B. (2016). Holocaust Exposure Induced Intergenerational Effects on FKBP5 Methylation. Biological Psychiatry, 80(5), 372-380.
Weaver, I. C., Cervoni, N., Champagne, F. A., D'Alessio, A. C., Sharma, S., Seckl, J. R., ... & Meaney, M. J. (2004). Epigenetic programming by maternal behavior. Nature Neuroscience, 7(8), 847-854.
Ressler, K. J., Mercer, K. B., Bradley, B., Jovanovic, T., Mahan, A., Kerley, K., ... & May, V. (2011). Post-traumatic stress disorder is associated with PACAP and the PAC1 receptor. Nature, 470(7335), 492-497.
Grandparenting, psychological well-being and parenting stress in Chinese working mothers: The moderating role of parenting alliance. (2019). Journal of Child and Family Studies, 28(7), 1835-1845