Psikoloji
Hiçbir Şey İçin Yeterli Değilim: Imposter Sendromu
Ya da size gösterilen değeri hak etmediğinizi düşündünüz mü? Akademik, mesleki, kişisel başarılarınıza rağmen bir "sahtekar" gibi hissettiğiniz anlar yaşadınız mı? Eğer bu duygular size tanıdık geliyorsa bilin isteriz ki yalnız değilsiniz. Bu durum psikolojide "Imposter Sendromu" (Sahte Kimlik Sendromu) olarak biliniyor.
Imposter Sendromu, bireyin başarılarına rağmen kendini yetersiz veya başarısız hissetmesiyle karakterize bir psikolojik durumdur. Bu kişiler, elde ettikleri başarıları şansa, başkalarının yardımlarına ya da dışsal faktörlere bağlama eğilimindedir. Genellikle gerçek değerlerinin bir gün açığa çıkacağından korkar ve kendilerini sürekli kanıtlama ihtiyacı hissederler. Bu durum uzun vadede tükenmişlik sendromu, anksiyete gibi psikolojik sıkıntılara neden olabilir.
Bu sendrom özellikle mükemmeliyetçi, başarı odaklı, baskı altında çalışan bireyler arasında yaygındır. Kadınlar, azınlık gruplar, yüksek başarı standartlarına sahip bireyler arasında daha sık görülmektedir. Üniversite öğrencileri arasında da yaygın olduğunu ve bu durumun öğrencilerin akademik başarılarını düşürdüğü gözlemlenmiştir.
Peki bu sendromla mücadele etmek için kişi ne yapmalı?
Başarılarınızı Yazılı Hale Getirin: Kendi başarılarınızı ve elde ettiğiniz becerileri listelemek, kendinize olan güveninizi artırabilir.
Mükemmeliyetçilikten Vazgeçin: Kusursuz diye bir şey yoktur. Hata yapmak insan olmanın bir parçasıdır, bunu kabul etmek üzerinizdeki baskıyı hafifletecektir. Hedeflerinizi gerçekçi düzeyde tutmayı öğrenmek önemlidir.
Geri Bildirim Alın: Güvendiğiniz bir mentordan ya da arkadaşınızdan dürüst geri bildirimler isteyin. Çoğu zaman dışarıdan gelen pozitif bir değerlendirme, kendi başarınızı daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir.
Kendi İç Diyaloğunuzu Değiştirin: Negatif içsel konuşmaları fark edip yerine daha pozitif ifadeler koymaya çalışın. Örneğin "Bu pozisyona layık değilim" yerine "Bu pozisyon için elimden gelenin en iyisini yapıyorum" demeyi deneyin.
Destek Gruplarına Katılın: Benzer duyguları yaşayan insanlarla bir araya gelmek, yalnız olmadığınızı hissetmenizi sağlar.
Profesyonel Destek Alın: Imposter Sendromu uzun vadeli stres ve kaygıya yol açabilir, günlük hayatını tahmin edebileceğinizden daha fazla etkileyebilir. Bu nedenle bir terapistten ya da danışmandan destek almak sorunun kökenine inmenize yardımcı olabilir.
Yazar: Eylül Rüzgar Üzer
Kaynak
https://www.bbc.com/turkce/articles/cy6zvjx99lwo
Parkman, A. (2016). The imposter phenomenon in higher education: Incidence and impact. Journal of Higher Education Theory and Practice, 16(1).
McGregor, L. N., Gee, D. E., & Posey, K. E. (2008). I feel like a fraud and it depresses me: The relation between the imposter phenomenon and depression. Social Behavior and Personality: an international journal, 36(1), 43-48. https://doi.org/10.2224/sbp.2008.36.1.43