Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Renkli camlar sadece eğlenceli değil, aynı zamanda işlevseldir. Doğru renk, parlamayı ve parlaklığı azaltabilir, renkleri daha net görmenizi ve kontrastı artırmanızı sağlar. Bu yaz, ister plajda dinlenin ister dağa tırmanın, doğru gözlüğü seçerek hem gözlerinizi koruyun hem de çevrenizi daha net görmenin tadını çıkarın.

Önce Güvenlik

Gözlük camı rengine geçmeden önce, güneş gözlüğünüzün %100 UVA ve UVB korumalı olduğundan emin olun, diyor Michigan’daki Brighton Vision Center’da göz doktoru olan Emily Schehlein. UV ışınları; göz kanseri, katarakt, pterjiyum (göz et büyümesi) gibi birçok ciddi rahatsızlığa yol açabilir. Neyse ki doğru güneş gözlüğü bu riskleri azaltabilir.

Ayrıca, camlar ne kadar büyükse o kadar iyidir. Kontakt lens kullananlar da gözlük takmalıdır çünkü lensler yalnızca gözbebeğini korur, gözün tamamını değil. Yaz aylarında, UV ışınlarının üç kat daha güçlü olduğu dönemlerde, özellikle plajda, karda veya suda yansımaların arttığı ortamlarda güneş gözlüğü takmak şarttır.

Renk Önemlidir

Cam rengi sanıldığından daha büyük fark yaratabilir. Farklı renkler, ışığı farklı şekilde filtreleyerek görsel algıyı değiştirir. Bilimsel olarak yalnızca sarı ve kehribar tonları kısa dalga boylarını filtreleyerek kontrastı belirgin şekilde artırdığı kanıtlanmıştır. Bu renkler özellikle alacakaranlıkta ve kapalı havalarda oldukça etkilidir.

Diğer renkler de kullanım alanına göre konfor ve görüş kalitesi sağlayabilir. Spor odaklı gözlük markası Vallon’un kurucu ortağı Marcus Franck’a göre, gri, kahverengi ve yeşil camlar, güneşli günlerde doğal renk algısı ve ışık kesme açısından en ideal seçeneklerdir. Tek bir gözlük alacaksanız gri veya kahverengi tercih edin.

• Gri: Aşırı güneşli havalarda parlaklığı azaltır, renkleri en doğru şekilde yansıtır.
• Kahverengi: Göz yorgunluğunu azaltır, odaklanmayı kolaylaştırır, derinlik algısını artırır. Ancak yağmurlu ve kapalı havalarda etkisi düşer.
• Sarı veya kahverengi: Golf, dağ bisikleti, yürüyüş gibi aktivitelerde keskin görüş ve derinlik algısı sağlar.

Kaplama Seçimi

Cam kaplamaları da görsel algıyı etkileyebilir. Örneğin, yansıtmalı (mirror) camlar sadece estetik değil; aynı zamanda ışığı azaltır, UV korumasını artırır. Özellikle güneşli günlerde idealdir.

Polarize camlar ise yansımaları kesen özel bir filtre içerir. Su yüzeyi veya asfalt gibi düz alanlardan gelen yatay ışığı engeller. Tıpkı jaluzili bir pencere gibi: Işık geçer ama kontrol altına alınır. Bu camlar özellikle araç kullanırken ya da su kenarındayken çok işe yarar.

Ancak dikkat: Franck, “Polarize camlar karla kaplı arazilerde buz ile karı ayırt etmeyi zorlaştırabilir,” diyor. Bu yüzden kayak, dağcılık, snowboard gibi aktivitelerde polarize olmayan camlar tercih edilmelidir.

Kategori Seçimi (VLT)

Yüksek kaliteli güneş gözlüklerinde 1'den 4'e kadar kategoriler bulunabilir. Bu sınıflar, gözlüğün ne kadar ışık geçirdiğini ifade eden VLT (Visible Light Transmission) oranına göre belirlenir.

Kategori 1: %46–79 arası VLT — Açık renkli camlar.

Kategori 2: %3–7 arası VLT — Çok koyu camlar.

Cam ne kadar koyuysa, o kadar az ışık geçer. Ancak aşırı koyuluk da görme kalitesini düşürebilir. Schehlein’e göre ideal gözlük, hem kontrastı artırmalı hem de parlamayı azaltmalı, ama aynı zamanda netliği korumalıdır.

Sonuç

Güneş gözlüğü seçerken yalnızca görünüşe değil, göz sağlığınıza uygun renk ve kaplama özelliklerine dikkat edin. Böylece dışarıda daha net görür, göz yorgunluğunu azaltır ve zararlı UV ışınlarından korunursunuz.

Kaynak: popsci.com