Çevre - Doğa
Tropikal Ormanlar, Doğal Olarak Yeniden Büyüyerek Gezegenimizi Nasıl Kurtarabilir?
Bu kadar orman, 30 yıl boyunca 23,4 gigaton karbon depolayarak biyolojik çeşitlilik kaybı ve su kalitesi gibi endişeler üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilmektedir. Çalışmada, yeniden büyüme potansiyeli yüksek alanların yarısından fazlasının Brezilya, Meksika, Endonezya, Çin ve Kolombiya olmak üzere beş ülkede yer aldığı ortaya çıkmıştır.
Çalışmanın baş yazarlarından birisi olan Avustralya Queensland Teknoloji Üniversitesi ve Çevresel Kararlarda Kapasite Değişimi enstitüsünde araştırmacı olan Brooke Williams, ‘Bozulmuş arazilere ağaç dikmek maliyetli olabilir. Devletler, doğal yenileme tekniklerinden yararlanarak restorasyon hedeflerine uygun maliyetle ulaşabilirler. Modelimiz bu tasarrufların en iyi şekilde nerede değerlendirilebileceğine rehberlik edebilir.’ diyerek açıklamıştır. Maryland Üniversitesi, Baltimore County (UMBC) coğrafya ve çevre sistemleri doçenti ve bu çalışmanın ikinci yazarı olan Matthew Fagan, araştırmacıların dayandığı bir veri seti geliştirmiştir.
Fagan, 'Bu çalışmada, ağaç örtüsünün zamanla arttığı milyonlarca küçük alanı belirlemek için uydu görüntülerini kullandık. Daha sonra makine öğrenimiyle insanlar tarafından ekilen alanları hariç tutarak doğal olarak yeniden büyümeye odaklandık. Bu doğal alanlar, bu yeni çalışma için girdi verileriydi. Geçmişte gözlemlenen yeniden büyüme göz önüne alındığında, gelecekteki orman yeniden büyümesinin nerede gerçekleşeceğini tahmin eden ilk verilerdi.' Çalışma, 2000 ile 2012 arasındaki yeniden büyümeyi izledi ve ardından yeniden büyümenin 2015'e kadar devam edip etmediğini kontrol etmiştir. Amazon'un yeniden ağaçlandırılması yoluyla yüksek kaliteli karbon kredisi üretmeyi amaçlayan Brezilyalı bir girişim olan Mombak'ın jeo-uzamsal bilim başkanı ve Çevresel Kararlarda Kapasite Değişimi enstitüsünün bilim direktörü Hawthorne Beyer'in ortaklaşa yönettiği bu çalışma, aynı zamanda toprak kalitesi, eğim, yol ve nüfus yoğunluğu, yerel zenginlik, şehir merkezlerinden ve sağlıklı ormanlardan uzaklık gibi faktörleri tanımlayan küresel veri setleri de ele almıştır.
Çalışma, yüksek yeniden büyüme potansiyeliyle en güçlü şekilde ilişkili faktörlerin bir alanın mevcut ormana yakınlığı, yakındaki ormanın yoğunluğu ve topraktaki karbon içeriği olduğunu bulmuştur. Fagan, 'Özellikle bu faktörler, dünya genelinde gördüğümüz yeniden büyüme modellerini açıklamada gerçekten iyi bir iş çıkarıyor gibi görünüyor. Örneğin, mevcut ormana yakın olmak, farklı türlerin yeniden büyümesini desteklemek için bölgeye çeşitli tohumlar sağlamanın anahtarıdır.' ekleyerek açıklamıştır.
Çalışmanın nihai ürünü, 30 x 30 metrekarelik araziyi temsil eden her pikselin tahmini yeniden büyüme potansiyelini gösterdiği küresel tropiklerin dijital bir harita olmuştur. Araştırmacıların kapsamlı uluslararası işbirliğiyle mümkün kılınan bu harita, çabalarını yerel düzeyde savunmayı ümit eden dünya çapındaki çevreciler için bir armağandır. Fagan, çalışmanın belirlediği potansiyel yeniden büyüme alanlarından bazılarının, çiftlik veya mahsul için aktif olarak kullanılıyor olması veya yollara ve kent merkezlerine yakın birinci sınıf gayrimenkullerde bulunması gibi çeşitli nedenlerle restore edilmesinin pek olası olmadığını belirtmektedir. Ancak 215 milyon hektarlık alanın önemli bir kısmı, doğal yenilenmeyi teşvik etmenin yerel ekonomilere çok az maliyeti ve uzun bir fayda listesi olacağı terk edilmiş ve bozulmuş büyükbaş hayvan meraları veya daha önce kesilmiş ormanlardır. Araştırmacı, ‘Bunları yağmur ormanına geri kazandırırsanız, su kalitesi, su temini, yerel biyolojik çeşitlilik ve toprak kalitesi için faydası muazzam olacaktır. Ayrıca atmosferden karbonu çekmek için de inanılmaz bir katkısı olacaktır. Bu yüzden aslında geriye tek bir soru kalıyor: 'Bunu en verimli şekilde nerede yapabiliriz?'. Bu makalenin konusu tam olarak budur.’ diyerek çalışmanın önemini vurgulamıştır.
Yazar: Bassma BOUANANI