Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Bilim insanlarına göre bilgisayarlar için kullandığımız hard diskler epey yer kaplamakta. Bu yüzden yaşamın da tercih ettiği DNA’nın kullanılması 1000’lerce yıl boyunca verinin korunmasını sağlayacak. ABD, Atlanta’da, bulunan bir ekip var olan DNA’nın formunu geliştirip 100 kat fazla veri depolama yapılabilmesi için bir çip geliştirdiklerini duyurdu.

Teknoloji, benzersiz DNA dizilerinin yapı taşlarını her sefer teker teker büyüterek çalışır. Bu yapı taşları, DNA molekülünü oluşturan dört farklı kimyasal birim olan bazlar olarak bilinir. Bazen DNA harfleri olarak da bilinen bazlar, daha sonra geleneksel hesaplamada veri taşıyan birler ve sıfırlar (ikili kod) dizilerine benzer bir şekilde bilgileri kodlamak için kullanılabilir.

Bu bilgiyi DNA'da saklamanın farklı yolları mevcuttur. Örneğin; ikili kodda sıfır adenin veya sitozin bazları ile temsil edilebilir. Buna karşılık bir de guanin veya timin ile temsil edilebilir. Alternatif olarak, bir ve sıfır, dört bazın sadece ikisine eşlenebilir.

Kompakt ve güvenilir olması göz önüne alındığında süresiz olarak saklanması gereken verilerin arşivlenmesi için bir sonraki hedefin “DNA'ya geçiş” olması pek de şaşırtıcı değil.

DNA'yı büyütmek için kullanılan çip üzerindeki yapılara mikro kuyular denir ve birkaç yüz nanometre derinliğindedir (bir kâğıt yaprağının kalınlığından daha azdır). Mevcut prototip mikroçip yaklaşık 2,5 cm karedir ve birden fazla mikro kuyu içerir. Bu da birkaç DNA ipliğinin paralel olarak sentezlenmesine olanak tanır. Bu, daha büyük miktarlarda DNA'nın daha kısa bir zaman diliminde büyütülmesine izin verecektir.

Bu bir prototip olduğu için, tüm mikro kuyular kablolanılamadı. Bu özel çiple yazılabilecek toplam DNA verisi miktarının, şu anda önde gelen şirketlerin ticari çipler üzerinde üretebileceklerinden daha az olduğu anlamına geliyor. Georgia Teknoloji Araştırma Enstitüsü’nden araştırmacı Dr. Nicholas Guise, her şey yoluna girdiğinde bunun değişeceğini açıkladı. DNA’da dijital veri depolaması için mevcut kayıt, yaklaşık 24 saat süren tek sentez çalışmaları ile 200 MB civarında. Ancak yeni teknoloji, aynı sürede 100 kat daha fazla DNA verisi yazabilir. DNA depolamanın yüksek maliyeti şimdiye kadar teknolojiyi zaman kapsüllerinde bilgi arşivlemek isteyenler gibi "butik müşteriler" ile sınırlandırıldı.

Diziyi okumak için gereken zaman nedeniyle, teknik, uzun süre erişilebilir tutulması gereken, ancak nadiren erişilen bilgiler için daha yararlı olacak gibi görünüyor. Bu tür veriler şu anda her 10 yılda bir değiştirilmesi gereken manyetik bantlarda saklanmakta.

Dr. Guise konu DNA olunca, "sıcaklığı yeterince düşük tuttuğunuz sürece, veriler binlerce yıl hayatta kalacaktır, bu nedenle sahip olma maliyeti neredeyse sıfıra düşer", dedi.

https://www.bbc.com/news/science-environment-59489560