Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Titanyum dioksit ya da E171, gıda ürünlerini beyazlatmak için kullanılıyor. Renk ve parlaklığı artıran bu katkı maddesi, diş macunundan kabartma tozuna kadar her gün kullandığımız birçok üründe yer almaktadır. Avrupa Birliği, geçtiğimiz aylarda “gizli tehlike” olarak nitelendirdiği bu maddenin kullanımını yakın zamanda yasaklayacaklarını dile getirmişti. Peki, bu katkı maddesi ne kadar zararlı?

E171 adlı bu bileşiğe doğada saf bir şekilde rastlanmıyor. Titanyumun oksitlenmiş hali olan bu katkı maddesi, demir titanyum dioksit cevherleri aracılığıyla üretiliyor.  Titanyum dioksidin genel amacı, gıda ürünlerini beyazlatmak ve parlaklığını artırmaktır, ancak bu katkı maddesi aynı zamanda nem çekme özelliğine de sahip olduğu için ürünlerin raf ömrünü uzatmak için kullanılır. Aynı zamanda bu katkı maddesinin rengi, ne kadar ultraviyole ışığına maruz kalırsa kalsın asla solmaz. 

Diş macunu, sakız, beyaz çikolata, beyaz un, şekerlemeler, tıraş kremi, şampuan, güneş kremi, leblebi, boya, sos ve pastacılık ürünleri gibi onlarca ürünün içerisinde yer alıyor. Biz her ne kadar farkında olmasak da E171, günün her anında yanımızda ve istemeden de olsa vücudumuza aldığımız bir kimyasal. 

Bilim dünyasının E171 hakkında endişelenmesinin en büyük sebebi, hayvanlar üzerinde yapılan testler. Bugüne kadar özellikle fareler üzerinde yapılan araştırmalar gösteriyor ki E171'in vücuttan atılımı mümkün olmuyor ve bu katkı maddesi, uzun vadede DNA yapısını bozuyor. Ayrıca E171, nem tutma özelliği sayesinde vücudun su dengesini bozarak zaman içerisinde vücutta tahribata yol açıyor. 

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, titanyum dioksiti 2B’de, insanlar için kanserojen olabilir, kategorisine yerleştirmiş durumda. Sanayi tipi ürünler için kullanılan E171’i solumak ise ayrı bir sorun.  Bugüne kadar E171 tüketmenin kansere yol açtığına dair kesin bir bilimsel kanıt yok, çünkü bu zamana kadar yapılan tüm araştırmalar sadece hayvanlar üzerinde yapılanlarla sınırlı kalmış durumda. Yani gıda sektöründe kullanılan E171’in zararlı olduğunun kanıtlanması için insanlar üzerinde daha fazla bilimsel araştırma yapılması gerekiyor. 

Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalardan biri, E171’in anne karnındaki fetüse ulaşabildiğini gösteriyor

Fransız Kamu Araştırma Enstitüsü’nden (INRAE) bilim insanı Eric Houdeau, geçtiğimiz senelerde hayvanlar üzerinde yaptığı bir araştırmada E171’in anne karnındaki fetüse ulaşabildiğini kanıtladı. Fareler üzerinde yapılan bu araştırma, E171’in fetüs gelişimini olumsuz yönde etkilediğini gösteriyordu. 

E171 hakkında yapılan araştırmaların sonuçları nedeniyle Fransa, 2020 yılında E171 kullanımını yasaklayan ilk ülke oldu. Yeni yasaya göre Fransa’da gıda sektöründe E171 kodlu gıda maddesini kullanmak tamamen yasak.

Avrupa Birliği de yine aynı şekilde E171’i gıda sektöründe yasaklamaya hazırlanıyor. AB Komisyonu’nun sağlık ve gıda güvenliğinden sorumlu Stella Kyriakides, Avrupa Parlamentosu (AP) ve AB Konseyi tarafından itiraz gelmediği takdirde 2022 yılından itibaren gıda sektöründe E171 kullanılmasının yasaklanacağını dile getirmişti. 

Kaynak 1 Kaynak 2 Kaynak 3 Kaynak 4 Kaynak 5