Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Alkol ve Hepatit B ve C, bunlar dışında da farklı nedenler olmasına rağmen; sirozun ortak nedenleri arasındadır. Siroz hastalığı neden olan hastalıklar karaciğer hücrelerine zarar verir ve ölümle sonuçlanabilir; ardından da ölen karaciğer hücrelerine bağlı olarak iltihap ve onarım, skar dokusunun oluşmasına sebep verir. Canlı kalmayı başarabilen karaciğer hücreleri, ölen hücrelerin yerini geçmek için çoğalırlar. Bu artış yara dokusu içinde yeni meydana gelen karaciğer hücrelerinin toplanmasıyla sonuçlanır. 

Kimyasallar ve virüsler karaciğer hastalığı gibi vücudun bağışıklık sisteminin karaciğerde hâkim olduğu sirozun birçok nedeni vardır. Sirozun Hepatit B, C, safra kanallarının tahrip olması, alkol, karaciğerde biriken yağ oranı, demir vitamini fazlalığı, Wilson hastalığı, obezite ve veya diyabet rahatsızlığı, sindirim bozukluğu, bağışıklık sisteminden kaynaklı karaciğer hastalığı gibi farklı nedenleri bulunmaktadır.

Siroz Belirtileri

Genellikle, siroz karaciğer hasarı büyüyene kadar hiçbir şikayet veya semptom göstermez. Belirtiler ve semptomlar ortaya çıktığında ise;

Yorgunluk

Hastalıklı karaciğerde kanın pıhtılaşma üretiminden kaynaklanan kolay morarmalar

İştah kaybı, mide bulantısı ve kusma 

Bacaklar ve ayaklarda ödem

Aşırı kilo kaybı

Ciltte meydana gelen kaşıntı

Sarılık hastalığı libido kaybı

İdrarda koyulaşma

Karında sıvı birikimi

Ciltte ince ve daha belirgin kan damarları oluşması

Avuç içinde kızarıklık

Konuşma bozukluğu

Anemi gibi bazı rahatsızlıklar ile karşılaşabilir.

Siroz Hastalığı Teşhisi

Siroz, karaciğerde meydana gelen bazı hasarların saptanması ve tedavisi için zamanın ilerlemesinden kaynaklı bir aşamasıdır. Hastanın şikâyetleri doğrultusunda kişiye ait bazı alışkanlıkların ya da geçirilen hastalıkların bilgisi alınır. Ardından da hastaya kalıtsal olan herhangi bir durum olup olmadığına sorulur. 

Basit muayenelerle anlaşılabilecek bazı çalışmalar yapılır (Örneğin karaciğerin bakılması). Siroz hastalığı olan kişilerin karaciğeri serttir ve genelde dalağı büyüktür. Karaciğer hastalığında ilk olarak karaciğer iltihabı görülür ve ardından bu iltihap tedavi edilmediği takdirde skarlaşmaya neden olabilir. Bu aşamada karaciğerin fazlasıyla geç kalmadan tedavi ile iyileşmesi hala mümkün olarak görülmektedir. Karaciğer fibrozu eğer ki erken tedavi edilmezse siroz ile sonuçlanabilir ve oluşan yara dokusu iyileşemez ama yara izinin ilerlemesinin önüne geçilebilir veya yavaşlatılabilir. Siroz hastalığı bazı yapısal değişikliklere neden olur ve bunun eskiye dönmesi imkânsızdır. Hastalığa neden olan etken kişinin bazı alışkanlıklarından kaynaklı ise alışkanlıklardan vazgeçerek tedaviye başlanmalıdır. Siroz ne kadar sürede iyileşir sorusunun cevabı tedavinin gidişatına göre belirlenmektedir. 

Siroz Hastalığı Tedavisi

Siroz tedavisi karaciğerdeki zarar ve ayrıca ne denli önemli olduğuna bağlıdır. Uygulanan tedavide izlenen yolda karaciğerdeki skar dokusunun ilerlemesinin önüne geçmek, sirozun belirtilerini ve hastada oluşturabilecek semptomlarını önlemek veya tedavi etmek yer alır. 

Ciddi karaciğer hasarına sahip kişilerin hastaneye yatırılması ve müşahede altına alınarak izlenmesi gerekebilir. Aşırı alkol tüketimi hayatının bir parçası olan hastalar için ilk adım alkol bağımlılığına son verilmeye yönelik bir tedavidir. Bunun için de hastaya özel, durumunun gerektirdiği şekilde bir beslenme programı ve tedavi yöntemi belirlenir.

İlaçlar siroz hastalığındaki ağrı ve acıların hafifletilmesini amaçlamaktadır. İlaç ile tedavi edilebilecek Wilson hastalığı gibi bazı siroz nedenleri vardır ve giderilebilir. Alanında uzmanlaşmış ve gerekli tetkikleri uygulanabileceği yönünde dâhiliye doktorları büyük bir öneme sahiptir. 

Tedavide kullanılan steroidler, penisillamin ve bir anti-enflamatuar ajan gibi bazı ilaçlar mevcuttur. Ancak bunların hayatta kalma süresini uzattığı yönünde herhangi bir özelliği olduğu görülmemiştir.

Kaynak: www.uzmandoktor.net/siroz