Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Ancak Avustralyalı bilim insanlarının geliştirdiği yeni nesil yapay deri ürünleri, bu alanda büyük bir umut vadediyor.

Yaraları Saran Sadece Deri Değil, Aynı Zamanda Koruma Sağlayan Akıllı Malzemeler

Geleneksel yöntemlerde, hastaların vücudundan alınan deri başka bir yanık bölgesine nakledilir. Bu yöntem her zaman etkili değildir, özellikle de büyük yanıklarda. Ayrıca enfeksiyonlar sık görülür. İşte bu noktada devreye yeni teknolojiler giriyor.

Araştırmacılar, "yapay deri" olarak adlandırılan ve hem iyileşmeyi hızlandıran hem de mikroplara karşı koruma sağlayan malzemeler geliştirdi. Bunlardan ikisi dikkat çekiyor:

• Kerecis: Bu yapay deri, Kuzey Atlantik’te yakalanan morina balığının derisinden üretiliyor. Balığın derisinde doğal olarak bulunan omega-3 yağları sayesinde, hem mikrop öldürücü özellik taşıyor hem de yaraların daha hızlı iyileşmesine yardımcı oluyor.
• NovoSorb BTM: Bu ürün ise tamamen laboratuvarda üretilen özel bir plastik yapıya sahip. Bakterilerin yerleşmesini zorlaştırıyor ve cildin altındaki dokuların yeniden oluşmasını sağlıyor. Ayrıca antibiyotik kullanılmadan da enfeksiyona karşı dayanıklı olması büyük bir avantaj.

Hedef Sadece Kapatmak Değil, Gerçek Deri Gibi Yeniden Oluşmasını Sağlamak

Bilim insanları, sadece yara kapatan değil, aynı zamanda deri gibi işlev gören malzemeler üretmeyi hedefliyor. Yani yeni geliştirilen bu ürünlerle yara iyileştikten sonra oluşan izlerin azalması, derinin esnekliğinin geri gelmesi ve enfeksiyon riskinin azalması amaçlanıyor.

Bu tür gelişmeler sayesinde, özellikle büyük yanıklar yaşayan hastaların daha az acı çekmesi, daha hızlı iyileşmesi ve hayata daha kısa sürede dönmesi mümkün olabilir.

Dünya genelinde her yıl yaklaşık 180 bin kişi yanıklardan dolayı hayatını kaybediyor. On milyonlarca kişi ise tedavi için hastanelere başvuruyor. Sadece Avustralya’da bile her yıl 2400’den fazla kişi yanık nedeniyle hastaneye yatırılıyor. Bu nedenle daha etkili ve güvenli tedavilere olan ihtiyaç her geçen gün artıyor.

Yeni geliştirilen bu yapay deri ürünleri hem hastaların yaşamını kolaylaştırabilir hem de sağlık sistemlerinin üzerindeki yükü hafifletebilir. Enfeksiyonlara karşı dirençli, iyileşmeyi hızlandıran ve daha az iz bırakan tedaviler sayesinde, ağır yanık geçiren hastalar için gelecek artık daha umut verici görünüyor.   

Yazar: Saliha Kaygısız

Kaynakça: 

1. Van Vo, Hanif Haidari, Allison J. Cowin, Marcus Wagstaff, Bronwyn Dearman, Zlatko Kopecki. Dermal Substitutes for Clinical Management of Severe Burn Injuries: Current and Future Perspectives. Advanced Therapeutics, 2025; 8 (3) DOI: 10.1002/adtp.202400455

2.    University of South Australia. (2025, May 14). New generation of skin substitutes give hope to severe burns patients. ScienceDaily. Retrieved May 30, 2025 from www.sciencedaily.com/releases/2025/05/250514120231.htm