Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Yapılan bir araştırma dünyanın en büyük yağmur ormanının; kuraklık, yangın ve ağaçların kesilmesinin neden olduğu hasara karşı kendini toparlama yeteneğini kaybettiğini gösteriyor. Bulguya göre Amazon ormanında geniş alanlar, havadan karbondioksiti emmede tropik ormanlardan çok daha az verimli olan, seyrek ormanlık savanlara dönüşebilir.

Küresel ısınmaya etkisi büyük olan karbon, devasa orman tarafından hapsedilebiliyordu, ancak geçmişte yapılan bazı araştırmalar Amazon’un bazı bölgelerinin artık eskisi kadar çok karbondioksiti ememediğini gösterdi. Hatta tam aksine bu bölgeler, emdikleri karbondioksitten daha fazlasını yaymaya başladılar.

Otuz yıllık uydu verilerine dayanan bulgular, Amazon yağmur ormanlarının "sağlığında" endişe verici eğilimler gösteriyor. Exeter Üniversitesi'nden Dr. Chris Boulton, "Ağaçlar sağlığını kaybediyorlar ve bir devrilme noktasına yaklaşıyor olabilirler, yani çok büyük bir ağaç kaybı söz konusu" dedi.

Ormanların yüzde 75'inden fazlasında dayanıklılık kaybı belirtileri var ve ağaçların büyük ölçüde iklim değişikliğinden kaynaklanan kuraklıkların yanı sıra ormansızlaşma ve yangınlar gibi insan etkilerinin sonuçlarından kurtulması da çok uzun sürüyor. Bilim insanları, hasarın kısır döngüye girip "baştan aşağıya kurumayı" tetikleyebileceğini söylediler. Dahası bu kritik noktaya ne zaman ulaşılacağı belli olmasa da iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik ve yerel topluluk üzerindeki etkileri "yıkıcı" olacak. Süreç başladığında, Amazon'un "önemli bir parçasının" savanaya, otlak ve ağaçların karışımından oluşan çok farklı bir ekosisteme, dönüşmesinin onlarca yıl sürebileceği tahmin ediliyor.

Boulton, "Amazon çok fazla karbon depoluyor ve bunların tümü atmosfere salınacak, bu da artan sıcaklıklara daha fazla katkıda bulunacak. Küresel çapta ortalama sıcaklıklar üzerinde gelecekte etkilere sahip olacak" dedi. Boulton ayrıca ağaç kesimini durdurmanın bir şekilde ele alınması gerektiğini de sözlerine ekledi. Araştırmacılar ayrıca yağmur ormanlarının yaklaşık beşte birinin, sanayi öncesi seviyelere kıyasla çoktan kaybolduğunu da belirttiler.

Araştırma, Exeter Üniversitesi, Potsdam İklim Etkisi Araştırma Enstitüsü (PIK) ve Münih Teknik Üniversitesi tarafından gerçekleştirildi. PIK ve Münih Teknik Üniversitesi'nden Prof. Niklas Boers, "Ağaç kesimi ve iklim değişikliği bu düşüşün ana itici güçleri olacak" dedi.

Imperial College London, Grantham Enstitüsü’den Dr. Bonnie Waring şunları söyledi: Amazon, bilimin bildiği her 10 türden birine ev sahipliği yapıyor.

1991'den 2016'ya kadar olan uydu verilerine dayanan bulgular Nature Climate Change dergisinde yayınlandı.