Sıtma Aşısı

Sağlık

Sıtma Aşısı

Sıtma, hala dünya genelinde büyük bir sağlık sorunu olmaya devam ederken, sıtma aşısı konusundaki araştırmalar, bu salgına karşı etkili bir çözüm olabilecek potansiyel stratejilere ışık tutmaktadır. Sıtma, özellikle Afrika kıtasında yaygın olarak görülen, ciddi komplikasyonlara yol açabilen bir hastalıktır. Sıtma paraziti, Anopheles sivrisineği aracılığıyla insanlara bulaşır ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, sıtma ile mücadelede etkili bir aşı, büyük bir küresel sağlık ihtiyacını karşılayabilir.

14 Aralık 2023, Perşembe

RTS,S/AS01 (Mosquirix): Bu aşı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından onaylanan ilk sıtma aşısıdır. Ancak, düşük etkinlik oranları ve kısıtlı sürdürülebilirlik nedeniyle, yeni nesil aşılar üzerindeki araştırmalar hız kazanmıştır.

R21/Matrix-M: Oxford Üniversitesi ve Novavax işbirliğiyle geliştirilen bu aşı adayı, RTS,S/AS01'den daha umut verici bir etkinlik profiline sahiptir. Klinik denemeler, bu aşının daha geniş bir etki alanına sahip olabileceğini göstermeye yöneliktir.

Sivrisineklerde genetik modifikasyon ile Plasmodium parazitinin bulaşma yeteneğini engellemeyi hedefleyen çalışmalar, sıtma kontrolünde çığır açıcı bir yaklaşım sunmaktadır. CRISPR teknolojisi sayesinde sivrisinek popülasyonlarının genetik özellikleri kontrol edilebilir ve böylece sıtmanın yayılımı önlenmiş olabilir.
Sıtma paraziti, bağışıklık sistemine karşı karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu nedenle, etkili bir sıtma aşısı geliştirmek, bağışıklık yanıtlarını sürdürmek ve genişletmek açısından önemli bir zorluktur. Sıtma aşılarının maliyeti ve bu aşıların dünya genelinde geniş bir nüfusa ulaştırılması, küresel bir zorluk teşkil etmektedir. Bu konudaki çözümler, aşılara erişimi artırmak için önemli bir rol oynamaktadır.

Sıtma aşısı araştırmalarındaki son gelişmeler, bu alandaki umutları artırmaktadır. Genetik modifikasyon ve yeni nesil aşılar, sıtma ile mücadelede önemli bir dönüm noktası olabilir. Ancak, küresel işbirliği, finansal destek ve bilimsel araştırmalara devam etme çabaları, sıtma ile mücadelede başarıya ulaşmak için kritik öneme sahiptir.

Yazar: Begüm Ceyda Kaynak

Kaynak:

World Health Organization (WHO) - "Malaria Vaccine Implementation Programme (MVIP)."
University of Oxford - "New Malaria Vaccine Candidate Shows High-Level Efficacy in Phase IIb Trial."
Nature Communications - "A CRISPR-Cas9 Gene Drive System Targeting Female Reproduction in the Malaria Mosquito Vector Anopheles Gambiae."