Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Çevrimiçi müzik indirirseniz dijital dosyaya gömülü olarak size şarkının adını, türünü, belirli bir parçada öne çıkan sanatçıları, besteciyi ve yapımcıyı söyleyebilecek bilgileri görebilirsiniz. Benzer şekilde dijital bir fotoğraf indirirseniz fotoğrafın çekildiği saati, tarihi ve konumu içerebilecek bilgileri edinebilirsiniz. Bu, Mustafa Doğa Doğan'ın mühendislerin fiziksel nesneler için de benzer bir şey yapıp yapamayacağını merak etmesine neden oldu, "Bu şekilde bir mağazada, müzede veya kütüphanede dolaşırken kendimizi daha hızlı ve daha güvenilir bir şekilde bilgilendirebiliriz" diye düşündü.

Fikir ilk başta, MIT Elektrik Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimleri Bölümü'nde 4. sınıf doktora öğrencisi olan Doğan için biraz soyuttu. Ancak 2020'nin ikinci yarısında çıplak gözün algılayamadığı elektromanyetik spektrumun kızılötesi (IR) aralığını kullanan bir kameraya sahip yeni bir akıllı telefon modelini duyduğunda durum değişmişti. Ayrıca IR ışığı, görünür ışığa karşı opak olan belirli materyallerin içini görme konusunda benzersiz bir yeteneğe sahiptir. Doğan'ın aklına özellikle bu özelliğin faydalı olabileceği düşüncesi gelmişti.

O zamandan beri Doğan, MIT'nin Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zekâ Laboratuvarı'ndaki (CSAIL) meslektaşları ve Facebook'tan bir araştırma bilimcisi ile çalışırken ortaya çıkardıkları konsepte InfraredTags adı verildi. Ürünlere yapıştırılan ve zamanla çıkarılabilen veya sökülebilen ya da başka bir şekilde okunamaz hale gelen standart barkodların yerine, bu etiketler görünmez oldukları için göze batmıyorlar. Dahası barkodlar nesnelere gömülü oldukları için çok daha dayanıklılar.

Geçtiğimiz yıl Doğan, IR ışığının geçebileceği uygun bir plastik çeşidi bulabilmek için birkaç ayını harcadı. Bu kadar uzun sürmesinin nedeni ise malzemenin 3B yazıcılar için özel olarak tasarlanmış bir filament makarası biçiminde olması gerekiyordu. Kapsamlı bir araştırmadan sonra Doğan, küçük bir Alman şirketi tarafından yapılan özelleştirilmiş plastik filamentleri buldu. Sonraysa MIT malzeme bilimi laboratuvarında bir numuneyi analiz etmek için bir spektrofotometre kullanıldı. Burada numunenin görünür ışığa karşı opak, ancak IR ışığına karşı şeffaf veya yarı saydam olduğu keşfedildi. Bu, tam da aranan özelliklerdi.

Toronto, Ontario’da bulunan Autodesk Teknoloji Merkezi’nden Fraser Anderson, “InfraredTags, bilgileri nesnelere gömmek için gerçekten akıllıca yapılmış, kullanışlı ve erişilebilir bir yaklaşım. Standart bir kamerayı herhangi bir nesneye yöneltip bu nesnenin nerede üretildiğini, kullanılan malzemeleri veya onarım talimatları hakkında size bilgi veren bir geleceği kolayca hayal edebiliyorum” dedi.

Doğan ve ekip arkadaşları, bu çizgi ile konteynerlerin dış kısmından tutun da IR kameralarla okunabilen 1 milimetrelik plastik bir kaplamanın altına kazınmış barkodlu kupalar da dahil olmak üzere birkaç prototip oluşturdular. Ayrıca, bakılan perspektife bağlı olarak ağ adını veya şifresini ortaya çıkaran görünmez etiketlere sahip bir Wi-Fi yönlendirici prototip de ürettiler. Hiçbir elektronik bileşeni olmayan, tamamen pasif, tekerlek şeklinde ucuz bir joystick de yaptılar. İçinde sadece bir barkod (ArUco işaretleyici) bulunmakta.

Gelecekte bunun gibi etiketler yaygınlaşırsa insanlar cep telefonları ile; ışıkları açıp kapatmak, bir hoparlörün sesini kontrol etmek veya bir termostatta sıcaklığı düzenlemek için bu teknolojiyi kullanabilirler. Doğan ve meslektaşları şu anda artırılmış gerçeklik gözlüklerine IR kamera ekleme olasılığını araştırıyorlar. Bir gün bir süpermarkette bu tür gözlükler takarak dolaştığınızı ve etrafınızdaki ürünler hakkında anında bilgi aldığınızı, hatta tek bir porsiyonda kaç kalorinin olduğunu görebildiğinizi hayal edin!

University College London'dan Doçent Kaan Akşit, bu teknoloji için büyük bir potansiyel görüyor. Akşit, “Etiketleme sektörü günlük hayatımızın büyük bir parçası. Marketlerden aldığımız her şey cihazlarımızdaki değiştirilecek parçalar (örn. piller, devreler, bilgisayarlar, araba parçaları) doğru tanımlanmalı ve takip edilmelidir. Doğan'ın çalışması çoğunlukla zamanın kumlarına karşı korunan görünmez bir etiketleme sistemi sağlayarak bu sorunları ele alıyor. Doğan’ın etiketleme mekanizması üç boyutlu sanal ortamları keşfederken öğelerin dijital bir kopyasını yanımızda getirmemize yardımcı olabilir” dedi.

Çalışmanın PDF'si: https://groups.csail.mit.edu/hcie/files/research-projects/infraredtags/2022-CHI-InfraredTags-paper.pdf