Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Merhaba,

Benim tanımlamam ile "bütün zamanların ve kâinatın en büyük tur operatörü Semih Eser "Kadir Abi, Küba'ya tur düzenledim var mısın?" diye sorguladığında hiç düşünmeden "tabi ki beni 2 kişi yaz" dedim.

Küba, çoğumuzun merak ettiği bir coğrafya ve farklı bir kültür. Merak ediyordum ve görmek istiyordum ama açıkçası Semih, "hadi abi" demese idi açıkçası hep ötelerdim. 

Çok iyi bir seyahat gözlemcisi olmadığım açıktır. Aşağıda, katıldığım Ocak sonu-Şubat başı 2018 Küba turu için kısa notlar bulunmaktadır. 

İstanbul çıkış

Sabiha Gökçen Havaalanı'ndan sabah çıkış yaptık. İstanbul'da yerleşik olmayanlar, bir gece önceden Sabiha Gökçen Hava alanına yakın bir otelde konaklamalı. Ankara ve diğer Sabiha Gökçen Havaalanı bağlantılı uçaklar her an gereksiz risk oluşturabilir. 

Havana'da Atatürk Büstü

Önceden Havana'da Atatürk büstü olduğunu biliyordum. Bu fotoğrafı çektirmek için Ankara'dan beyaz gömlek ve kravatla Küba'ya gittim. Atatürk'ün doğum tarihini 19 Mayıs 1881 olarak yazıyor. İspanyolca ve İngilizce olarak [Yurtta Barış, Cihanda barış] yazılı. 

Kilise çan sesi

Katolik bir ülke. Ancak, çeşitli Avrupa ülkelerinde duyduğum kadar çan sesi duymadık. Şehir merkezi dışında duyulabiliyor.Timsah Çiftliği

Alışılmadık bir deneyimdi. Derisi için yetiştiriliyor. Bir yavru timsahın derisinin bu kadar yumuşak olacağını hayal bile edemezdim. Timsah eti de yedik. Balık/ piliç arası bir tat. Küba'ya bir daha gidebilirim ama amacım bir daha timsah eti yemek olmaz. Daha önce yememiş olanlara kesin tavsiye edilir. Her yerde yaşayamayacağımız bir deneyim.

Hemingway

Nobel edebiyat ödülü sahibi Hemingway'in Küba'daki yaşamını doya doya izledik. 

Ekonomi

Turistler CUC olarak tanımlanan para kullanıyor. Küba vatandaşları ise günlük yaşamlarında CUP kullanıyor 1 CUC= 25 CUP ama turistler CUC kullanmak zorunda. 1 CUC yaklaşık 1 $. Yasal bildirge 4 milyon turist/ yıl. Turizm, Küba'nın temel gelir kaynağı. Yine yasal bildirgeye göre ortalama gelir 20€ /kişi/ ay. Bununla beraber; eğitim ve sağlık gibi temel giderler devlet güvencesinde. Ekonominin temeli sırasıyla; turizm (halkın %60'ı doğrudan ve dolaylı olarak turizm sektöründen para kazanıyor) puro, rom (bölgeye özgü alkollü içki) ve bakır madeni. Bahşiş, sanırım turizme dayalı ekonomide kayıt dışı ciddi bir gelir kaynağı. Lüks bir lokantaya gidiyorsunuz, ya da yol üzerinde bir benzinlik molası. Tuvalet kapısında bahşiş vermeniz için bekleyenler var. Ya da bir sokak barına gidiyorsunuz müzisyenler bahşiş bekliyor. Kent merkezinde yerel kıyafetler ile dolaşan kadınlar ile fotoğraf çektirmek için dahi bahşiş gerekli. Ve söylemekten utanıyorum ama fahişelik çok yaygın. Özellikle ABD ve Kanada'dan çok sayıda erkek turist bu amaçla geliyor. 

Che Guevara ve sosyalizm

Che anıt mezarında bizden önceki Arjantinli grup 150 kişi idi. Kübalılar Che'yi pazarlamayı öğrenmişler. Her koşulda Che baskılı anahtarlıklar, tişörtler, şapkalar vb. materyal Fidel Castro baskılılardan çok daha fazla. Günümüzde 01 Mayıs devriminin/ sosyalizmin en büyük kutlama merkezlerinden birisi Havana Devrim meydanı. Ama bu merkezde Papa konuştuğunda daha fazla katılım sağlamış. Kübalı sosyalistler bu konuya içerliyor. 

Casa'da konaklama

Özellikle Trinidad'da oteller dışında pansiyon şeklinde konaklanan evler var. Kübalılar kendi evlerinin odalarını pansiyon şeklinde kiralıyor. Her odada bağımsız banyo ve tuvalet var. Çok şirin ve temiz yerler. Daha ucuz pansiyonlarda banyo ve tuvalet ortak olarak kullanılıyor.

Beslenme

Et olarak domuz ürünleri ağırlıkta ama lokantalarda her zaman piliç eti bulunabiliyor. Daha lüks lokantalarda alternatif balık ve kırmızı et bulunabiliyor. Tropik meyveler doğal olarak çok bol. Büyük otellerdeki kahvaltı ve yemeklerde her şey bulunabiliyor. Ara sokaklarda akşam saatlerinde seyyar pizzacılar var. Aç kalmak diye bir şey söz konusu değil.

Eğitim

Tüm çocuklara 8 yıllık temel eğitim zorunlu. Öğrenciler tek tip forma giyiyor. Eğitim giderleri devlet tarafından karşılanıyor. 

Tuvalet kâğıdı, tırnak makası vb. yanınızda bulunması gerekiyor. Bazen lüks otellerde tuvalet kâğıdı bitmiş ama yerine yenisi konulmamış olabiliyor. Kent merkezinde ya da yol boyu benzinliklerde ıslak mendil, tırnak makası ve tıraş köpüğü/ jileti bulmanız neredeyse imkânsız. 

Şeker kamışı

Öncesinde şeker kamışı Küba ekonomisinde önemli bir yer tutarken dünya genelinde gerek şekerden kaçma ve nişasta bazlı şekerin çok daha ucuza pazarlanması nedeni ile şeker kamışı ihracatı giderek eski önemini kaybediyormuş. 

İspanyolca

Lüks otellerde bile İspanyolcadan başka dil bilmeyen personel sayısı oldukça fazla. İspanyolca bilmiyorsanız tek başınıza gitmeye kalkmayın, çok ciddi zorlanırsınız hatta aç kalabilirsiniz çünkü size getirilen menü sadece İspanyolca.

Kent içi ulaşım

Eski model ama hâlâ çok iyi çalışan otobüsler bizim paramızla 3-5 kuruş gibi ücretlerle çalışıyor. Bisiklet ya da motosikletli 2-3 kişi taşıyan ulaşım araçlarını daha çok turistler kullanıyor. At arabaları daha çok yük taşımada kullanılıyor. Bisikletli çekçeklerde dahi müzik dinlenebilecek basit cihazlar var. Eski model üstü açık Amerikan arabaları günlük ulaşımda değil ama turistlerin bir küçük tur atması için yaygın olarak kullanılıyor. Üstü kapalı uzun Amerikan arabaları ise özellikle Havana’da dolmuş olarak kullanılıyor.

Günlük yaşam

İnsanların mutlu oldukları yüz ifadelerinden belli oluyor. Rahat ve temiz giysileri var. Tam olarak güvenli bir ortam. Turistlere saldırı ve tecavüz gibi konularda dünyanın en güvenli ülkesi olarak bahsediliyor. Zaten yerli halk arasında da böyle sorunlar yok. Güvenli bir ülke olması tümüyle eğitim ile ilişkilendiriliyor. 

Sağlık hizmetleri

Tümünü devlet karşılıyor. Ambargo nedeni ile ilaç ithalatı yapılamayınca geleneksel yöntemlere dayalı kendi ilaçlarını geliştirmişler. Sadece kanser aşısı değil, kendi geliştirdikleri kanser tedavi ilaçları ABD dâhil pek çok ülkede satılıyor ya da Amerikalılar dâhil pek çok ülkeden kanser tedavisi olmak için Küba'ya geliyor. Tıp fakültesine ancak çok başarılı öğrenciler girebiliyor. 

İnternet/ cep telefonu

Küba’da iletişimi sağlayan Etecsa adlı bir Kamu İktisadi Teşekkülü. Şebeke hatları, cep telefonu ve internet kartları hepsi bu firma tarafından sağlanıyor. 3 CUC karşılığı Wi-Fi ile toplam 1 saat internete giriş mümkün. Ancak Wi-Fi olduğu belirtilen alanlarda dahi her zaman kuvvetli/ yeterli erişim gücü sağlanamıyor.

Trafik

10 gün boyunca sadece bir trafik kazası gördük Otobüs sürücümüz Jorge'un dikkati ve duyarlığının %10'unu bizim sürücülerimiz gösterse trafik kazaları en az yarıya iner.

Herkesin bir kez görmesi tavsiye edilir Teşekkürler Semih, teşekkürler www.dünyadegismeden.com, teşekkürler yerel rehberimiz Raul ve teşekkürler otobüs sürücümüz Jorge. Special thanks to local guide Raul and driver Jorge.

Sevgiyle,