Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Dr. Yasin İlemin

Muğla Sıtkı Koçman Üni. Öğretim Görevlisi

Yaban Hayatı Araştırmacısı ve Biyolog

Araştırma alanım doğa ve ekoloji olduğu için aktarmam gerekiyor. Yaşanan büyük deprem sonucu devasa bir enkaz ve moloz ortaya çıktı. Bu hafriyatlar uygun bertaraf edilmezse yaşadığımız binlerce kayıptan fazlasını verebiliriz.

Deprem sonucu yıkılan binalardan ortaya saçılan enkazlarda insan sağlığı ve ekosistem için zararlı pek çok madde bulunuyor. İzolasyon maddelerindeki kimyasallar, zararlı plastik türevleri ve asbest bunların başında geliyor. Yakında yıkılan binaların yerine yeni bina inşaatlarına başlanacak. İnşaat öncesi hazırlık aşamasında mevcut hafriyatlar doğal alanlardaki vadi tabanlarına, doğal sulak alanlara ve tarım alanlarına dökülürse bölgede büyük bir tehlike başlayacak.

TARIM ALANLARINDA YETIŞEN GIDALAR UZUN VADEDE HASTALIKLARI GETIREBILIR

İlk olarak madde çevrimleri (su döngüsü) ile bu zararlı maddeler toprağa ve yeraltı sularına karışacak. Buna bağlı olarak tarım alanlarında yetişen gıdalar insanlar tarafından tüketildikçe uzun vadede başta kanser olmak üzere hastalıklar görülecek.

Öte yandan bölgenin tarım cenneti olduğu kadar eşsiz bir biyolojik çeşitliliğe de sahip olduğunu söylemek lazım. Doğal alanlara gelişigüzel bırakılacak bu zararlı maddeler ekosistemdeki besin zinciri ile bütün biyolojik çeşitliliği olumsuz etkileyecek. Doğadaki bitki ve hayvan türleri zarar görecek ve ölecek. İşte bu noktada depremden zarar gören illerdeki belediyelere çok büyük görev düşüyor.

HATAY’DA MOLOZLAR VE ÇÖPLER GELIŞIGÜZEL DÖKÜLMEYE BAŞLADI

Belediyelerin, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının, Tarım ve Orman Bakanlığının, akademisyenlerin, uzmanların ve doğaseverlerin birlikte çalışması çok önemli. Ortaya çıkan enkazın belirlenecek sızdırmasız alanlarda bertaraf edilmesi gerekiyor.

Bu devasa deprem enkazında geri dönüşüm ile pek çok malzeme (plastik, metal ve cam) tekrar kullanılabilir. Bugün Hatay’da molozların ve çöplerin gelişi güzel dökülmeye başlandığının ilk örneğini gördük. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar hemen harekete geçti. Bakan yardımcımız alandaki iletişim eksikliğinden kaynaklı hatayı düzeltti ve gerekli talimatları verdi. Böylece güzelim kuş cennetinden çöp ve molozlar toplanmaya başlandı.

ÜZERINDE YAŞADIĞIMIZ DOĞAYI KORUMAK VVE ANLAMAK ŞART

Evet, depremler binlerce canımızı aldı. Geride kalan insanlarımızın daha güzel bir geleceğe ulaşabilmesi için yapacağımız şey çok basit. Üzerinde yaşadığımız doğayı korumak ve anlamak. Koruduğumuz sürece bu coğrafyanın bütün değerleri ile daha sağlıklı bir yaşam bizi bekliyor. Bu toprakların coğrafyası ve jeolojisini anlayarak buna göre yapılar inşa edersek de bir daha böyle büyük can kayıpları yaşamayacağımız çok açık.

Kaynaklar:

• https://twitter.com/anatoliacaracal/status/1625570312891863070?s=20
• https://www.bilimma.com