Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

İdari ve teknik birimlerin, büro, oturma alanları, atölyeler, mutfak ve bahçe gibi kısımlarından kaynaklanan, kontamine olmamış atıklardır. Her türlü yiyecek (yemek, sebze, meyve, çay...) atığı ve bunlar ile bulaşmış kağıtlar, bahçe bakım işlemleri sonucunda ortaya çıkan çimen, yaprak, bitki döküntüleri ve ambalaj atığı sınıfına girmeyen ürünlerden oluşur.

 

Evsel atıklar, kesinlikle diğer atıklardan (ambalaj atıkları, tıbbi atıklar ve tehlikeli atıklar) ayrı olarak siyah renkli plastik torbalarda toplanır. Evsel atıklar, toplanmaları sırasında diğer atık tipleri ile asla karıştırılmamalıdır. Kazara karışmaları durumunda tıbbi veya tehlikeli atık olarak kabul edilir. Ayrı biriktirilen evsel atıklar, bu iş için görevlendirilmiş personel tarafından sadece bu iş için ayrılmış taşıma araçları ile taşınarak “Evsel Atık Geçici Depolama Yeri”ne götürülmelidir. Tüm çalışanlar bu renk torbaların kullanım amacını konusunda bilgilendirilmelidir.

 

 

Laboratuvarlar da dâhil herhangi bir birimdeki ambalaj atığı sınıflamasına giren, kontamine olmamış atıklardır. Ambalaj örnekleri şunlardır: hazır yiyecek ambalajları; tehlikeli atıklarla kontamine olmamış şişe ile kapakları; köpük, karton ve benzeri destekleyici malzemeler; satış yerlerinde doldurularak kullanılan yapışkan film, çeşitli torbalar, alüminyum folyo ve benzeri malzemeler; tek kullanımlık tabak ve bardaklar; CD kutusu, yumurta viyolleri ve benzeri ürünler…

 

Aynı Yönetmelikte “ambalaj atığı”nın tanımı ise; “...ürünlerin tüketiciye sunumu için kullanılan ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan, kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir ambalajlar da dâhil satış, dış ve nakliye ambalaj atığı” şeklinde yapılmıştır.

 

Ambalaj atıklarının biriktirilmesinde iki yöntem kullanılmaktadır. Bunlardan birincisi torbalarda yapılan biriktirme yöntemi diğeri ise kumbara veya konteynerlerde yapılan biriktirmedir.

Satın alınan pek çok ürünün kağıt, metal, cam ve plastik ambalaj malzemesi içinde sunulduğu dikkate alındığında, katı atıkların kaynağında ayrı toplanması ve bu malzemelerin ekonomiye tekrar kazandırılması katı atık yönetiminde önemli bir adımdır. Sağlıklı ve sürdürülebilir bir atık yönetim sistemi, ambalaj atıklarının diğer atıklarla karışmadan kaynağında ayrı toplanması ve organize bir yapı içerisinde geri kazanım sürecinin gerçekleştirilmesini gerektirmektedir. Geri kazanım çalışması ile tabii kaynakların korunması, kaynak israfının önlenmesi ve bertaraf edilmesi gereken katı atık miktarının azaltılması mümkün olmaktadır. Bu nedenle, geri kazanım çalışmalarının ilk adımını kaynakta ayrı toplama oluşturmaktadır.

 

Yukarıda bazı örnekleri verilen kâğıt, karton, plastik ve metal ambalaj atıkları kontamine olmamaları şartıyla diğer atıklardan kesinlikle ayrı olarak mavi renkli plastik torbalarda veya geri dönüşüm kutularında toplanırlar. Birim sorumlusu ve tüm personel bu torbaların ve geri dönüşüm amacıyla kullanılan kutuların kullanım amacı konusunda bilgilendirilmelidir.

Serum, ilaç şişeleri ve “tehlikeli olmayan kimyasallar”a ait boşalmış şişeler gibi cam ambalaj atıkları da yine kontamine olmamaları şartıyla diğer ambalaj atıkları ile birlikte mavi renkli plastik torbalarda veya geri dönüşüm kutlularında toplanırlar.

 

Yönetmeliğe göre; kullanılacak poşetin veya kumbara/konteynerin renkleri mavi renk olmalı, üzerlerinde de ambalaj atıklarına ilişkin resimler ve yazılar bulundurulmalıdır. Tüm ambalaj atıkları için benimsenen renk Yönetmelikte mavi olmakla birlikte, cam ambalaj atıklarının biriktirilmesi amacıyla yerleştirilecek kumbaraların rengi yeşil/beyaz olabilmektedir.

 

Kullanılmış serum şişeleri ayrı toplanmadan önce, uçlarındaki lastik, hortum, iğne gibi hasta ile temas eden kontamine olmuş materyalden ayrılır. Kontamine materyal diğer tıbbi atıklarla birlikte daha sonraki yazımızda değineceğimiz tıbbi atıklar başlığı altında belirtilen esaslara göre toplanmalıdır.

 

Ayrı biriktirilen ambalaj atıkları görevlendirilmiş personel tarafından uygun taşıma aracı ile taşınarak “geçici depolama yeri”ne götürülür. Üzerinde ambalaj atıklarının geçici depolaması için olduğunu belirten yazı bulunmalıdır.