Sağlık
Bağırsak Sağlığı, Enfeksiyonla Mücadele
Bağırsak florasının bileşimi zatürre gibi ciddi enfeksiyonların gelişme olasılığını tahmin edebilmektedir. Amsterdam UMC ve Finlandiya’daki Turku Üniversitesinden araştırmacılar 6 yıl boyunca 10.000'den fazla kişiyi takip etmiştir. Bağırsak florası daha az olan 600'den fazla sağlıklı kişide ciddi bir enfeksiyon gelişti ve bu durum bazı vakalarda ölüme yol açmıştır. Araştırmanın sonuçları The Lancet Microbe'ta yayınlanmıştır.
Enfeksiyon nedeniyle hastaneye kaldırılan 602 kişi, çalışmanın başında mikrobiyomlarında daha az bütirat üreten bakteri bulunduğunu göstermiştir. Bütirat, farelerin bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkisi olduğu bilinen küçük bir yağ asididir. Ayrıca ciddi enfeksiyonu olan kişilerde bu bakterilerin daha az olduğu daha önce de görülmüştür. Doktora öğrencisi Bob Kullberg, ‘Daha az sağlıklı bağırsak florasının akut enfeksiyon ve tedavisinden mi kaynaklandığını yoksa mikrobiyomlarında her zaman daha az bütirat üreten bakteri bulunup bulunmadığını bilmiyorduk. Bu çalışma artık buradaki tavuk-yumurta sorusunu yanıtlıyor.’ demiştir.
Araştırmacılar, tıpkı farelerde olduğu gibi bütiratın insanlarda da bağışıklık sistemi üzerinde faydalı bir etkisinin olup olmadığını bilmek istemişlerdir. Çalışmada 10.000'den fazla kişiden (6.000'i Finlanda’dan ve 4.000'den fazla Hollandalı katılımcıdan) alınan dışkı örnekleri analiz edilmiştir. Çalışmada araştırmacılar, diyet lifinin fermantasyonu sırasında bütirat üreten 16 bakteriyi analiz etmiştir. İnsanlar lifleri kendi başlarına sindiremezler ancak bu bakteriler bunu yapabilmektedir. 6 yıllık takip çalışması sırasında hastaneye kaldırılan 602 hastanın bağırsaklarında, iki gruptaki geri kalan kişilere kıyasla önemli ölçüde daha az butirat üreten bakteri olduğunu görülmüştür.
Kullberg, ‘Bağırsaklarında bu bakterilerden %10 daha fazla bulunan kişilerde enfeksiyona yakalanma şansının %15 ila 25 kadar azaldığını gördük’ diyerek açıklama yapmıştır. Sonuç olarak mikrobiyom, akciğer ve mesane enfeksiyonları gibi bağırsak dışındaki enfeksiyonlara karıştığını görülmüştür. Analizlerde yaş, antibiyotik kullanım geçmişi, bağırsak mikrobiyota kompozisyonunu ve enfeksiyon riskini etkileyen altta yatan hastalıklar gibi faktörler dikkate alınmıştır. Butirat böylece bağırsakların dışındaki enfeksiyonlara karşı savunmayı geliştirmektedir. Bu bulgu, sağlıklı bir mikrobiyomun önemini vurguluyor ve her birey için ciddi bir enfeksiyon riskini tahmin etmenin kapılarını açmaktadır. Ancak neden bir bireyin diğerinden daha fazla bütirat üreten bakteriye sahip olduğu bir soru olarak kalmaktadır.
Bu bakterilerin bağırsaklara girmesi için bir şeyler yapılıp yapılamayacağı sorusu da hala cevapsızdır. Ortak araştırmacı ve profesör Joost Wiersinga, ‘Ciddi enfeksiyonları önlemek için diyet veya probiyotiklerle bütirat miktarını nasıl artırabileceğimizi öğrenmek için takip araştırmasına ihtiyaç vardır’ diyerek açıklamıştır.
Yazar: Bassma BOUANANI