Çevre - Doğa
Endüstriyel kar görmek ister misiniz ?
Antropojenik aerosoller, küçük katı ve sıvı hava kirliliği parçacıkları, antropojenik sera gazlarının neden olduğu küresel ısınmanın bir kısmını maskelemiştir. İklim araştırmacıları, antropojenik aerosollerin daha fazla bulut damlacığının oluşumunu sağlayarak ve bulutları daha parlak hale getirerek sıvı bulutları bozduğunu onlarca yıldır bilmektedir. Tartu Üniversitesinden yapılan yeni bir araştırma, endüstriyel emisyonların bulut dinamiklerini ve küresel endüstriyel merkezlerin rüzgâr altı kesimindeki kar yağışını nasıl etkilediğini ortaya koyarak, kirlilik ve iklim arasındaki karmaşık etkileşime dair yeni bakış açıları sunmaktadır. Çalışma, insan kaynaklı aerosollerin, sıfırın altındaki sıcaklıklarda bulut damlacıklarını buza dönüştürerek bulutları etkileyebileceği öne sürmüştür.
Uydu gözlemlerini kullanan iklim araştırmacıları, Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'daki endüstriyel sıcak noktaların rüzgar altı tarafında benzersiz buz bulutları ve azalan bulut örtüsü keşfetmişlerdir. Bununla beraber, yer tabanlı yağış radarı verileri, uydu görüntülerinde bulut örtüsünün azaldığının gözlemlendiği aynı bölgelerde kar yağışı bulutlarını ortaya çıkarmıştır. Uydu ve yer tabanlı radar gözlemlerini birleştiren araştırmacılar, buz oluşumundan kar yağışına ve endüstriyel sıcak noktaların rüzgar altı yönündeki bulut örtüsünün azalmasına kadar fiziksel süreçleri izlemişlerdir. Çalışmanın baş yazarı, Tartu Üniversitesinden Doç. V. Toll, belirlenen antropojenik kar yağışı olaylarının fiziksel anlayışını geliştirmek için farklı uzmanlıklara sahip araştırmacılar arasındaki iş birliğinin önemli olduğunu vurgulamıştır.
Bulut damlacıkları suyun aşırı soğuması olarak bilinen -40 °C kadar düşük sıcaklıklara kadar sıvı kalabilmektedir. Bunun nedeni, bulut damlacıklarını sıfır ile -40 °C arasındaki sıcaklıklarda buza dönüştürmek için uygun aerosol parçacıklarına ihtiyaç duyulmasıdır. Çalışma, metalurji ve çimento fabrikaları, kömürle çalışan elektrik santralleri ve petrol rafinerileri gibi endüstrilerin aşırı soğutulmuş sıvı bulutlarının donmasına ve kar yağışına neden olan aerosol parçacıkları yaydığını öne sürmektedir. Bununla beraber, çeşitli antropojenik aerosol türlerinin buz oluşumunu başlatma yeteneğini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Yazar:Bassma BOUANANI
Kaynakça :