Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Genel olarak çocukları büyümeye başlayan ailelerin son zamanlarda sık sık telaşlandığı bir konu var; “erken ergenlik.” Çocukta oluşan psikolojik değişimleri yanında fizyolojik olarak da gözlemlenebilen erken ergenlik sorunu ilerleme göstermeden tedavi alınması gerekir. Peki ya erken ergenliğin görülme sıklığı nedir? Beslenme alışkanlıklarıyla erken ergenlik arasında nasıl bir ilişki var? Çocuğun yaşından önce ergen gibi davranması ne tür sorunlara yol açar? 

Özellikle son günlerde çocuk endokrinoloji polikliniklerine sık rastlanan bir durum var ki o da erken ergenlik. Normal zamanda 8 – 9 yaş aralığında girilmesi planlanan ergenliğin daha önceden çocuğa yansıması “erken ergenlik” olarak adlandırılıyor. 

Kişinin hayatında yer edinen dönüm noktalarından birisi ergenliğe giriştir. Genç olmanın verdiği heyecanla birlikte ailede yeni bir başlangıca sürükleniyor. Günümüzde erken ergenlik sorunlarının gün yüzüne çıkmasıyla ailelerin endişe ve telaşları artmaya başladı. Özellikle konuyla ilgili bilgi sahibi olmayan anne ve babaların akılları karışık ve “acaba benim çocuğumda da yaşanır mı?” sorusu sorulmaya başlandı. 

Türkiye'de ortalama olarak ergenliğe girme yaşı son 40 yıldır hiç değişmedi. Kızlarda alt sınır 8 iken erkeklerde 9 olduğunu ifade eden uzmanlar, yaşanan bulgulara göre aileyi bilinçlendiriyor.

NORMAL ERGENLİĞİ NASIL ANLARIZ?

Kızlarda ergenlik normal boyutlarda meme tomurcuklanmasıyla başlar. Bu durum tek taraflı olmasının yanına iki taraflı da olabiliyor. Erkeklerde ise normal boyutlarda testisin büyümesiyle ergenlik süreci başlamış olur. 

ERKEN ERGENLİK BULGULARI NELERDİR?

Kız çocuklarında 8 yaş, erkek çocuklarında 9 yaşın altında normal ergenlik bulgularının ortaya çıkması halinde erken ergenlikten söz edilebilir.

Ortalama olarak yaklaşık 3 – 4 yıl süren ergenlik serüveni çocukta fiziksel ve hormonsal birçok değişikliğe sebep olur. Eğer kız çocuğu 8 yaşından önce meme tomurcuklanması veya genital bölge tüylenmesi yaşıyorsa mutlaka bir çocuk endokrin uzmanına danışmak gereklidir. Bu durum 15 yaşına kadar halen yaşanmamışsa gecikmiş ergenlik adı verilen durum ortaya çıkıyor. Adet kanaması eğer 10 yaşından daha önce görülmüşse “erken adet kanaması” olarak isimlendiriliyor. Erkeklerde ise 11 – 12 yaş aralığında oluşan testis büyümesi normal olarak görülüyor. 

ERKEN ERGENLİĞE GİRMENİN SAKINCASI VAR MI?

Son günlerde yapılan araştırmalar erken ergenliğin ülkemizde sayıca arttığını göstermekte. Hormonlu gıdalar, katkı maddeleri, kimyasal içerikler istenmese de artık hayatın bir parçası olmuş durumda. Bu çerçevede her çocuk aslında erken ergenliğe birer aday gözüyle değerlendiriliyor. 

Beslenme alışkanlıklarıyla erken ergenlik arasında bir doğru orantı olduğunu söylemek mümkün. Obezite hızla artan bir sorun ve bu durumla erken ergenlik arasında yakın bir ilişki olduğu gözlemlenmektedir.  Fakat fizyolojik olmasa da ergen hatta yetişkin bir görünüme sahip olma isteği, bu yönde tutum ve davranışlar da çocuklarda görülüyor. 8-9 yaşındaki kız çocuklarının genç kız gibi giyinmesi, davranmasının sebebi muhakkak araştırılmalı ve bunun altındaki psikolojik etkenler belirlenmeli. Aileler de bunu olgunlaşma olarak değerlendirerek çocuğu teşvik edebiliyor, bu yanlış bir davranıştır. 

ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ!

Gelişim döneminde erken ergenliğe girmiş çocuklar akranlarına göre daha iri oluyor. Fakat bu böyle devam etmeyebilir. Aileler erken ergenliğe giren çocuklarının yaşıtlarına göre daha uzun olacağını düşünür aslında tam tersidir. Bu konuda ailelerin erken teşhisi önleyen yanlış yaklaşımları olmamalıdır. Örneğin göğüs büyümesini kilodan zannetmek, tüylenmeyi soya çekim zannetmek veya çocuğuna öyle bir sorunu konduramamak gibi…

Erken teşhis, fiziksel olduğu kadar psikolojik sorunların da önüne geçmek için önemli. Çocuğun ruhsal ve zihinsel olarak olgunlaşmadığı halde fiziksel bir büyüme gösterdiği anlaşıldığı anda gözetim altında tutulmalıdır. Bu durum; çocuğun sosyal hayatında, akran ilişkilerinde, okul başarısında sorunlara neden olabiliyor. Aile bunun bilincinde olursa birlikte daha kolay atlatılabilecek bir süreç olması olasıdır. 

Öte yandan bu çocuklar bazı istismarlara da açık hale geliyor. Bu açıdan aileler muhakkak bazı uyarılarda bulunmalı ve rahatsız edici boyutlara ulaşmadan takipte kalmalıdır.

Kaynak:

endokrinoloji.com/erkenergenlik.html