Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Üstelik UV ışınları, sigara, çevresel stres ve yetersiz beslenme gibi faktörler de süreci hızlandırıyor. İşte bu nedenle kolajen takviyeleri son yıllarda “yaşlanmayı yavaşlatma” vaadiyle oldukça popüler hale geldi. Peki, bu ürünler gerçekten işe yarıyor mu yoksa sadece iyi bir pazarlama ürünü mü?

Size bu konuda yapılmış bazı araştırmalardan bahsetmek istiyorum. 2021’de yayınlanan bir meta-analiz, hidrolize kolajenin 90 gün düzenli kullanımının cilt elastikiyeti, nem oranı ve kırışıklık görünümünde anlamlı iyileşmeler sağladığını ortaya koydu. 2023’te yapılan ve 26 farklı çalışmayı inceleyen daha geniş bir meta-analiz de benzer sonuçlar buldu. Ancak burada önemli bir ayrıntı var, araştırmacılar çalışmaların çoğunda sponsor etkisi ve metodolojik sorunlara dikkat çekiyor. Yani sonuçlar umut verici olsa da biraz temkinli yaklaşmak gerekiyor.

Klinik çalışmalara baktığımızda da benzer bir tablo görüyoruz. Örneğin Asya’da yapılan bir araştırmada 84 gün boyunca her gün 5 gram kolajen peptidi tüketen kadınların cilt nemi ve elastikiyetinde belirgin artışlar saptanmış. Başka bir çalışmada ise sadece 42 günlük kullanım sonrası katılımcıların cilt elastikiyetinde ve dermal kolajen sentezinde artış gözlenmiş. Ayrıca kolajen takviyesine C vitamini ve hyalüronik asit eklendiğinde etkinin daha da arttığı rapor edilmiş.

Bir diğer yandan ise 2025’te yayımlanan sponsor desteği olmayan başka bir analizde, daha yüksek kaliteli çalışmalarda kolajenin etkisinin o kadar da güçlü olmadığı görülüyor. Yani “etkili mi değil mi?” sorusunun yanıtı, hangi çalışmaya baktığınıza göre değişebiliyor. Bazı uzmanlar ayrıca kolajenin sindirim sırasında parçalandığını, bu nedenle vücudun düşündüğümüz kadar verimli kullanamayabileceğini belirtiyor. Benzer şekilde topikal kolajen kremlerinin ciltte derinlere nüfuz etmediği ve yalnızca yüzeysel nemlendirme sağladığı da sıkça dile getirilen bir eleştiri.

Neden farklı sonuçlar çıkıyor diye sorarsanız bunun pek çok nedeni var. Kullanılan kolajenin kaynağı (balık, sığır, tavuk vs.), dozu, kullanım süresi, hatta ölçüm yöntemleri bile sonuçları etkiliyor. Ayrıca kolajenin molekül boyutu da çok önemli, düşük molekül ağırlıklı peptit formundaki kolajenlerin sindirim sonrası daha iyi emildiğini gösteriyor. Kısaca kolajen takviyeleri düşük moleküler ağırlıklı peptit formunda ve en az 8–12 hafta düzenli kullanıldığında cilt elastikiyeti, nem ve kırışıklık görünümünde mütevazı ama ölçülebilir iyileştirmeler sağlayabilir (3, 4, 6, 10). Ancak pazarlama söylemlerinde iddia edilen aşırı etkiler bilimsel verilerle her zaman desteklenmemekte. En güvenilir gençleştirme stratejileri arasında hâlâ UV koruması, retinoid kullanımı ve antioksidan desteği gibi yöntemler ilk sırada yer almaktadır.

Tüm bu bilgileri toparlayacak olursak demek istediğimiz şu, kolajen takviyeleri tamamen etkisiz değil. Düşük molekül ağırlıklı formda ve en az 8–12 hafta düzenli kullanıldığında mütevazı bir iyileşme görülebilir. Ancak pazarlamada iddia edilen aşırı “gençleşme” etkileri bilimsel verilerle her zaman örtüşmüyor.

 Yazar:Eylül Rüzgar Üzer 

Kaynak

1. https://www.verywellhealth.com/do-collagen-supplements-really-work-7199400

2. https://www.verywellhealth.com/do-collagen-supplements-improve-skin-and-joint-health-11718802

3. de Miranda, R. B., Weimer, P., & Rossi, R. C. (2021). Effects of hydrolyzed collagen supplementation on skin aging: a systematic review and meta-analysis. International journal of dermatology, 60(12), 1449–1461. https://doi.org/10.1111/ijd.15518

4.Pu, S. Y., Huang, Y. L., Pu, C. M., Kang, Y. N., Hoang, K. D., Chen, K. H., & Chen, C. (2023). Effects of Oral Collagen for Skin Anti-Aging: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 15(9), 2080. https://doi.org/10.3390/nu15092080

5. Dierckx S, Patrizi M, Merino M, González S, Mullor JL and Nergiz-Unal R (2024) Collagen peptides affect collagen synthesis and the expression of collagen, elastin, and versican genes in cultured human dermal fibroblasts. Front. Med. 11:1397517. doi: 10.3389/fmed.2024.1397517

6.  Campos, L. D., Junior, V. D. A. S., Pimentel, J. D., Carregã, G. L. F., & Cazarin, C. B. B. (2023). Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of the literature. Heliyon, 9(4).

7.Myung, S. K., & Park, Y. (2025). Effects of Collagen Supplements on Skin Aging: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. The American journal of medicine, S0002-9343(25)00283-9. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2025.04.034

8.     Proksch, E., Zdzieblik, D., & Oesser, S. (2025). The Oral Intake of Specific Bovine-Derived Bioactive Collagen Peptides Has a Stimulatory Effect on Dermal Matrix Synthesis and Improves Various Clinical Skin Parameters. Cosmetics, 12(2), 79. https://doi.org/10.3390/cosmetics12020079