Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Yapılan araştırmada, geceleyin aktif olan böceklerin yapay aydınlatmanın etkisiyle uçuş yollarının değiştiği gözlendi. Özellikle güveler, yapay ışıklardan uzaklaşarak şaşkınlığa uğrarken, bazı durumlarda ters dönerek çarpışmalar yaşadılar. Araştırmacılar, bu durumun yapay aydınlatmanın böcekleri çekmeyebileceğini, ancak onları geçişleri sırasında farkında olmadan tuzaklaştırabileceğini belirtiyorlar.

Nature Communications dergisinde yayımlanan bu çalışma, laboratuvar ortamlarında kullanılan ileri tekniklerle böcek uçuş yollarını detaylı bir şekilde inceledi. Bulgular, yapay ışığın geceleyin aktif olan böcekler üzerinde olumsuz etkiler yarattığını ve bu durumun özellikle ışık kirliliğinin artmasıyla birlikte avcılara karşı savunmasız hale gelmelerine neden olduğunu gösteriyor. Bu durum, böcek popülasyonları üzerinde ciddi zararlar yaratabilir ve geceleyin doğal davranışlarını bozabilir.

Dr. Fabian, araştırmanın sadece bir muamma sunmadığını, aynı zamanda yapay ışığın olumsuz etkilerini azaltmak için pratik çözümler de sunduğunu vurguluyor. Öneriler arasında, yapay ışığın yönünü ve yoğunluğunu azaltmak, kılıflı lambalar kullanmak ve daha az kısa dalga boyları yayınlayan ışıkları tercih etmek bulunuyor.

Başka bir bakış açısından değerlendirildiğinde, güve popülasyonları üzerine gerçekleştirilen bir başka araştırma, ışık tuzaklarının etkinliğini incelemiştir. Ancak, bu çalışma, tuzak türü, örnekleme modu, zaman, mevsim ve örnekleme süresi gibi faktörlerin tuzakların güve yakalamalarını nasıl etkilediğine odaklanmaktadır. Ayrıca, ışık kaynağının türü, spektral bileşimi, sıcaklık, yağış, ay ışığı ve bulut örtüsü gibi çevresel faktörlerin de bu etkileşimde önemli bir rol oynadığı vurgulanmaktadır. Yani, ışık tuzaklarının güve popülasyonları üzerindeki etkisi, bir dizi karmaşık faktörün etkileşimiyle belirlenmektedir.

Bu iki farklı perspektif, geceleyin aktif olan böceklerin ışıklara olan tepkilerini ve bu tepkilerin çevresel faktörlerle nasıl etkilendiğini ortaya koyuyor. Araştırmacılar, bu bilgilerin ışığında yapay aydınlatmanın olumsuz etkilerini azaltmak ve böcek popülasyonlarını korumak için daha duyarlı kentsel planlamalara ihtiyaç olduğunu vurguluyorlar.

Kaynak:

1.     https://www.theguardian.com/science/2024/jan/30/why-are-moths-attracted-to-lights-science-answer

2.     Truxa, C. ve Fiedler, K. (2012). Işığa ilgi: Güveler (Lepidoptera) ne kadar uzakta zayıf yapay ışık kaynaklarına dönüyor? Avrupa Entomoloji Dergisi , 109 (1), 77-84.

Yazar: Saliha Kaygısız