Sağlık
Mpox Varyantları Yayılmaya Devam Ediyor
Son zamanlarda, virüsün daha bulaşıcı olan Clade I varyantının Hindistan'a sıçradığı bildirilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bu durum nedeniyle Ağustos ayında küresel halk sağlığı acil durumu ilan etmiştir. Mpox virüsünün Clade I varyantı, özellikle Afrika'nın bazı bölgelerinde hızla yayılmakta ve daha önce bildirilen Clade II varyantına göre daha yüksek bulaşıcılık oranlarına sahip olduğu düşünülmektedir. Clade I varyantı, son zamanlarda Dubai'den Kerala'ya dönen 38 yaşındaki bir erkekte tespit edilmiştir. Bu durum, virüsün uluslararası hareketliliğinin ne kadar hızlı olduğunu gözler önüne serdi. Mpox'un Clade I varyantı, cinsel temas ve yakın fiziksel temas yoluyla kolayca yayılabilmektedir. Özellikle çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için risk oluşturmaktadır. Ayrıca bu varyantların çoğunlukla enfekte yaban hayvanları aracılığıyla da yayıldığı bilinmektedir.
Mpox'un yayılmasını kontrol etmek amacıyla aşılama stratejileri geliştirilmektedir. Şu anda mpox için mevcut olan aşılar enfekte bireylerle yakın temasta bulunan veya yüksek risk altında olan kişilere önerilmektedir. Bununla birlikte, aşılama programlarının kapsamı hala sınırlıdır ve özellikle Afrika'daki ihtiyaç duyulan aşı miktarının çok altında kalmaktadır. Uluslararası kuruluşlar, aşılama programlarının hızlandırılması ve acil durumlarda kullanılmak üzere daha fazla aşı tedarik edilmesi için çağrılarda bulunmaktadır. Örneğin Nijerya, bu yaz mpox ile mücadelede ilk aşılama programını başlatmıştır. Lakin aşının etkinliğini artırmak için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Mpox virüsünden korunmak için yakın temasın en aza indirilmesi ve hijyen kurallarına uyulması önerilmektedir. Özellikle enfekte bireylerle temas eden kişilerin ellerini sık sık yıkamaları ve kişisel eşyalarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Bunlara ek olarak WHO, mpox ile enfekte kişilerin vücutlarındaki belirtiler kaybolana kadar izole olmalarını tavsiye etmektedir.
Mpox'un yeni varyantlarının dünya genelinde yayılması halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Uluslararası işbirliği, aşılama stratejilerinin güçlendirilmesi ve toplum bilincinin artırılması, bu virüsle mücadelede önemli adımlar olacaktır.
Yazar: Eylül Rüzgar Üzer
Kaynaklar:
- World Health Organization, 2023. Mpox outbreak: Global response.
- Lu, J., Xing, H., Wang, C. et al. Mpox (formerly monkeypox): pathogenesis, prevention and treatment. Sig Transduct Target Ther 8, 458 (2023). https://doi.org/10.1038/s41392-023-01675-2
- Martínez-Fernández, D. E., Fernández-Quezada, D., Casillas-Muñoz, F. A. G., Carrillo-Ballesteros, F. J., Ortega-Prieto, A. M., Jimenez-Guardeño, J. M., & Regla-Nava, J. A. (2023). Human Monkeypox: A Comprehensive Overview of Epidemiology, Pathogenesis, Diagnosis, Treatment, and Prevention Strategies. Pathogens (Basel, Switzerland), 12(7), 947. https://doi.org/10.3390/pathogens12070947