Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Fotoğraf: CMIP6 tarafından yapılan bu çok modelli öngörüde (solda) SSP2-4.5 ve (sağda) SSP5-8.5 altında bulunan senaryolar ile 1970–99'dan 2070–99'a kadar farklı kuraklık ölçümlerinin sıklık değişimleri (%) şeklinde gösterilmiştir. Kaynak:IAP

Kuraklık, dünyadaki en zararlı doğal afetler arasındadır. Genellikle tarımda, ekosistemlerde ve toplumlarda ciddi kayıplara neden olur. Yağış, akarsu akışı ve gözlemden türetilen kuraklık endekslerinin tarihsel kayıtlarının tümü, Afrika, Güney Avrupa, Doğu Asya, Doğu Avustralya, Kuzeybatı Kanada ve Güney Brezilya dahil olmak üzere çeşitli sıcak nokta bölgelerinde 1950'lerden bu yana artan kuraklıkları göstermektedir.

Çin Bilimler Akademisi Atmosfer Fiziği Enstitüsü'nden (IAP) Prof. ZHAO Tianbao, “İklim modeli projeksiyonları, sera gazı kaynaklı küresel ısınmanın 21. yüzyılda devam etmesiyle kuraklığın daha şiddetli ve yaygın hale gelebileceğini gösteriyor” dedi.

Çalışmadaki 21. yüzyıl emisyon senaryoları, CMIP6 modellerinden elde edilen en son tahminlerin, Amerika kıtasının çoğu (Amazon dahil), Avrupa ve Akdeniz bölgesi, Güney Afrika, Güneydoğu Asya ve Avustralya'da tarımsal kuraklıkta yüzde 200'e varan yaygın kurumayı ve kuraklık artışlarını yeniden teyit ettiğini gösteriyor.  ZHAO, bu yeterince kötü değilmiş gibi, kuraklığın çok uzun süreceğini ve 21. yüzyılın sonlarında (2070-99) daha geniş bir alana yayılmasının beklendiğini aktardı.

Model sonuçları, kısmen iç değişkenlikler nedeniyle bireysel projeksiyonlarda büyük belirsizlikler oluşturmasına rağmen, kuraklık ölçümlerinin olasılık dağılım fonksiyonlarının ortalamasında bir azalma ve düzleşme olduğunu göstermekte.

ZHAO, “Yükselen sıcaklıklarla birlikte, her yerde atmosferden artan nem talebi var ve birçok subtropikal bölgede yağışlar azalıyor. Bunlar, öngörülen yaygın ve artan kuraklığın ana itici gücüdür” dedi.

Modeli incelediğimizde Türkiye’nin de şiddetli kuraklığın yaşanacağı ülkeler arasında olduğunu rahatlıkla görebiliriz. Artan orman yangınları, denizlerin ve okyanusların kirlenmesi, sıcaklık artışı yüzünden mercan resiflerinin ölüp beraberlerinde alglerin çokça bulunduğu çeşitli habitatları da götürecekleri göz önüne alındığında bu modele çok da şaşırmamamız gerekiyor. Amazon ormanları gibi tropikal yağmur ormanlarında çıkan yangınlar da durumun ciddiyetini artırmakta. Bu Modele göre de Dünya’nın belki de en uzun veya en şiddetli kuraklığı bizi beklemekte, özellikle de içinde bulunduğumuz tüketim çağında bu durum korkutucu. Yeterince önem alınmıyor ve alınacağı da pek olası gözükmüyor.

Makale: https://journals.ametsoc.org/view/journals/clim/aop/JCLI-D-21-0442.1/JCLI-D-21-0442.1.xml