Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Yapılan son araştırmalar, Armillaria ostayae'nin içinde onu dış etkilerden soruyan sert plastik kadar güçlü bir kalkan olduğunu keşfetti.

Yeraltının kilometrelerce altına kadar uzanan ağ gibi kökleri ile bal mantarı olarak bilinen Armillaria, gezegenimizdeki en büyük organizmalardan bazılarına ev sahipliği yapmakta. 

Oregon'da bulunan, izomorf dokunaç kütlesi ile birlikte 3,7 mil karelik bir alanı kapsayan ve yaklaşık 7,500 ila 35 bin ton ağırlığında olduğu tahmin edilen 8,500 yıllık bir Armillaria ostoyae örneği, dünyanın en büyük organizması olabileceği tahmin ediliyor.

Ağaçlardan beslenen patojenik bir mantar türü olan Armillaria; 600 çeşit odunsu bitkinin ömrünü tüketip bitki örtüsünü yok etmesi ve çiftçilere milyonlarca dolarlık zarara mal olması bakımından aslında son derece tehlikeli bir tür. Bu parazitik mantarın bu denli büyük olmasının ardında ise, kısmen dayanıklı olması. Bu devasa tür öylesine dayanıklı ki, normalde mantarlardan kurtulmak için kullanılan sıradan mantar öldürücüler, Armillaria’yı öldürmek bir yana dursun, onun daha da büyümesine neden olabiliyor. Buna ek olarak Armillaria, herhangi bir şekilde beslenmeden oldukça uzun bir süre hayatta kalabilir. 

Mantarı bu derece yenilmez ve güçlü yapan şeyin ne olduğunu araştıran Utah Üniversitesi'nden makine mühendisi Debora Lyn Porter ve meslektaşları, yayınladıkları makalede, "Bu misel ve rizomorf ağlarının, canlı konakların bulunmadığı ortamda onlarca yıl hareketsiz kaldıkları ve yeni konaklar döndükçe tekrar aktif hale geldikleri bulundu" ifadelerine yer verdi. 

Ekip, Armillaria ostayae’yi yakından incelemek için kimyasal analiz, mekanik testler ve modelleme yöntemlerinden yararlanarak dokunaç benzeri rizomorflarının laboratuvarda yetiştirilen örnekleriyle vahşi örneklerini karşılaştırdı. İki örnekten sadece yabani mantarın içindeki daha hassas dalları hem kimyasallardan hem de mekanik kuvvetlerden koruyabilen bir kalkan tabakasına sahip rizomorflar ürettiği sonucuna ulaşıldı. 

Bu dış katmanın sert bir plastik gibi sağlam olduğunu aktaran makine mühendisi Steven Naleway, katmanın doğal dünya için oldukça güçlü olduğunu belirtti. Böceklerden gelen asitler gibi zehirleri etkisiz hale getirmeye yardımcı olan melaninin (kalsiyum iyonlarının bağlanması gibi mantarlara çeşitli faydalar sağladığı bilinen bir pigment) koyulaştırdığı bu katmanın laboratuvarda yetiştirilen rizomlarda görülenden çok daha küçük gözeneklere ve zayıf noktalara yer bırakmayan daha tutarlı bir yapıya sahip olduğu gözlemlendi.

https://www.sciencealert.com/researchers-have-discovered-what-makes-one-of-the-world-s-largest-organisms-so-tough