Sağlık
İçinizde gizli bir psikopat olabilir mi?
Popüler filmlerde sıkça boy gösteren “psikopatlar” cezbedici yönlerinin yanı sıra, oldukça vicdansız, sahtekar ve korkutucu karakterler olarak çıkarlar karşımıza. Sevemeyen, anlayış gösteremeyen, kötülük timsali kişilerdir bunlar…
Yapılan bilimsel araştırmalar yanlış anlaşılmalara maruz kalan psikopatların bilinmeyen yönlerine ışık tutuyor. Bu güne kadar psikopati tek başına bir kişilik bozukluğu olarak kabul edilirdi.
Artan sayıda bulgu ise onun birbirinden farklı kişilik özelliklerinin buluştuğu bir bozukluk olduğunu doğruluyor. Araştırmaya göre psikopati tek bir şey olmaktansa karmaşık, çok yönlü bir durum. Disinhibisyon, cüretlilik, adilik gibi özelliklerin farklı düzeylerde yansıtıldığı kişilik özelliklerinin bir karışımı.
PSİKOPATİ KİMLERDE GÖRÜLÜRPsikopat olarak tanım alan, çok sayıda genç ve erişkin suçlu incelendiğinde bu kişilerin duygusal kayıtsızlıktan çok, duygusal dengesizlik sergiledikleri, anksiyete ve disfori belirtileri gösterdikleri tespit edildi. Her ne kadar psikopat “olunmaz” psikopat “doğulur” diye yaygın bir kanı olsa da, araştırmacılar psikopatinin sadece bir gen meselesi olmadığının altını çiziyorlar.
İşin içinde çevresel faktörlerle şekillenen çok fazla sayıda yapısal sebep olduğu düşünülüyor. Pek çok psikoloğun değiştirilemez bir durum olarak gördüğü, “kişi bir kez psikopat olmuşsa, artık hep psikopat kalır” şeklindeki inanış da artık sorgulanıyor. Yakın zamanlı ampirik çalışmalar psikopati skorları yüksek çıkan genç ve erişkinlerin yoğun tedavi sonrasında şiddet ve kriminal davranışlarında azalmalar olduğunu ortaya koydu.
PSİKOPATİ ARAŞTIRMALARIBu konudaki bir başka yanlış inanış da psikopatinin aşırı şiddet ve seri katillikle eş anlamlı görülmesi. Araştırmacılar psikopatik kişilerin sıklıkla şiddet içerikli davranışlara veya kriminal suçlara bulaşmadığına dikkat çekiyorlar. Aslında psikopatlar görünüşte diğer insanlardan farklı ve değiştirilemez ölçüde tehlikeli durmuyorlar. Geçmişte şiddet veya kriminal davranış öyküsü veya genel antisosyal özelliklerle kıyaslandığında, psikopatinin birebir şiddeti öngördüğünü söylemek mümkün değil. Bu bulguların tedavi ve korunma stratejilerine ışık tutması bekleniyor.
Medical News Today Çeviri: Ayda Çayır