Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Bitki temelli etlerde genellikle sodyum yüksektir. Aşırı işlenmiş ve taklit ettikleri etten daha sağlıklı değiller. Tüketicilerin neredeyse yarısı daha besleyici olduğunu düşünmektedir. Bu nedenle, kararınız sağlıkla ilgiliyse bitki temelli et içeriyorsa bitki temelli bir beslenme biçimine geçmeyi yeniden düşünmek isteyebilirsiniz.

Örneğin Impossible Burger; soya, patates proteinleri, hindistancevizi ve ay çiçek yağlarının et içermeyen etkileyici bir karışımıdır. Hatta bu karışımdan meydana gelen ürün gerçek et gibi kanamakta. Aynı zamanda kalori sayısı ve doymuş yağ seviyeleri çok küçük bir hamburger köftesi kadardır, ama altı kat daha fazla sodyum içerir.

Bitki temelli et için küresel pazarın 2030'da 85 milyar ABD dolarına ulaşacağı tahmin ediliyor. Hiçbir hayvansal ürün izi içermeyen bir dizi hamburger, sosis, kıyma ve deniz ürünü seçenekleri sunan restoranlar da dikkat çekiyor. Geçmişte yaptığımız haberlerde de bunların örnekleri mevcut. Mesela laboratuvarda üretilen biftekler, 3 boyutlu yazıcı ile basılan burgerler gibi.

Besinsel faydası nedir?

Yakın tarihli bir araştırmaya göre, bitki temelli gıdaların besinsel faydası minimumdur. Singapur Gıda ve Biyoteknoloji İnovasyonu Enstitüsü'nden araştırmacılar; domuz pastırması, tavuk, dana eti burgerleri ve dondurmayı hayvansız versiyonlarla değiştirmenin sonucunu modellediler.

Hayvansal ürünleri bitki temelli alternatiflerle değiştiren beslenme şekillerinde B12 vitamini, kalsiyum, potasyum, çinko ve magnezyum için günlük tavsiyelerin altındayken; sodyum, şeker ve doymuş yağda daha yüksek çıktı.

Duke Moleküler Fizyoloji Enstitüsü'nde doktora sonrası araştırmacı olan Stephan van Vliet, eklenen vitamin ve minerallerle bile bu ürünlerin besinsel olarak birbirinin yerine geçemeyeceğini söyledi. “Bitkilerden yapılan etler inekten elde edilen et ile aynı değildir. Dolayısıyla ikisi de birbiriyle kıyaslanamaz” dedi.

Et, süt ve yumurta gibi hayvansal kaynaklar tam proteinlerdir. Yani her gün besin olarak almamız gereken dokuz temel amino asit içlerinde yeterince bulunur. Meyveler, sebzeler, kabuklu yemişler, tohumlar ve tahıllar gibi bitki bazlı gıdalar genellikle bu amino asitlerden bir veya daha fazlasını içermez ve birlikte yenmeleri gerekir.

Bitki temelli et üreticileri, ürünlerinin hayvansal proteinle karşılaştırılabilir kalitede benzer miktarda protein içerdiğini iddia etmekteler, ancak proteine ​​odaklanmak çok basittir. van Vliet, “Gıdalar, insan metabolizmasını ve sağlığını etkileyebilecek 100 ila 1000’lerce bileşik içerir” dedi.

Van Vliet ve meslektaşları, otla beslenmiş olan hayvanın etiyle bitki temelli et alternatiflerindeki 190 molekülü karşılaştırdılar. Sonuç olarak bunların içeriklerinde yüzde 90 farklılık olduğu bulundu. Bitki temelli et alternatifleri; kreatin, taurin ve anserin gibi bazı amino asitler ve türevlerden yoksundular. Van Vliet, "hepsi sağlığımız ve potansiyel olarak beyin fonksiyonu ve kas fonksiyonu üzerinde bir etkiye sahip olabilir" açıklamasını yaptı.

Polifenoller ve antioksidanlar gibi diğer metabolitler daha büyük miktarlarda veya sadece bitki temelli etlerde bulundu. Bitkisel ve hayvansal kaynaklı gıdaları, bazı besinlerin hayvansal kaynaklardan bazılarının ise bitkilerden daha iyi elde edildiği beslenmemizde tamamlayıcı olarak görülmektedir.

Beslenme üzerine çalışan bilim insanlarına göre bitki temelli yemek yememiz için önerilen yol, tabağımızın yarısını sebze ve meyvelerle diğer yarısını da tam tahıllar ve proteinlerle tamamlamak.

Bu noktaya kadar bitki temelli et şirketleri ürünlerinin tadına, dokusuna ve görünümüne odaklandılar. Aslında bu şirketler gerçek gibi görünmesi; tadılması ve hissedilmesi için bitki temelli harikalar yaparak et yiyenleri hedef almaktalar

Pazar payı her geçen gün patlarcasına yükselen ve laboratuvardaki hücrelerden veya fermantasyon tanklarındaki mantarlardan yapılan yeni hayvansız proteinler ile seçeneklerimiz sonsuzdur. Peki,  daha sağlıklı olacak şekilde uyarlanabilirler mi? Şimdilik bekleyip görmemiz gerekecek…

https://theconversation.com/plant-based-doesnt-always-mean-healthy-173303