Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Yeni bir araştırma, küresel sıcaklıklar yeniden 1,5°C sınırının altına inse bile dünya genelindeki dağ buzullarının yüzyıllar boyunca toparlanamayacağını ortaya koydu. Bristol ve Innsbruck üniversitelerinin öncülüğünde yürütülen çalışma, iklim eylemlerindeki gecikmenin geri döndürülemez etkilerini çarpıcı şekilde gözler önüne seriyor.

Nature Climate Change dergisinde yayımlanan araştırma, geçici olarak 3°C’ye kadar ısınan ve sonrasında tekrar soğuyan bir “aşım” senaryosunda bile buzulların büyük oranda erimeye devam ettiğini gösteriyor. Simülasyonlara göre, bu tür bir senaryo, 1,5°C sınırının hiç aşılmadığı bir duruma kıyasla buzul kütlesinin %16’ya kadar daha fazla kaybına yol açabilir.

Bristol Üniversitesi Kutup Çevresel Değişimi uzmanı Dr. Fabien Maussion, mevcut iklim politikalarının dünyayı 3°C’lik bir yola sürüklediğini belirterek şunları söyledi:
“Gezegen tekrar soğuduğunda buzulların iyileşip iyileşmeyeceğini merak ettik. Cevap ne yazık ki hayır. Bu buzullar bizim veya çocuklarımızın ömrü boyunca eski haline dönmeyecek.”

2023, Dünya’da kaydedilen en sıcak yıl olurken, aynı zamanda 1,5°C sınırının ilk kez bir takvim yılı boyunca aşıldığı yıl olarak tarihe geçti. Araştırmacılar, 2150’ye kadar 3°C’ye ulaşan ve ardından 2300’e kadar 1,5°C’ye gerileyen sıcaklık senaryoları altında buzulların geleceğini modelledi. Bu, karbon yakalama gibi teknolojilerin ancak çok geç devreye girdiği bir “gecikmeli net sıfır” dünyasını temsil ediyor.

Sonuçlar çarpıcı:

1,5°C sabit kalan bir senaryoya kıyasla 2200’e kadar %16, 2500’e kadar %11 ek buzul kaybı yaşanabilir.Bu kayıplar, 1,5°C seviyesinde bile kaçınılmaz olan %35’lik erimenin üzerine ekleniyor.

Araştırmada kullanılan model, iki kutup bölgesi hariç tüm dünya buzullarının geçmiş ve gelecekteki değişimlerini simüle ediyor. İsviçre Bern Üniversitesi'nin iklim projeksiyonlarıyla desteklenen bu model, şimdiye kadarki en kapsamlı küresel simülasyonu sunuyor.

Innsbruck Üniversitesi’nden baş yazar Dr. Lilian Schuster, küçük dağ buzullarının (Alpler, Himalayalar, Tropikal Andlar) 2500’e kadar bile tam anlamıyla iyileşemeyebileceğini belirterek şu uyarıyı yaptı:
“Bu bölgelerdeki buzul suyu, özellikle kurak dönemlerde aşağı havzalardaki topluluklar için hayati önem taşıyor. Eriyen buzullar kısa vadede daha fazla su sağlarken, uzun vadede çukur suyu etkisiyle bu kaynaklar kaybedilecek.”

Araştırmacılar, 2100 sonrasında havzaların yaklaşık yarısının bu “çukur suyu” etkisiyle karşılaşacağını öngörüyor. Bu durumun ne kadar ciddi olacağı henüz net olmasa da, iklim değişikliğinin su döngüsü ve deniz seviyesi üzerindeki karmaşık etkilerine dair önemli ipuçları sunuyor.

Çalışma, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen PROVIDE projesi kapsamında gerçekleştirildi.
Dr. Maussion’un son uyarısı ise şöyle:
“1,5°C sınırının aşılması, geçici bile olsa, buzul kaybını yüzyıllar boyunca geri dönülmez hale getiriyor. Emisyonları ne kadar geciktirirsek, gelecek nesiller için o kadar fazla ve kalıcı hasar bırakıyoruz.”

Yazar: Basma Bouanani

Kaynakça:https://www.lab-worldwide.com/global-mountain-glaciers-irrecoverable-despite-temperature-drop-a-85e943f99f93f7bf14ba633ef1e8e767/