Sağlık
Antibiyotikler Bağırsaklarımızı Kalıcı Olarak Etkiliyor Mu?
Vücudumuz, vazgeçilmez trilyonlarca bakteriye ev sahipliği yapar, özellikle bağırsaklarımızda en yoğun şekilde bulunurlar. Peki, antibiyotik almak, her seferinde bu kritik vücut bölgesine kalıcı zarar veriyor mu? Bu ilaçlar, enfeksiyon oluşturan bakterilere odaklanırken, vücudumuzdaki diğer bakterileri de yanlışlıkla etkileyebilir. Bilim insanları, giderek artan antibiyotik kullanımının sağlık üzerindeki etkileri hakkında endişelerini dile getiriyorlar; 2000 ile 2015 yılları arasında dünya çapında antibiyotik reçetelerinin %65 oranında arttığı bilinmektedir.
Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek ve önlemek için yaygın olarak reçete edilmektedir. Ancak, vücudumuzdaki diğer bakterileri yanlışlıkla etkileyebilirler. Bu artan antibiyotik kullanımının iki ana sorunu vardır: bağırsak mikrobiyomlarımıza verdiği zarar ve antibiyotiklere karşı artan bakteriyel direnç. "Antibiyotikler, bağırsak mikrobiyomumuzun karmaşık ekosistemini bozar ve bu nedenle sağ kalan bakterilerin patojenlere dirençli genlerini aktarma riskini artırır" diyor bir uzman. Antibiyotiklerin her bir kürü, enfeksiyon oluşturan bakterileri öldürmek için yeterince hedeflenmemesi nedeniyle bağırsak bakterilerimizi etkileyebilir.
Bilim insanları, bir enfeksiyonu takiben antibiyotik alan kişilerin mikrobiyomlarını retrospektif olarak incelediğinde, mikrobiyom çeşitliliğinin genellikle birkaç ay içinde toparlandığını bulmuşlardır. Ancak, bazı durumlarda, bazı iyi bakteriler bir daha asla geri gelmez. Antibiyotiklerin bağırsak mikrobiyomları üzerindeki etkileri yaşa göre değişmekle birlikte, bilim insanlarının genel fikri, bir antibiyotik kürünün etkilerinin kalıcı olabileceğidir.
Antibiyotik kullanımının uzun vadeli sağlık sonuçlarını çözmeye çalışan bilim insanları, ilaçların mikrobiyom işlevini nasıl etkilediğini anlamaya çalışıyorlar. Antibiyotikler, vücudun her alanındaki mikroplar üzerinde etkili olabilir. Bu, sadece bağırsak bakterileri üzerindeki etkilerle sınırlı değildir, aynı zamanda bağışıklık sistemi gelişimi üzerindeki ikincil sonuçları da içerir. Ayrıca, antibiyotiklerin uzun süreli kullanımının direnç riskini artırdığı da bilinmektedir. Bu, bağırsaklardaki dirençli bakterilerin diğer vücut bölgelerine yayılmasına neden olabilir.
KAYNAK:
- https://www.bbc.com/future/article/20230825-do-antibiotics-really-wipe-out-your-gut-bacteria
- Frieri, M., Kumar, K., & Boutin, A. (2017). Antibiotic resistance. Journal of infection and public health, 10(4), 369-378.
- D’Costa, V. M., King, C. E., Kalan, L., Morar, M., Sung, W. W., Schwarz, C., ... & Wright, G. D. (2011). Antibiotic resistance is ancient. Nature, 477(7365), 457-461.
Yazar: Saliha Kaygısız