Sağlık
Probiyotikler Göz Kuruluğunu Tedavi Edebilir Mi ?
Elde edilen veriler Amerikan Mikrobiyoloji Derneği’nin yıllık toplantısı olan ASM Microbe 2023’te sunuldu. Gözde üretilen gözyaşının yetmediği veya az salgılandığı durumlarda oluşan ve yaygın bir hastalık olan göz kuruluğunun, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaklaşık her 20 kişiden 1’ini etkilediği ve küresel nüfusun yaklaşık %12’sinde bu hastalığın olduğu bildirilmiştir. Kesin olarak bir tedavi yöntemi olmasa da semptomların azaltılması veya giderilmesine yönelik çeşitli tedaviler mevcuttur. Göz kuruluğu günümüzde en sık rastlanılan göz sorunlarının başında gelmektedir. Gözyaşı üç katmandan oluşur. Bunlar sırasıyla Lipid tabaka, Aköz tabaka ve Müsin tabakadır. Lipid Tabaka, yağlı tabaka olarak bilinir ve yüzey gerilimini arttırarak hidrofobik bir bariyer oluşturur. Gözyaşının buharlaşmasını geciktirir ve sürtünmeyi azaltır. İkinci tabaka olan Aköz tabaka ise sulu tabaka olarak adlandırılır. Temel olarak sekresyondan yani salgılamadan sorumludur ve göze kaçan yabancı cisimleri uzaklaştırmada görev alır. Üçüncü tabaka olan Müsin tabaka ise hidrofobik olan kornea yüzeyini hidrofilik hale getirir ve Aköz tabakanın homojen olarak göz yüzeyinde dağılmasını sağlar.
Baylor Tıp Fakültesinden Doktor Laura Schaefer, İnsan gastrointestinal sisteminde bulunan dost bakterilerin; bağırsak, beyin ve akciğer olmak üzere vücudun birçok yerinde hastalıklara karşı koruma sağladığını ve vücudumuz üzerinde olumlu etkileri olduğunu bu nedenle bağırsak mikrobiyomunun gözlerimiz üzerinde de olumlu etkilerinin olmasının şaşırtıcı olmadığı ifadelerini kullanmıştır. Bu araştırmacılar, şiddetli göz kuruluğuna neden olan Sjörgen Sendromlu hastaların bağırsaklarından alınan bakterileri farelere verdiler ve göz kuruluğu olmayan sağlıklı insanlardan alınmış bakterilerin verildiği farelere göre daha fazla göz kuruluğu oluştuğunu gözlemlediler. Sağlıklı insanlardan alınan bakterilerin normal koşullarda göz yüzeyini korumaya yardımcı olduğunu da keşfettiler. Bilim insanları, göz kuruluğu olan fare modeline oral yolla uygulanan bir probiyotik bakteri suşu olan Limosilactobacillus Reuteri DSM17938 kullanarak araştırma yaptı. Bu bakteri insanlarda ve farelerde, bağırsakta ve bağışıklık sisteminde koruyucu etkiler göstermiş fakat göz sağlığı açısından test edilmemiş ticari olarak temin edilebilen bir probiyotik bakteri türüdür.
Fareler öncelikle, bağırsakta yaşayan dost bakterilerin yüksek çoğunluğunu öldüren antibiyotiklerle tedavi edilmiş. Daha sonra göz kuruluğuna sebep olabilecek çok kuru koşullara maruz bırakılmışlar ve kontrol amaçlı günlük olarak belirli dozlarda probiyotik bakteri ve tuzlu su çözeltisi ile beslenmişler. 5 gün sonra farelerin gözleri hastalık açısından incelenmiş ve probiyotik bakteriler ile beslenen fareler daha sağlıklı ve sağlam kornea yüzeylerine sahip olduğu gözlemlenmiş. Ayrıca bu farelerin göz yaşı dokusunda gözyaşının en önemli bileşeni olan Müsin üreten Goblet hücrelerinin sayısının fazla olduğu gözlemlenmiş. Bütün bu veriler ele alındığında oral yolla alınan probiyotik bakterinin göz kuruluğu semptomlarını tedavi etmeye ve azaltmaya yardımcı olabileceği görülmüş. Bu çalışmanın araştırmacıları olan Laura Schaefer, Robert Britton, Steven Pflugfelder ve Cintia de Paiva, Baylor Tıp Fakültesi Oftalmoloji bölümündeki Dr. Cintia de Paiva’nın laboratuvarında çalışmayı yürüttü ve Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ve Körlüğü Önleme Araştırma Vakfından (RPB)alınan fonlarla desteklendi.
Makale: Binnur Balantekin
Kaynaklar ve İleri Okuma:
1. An Oral Probiotic Can Treat Dry Eye Disease. (n.d.). ASM.org. https://asm.org:443/Press-Releases/2023/June/An-Oral-Probiotic-Can-Treat-Dry-Eye-Disease
2. Tavakoli, A., Markoulli, M., Papas, E., & Flanagan, J. (2022, August 20). The Impact of Probiotics and Prebiotics on Dry Eye Disease Signs and Symptoms. PubMed Central (PMC). https://doi.org/10.3390/jcm11164889
3. Dry eye disease: A probiotic may improve symptoms. (n.d.). Dry Eye Disease: A Probiotic May Improve Symptoms. https://www.medicalnewstoday.com/articles/probiotics-treat-dry-eye-disease-symptoms
4. An oral probiotic can treat dry eye disease. (n.d.). Ophthalmology Times. https://www.ophthalmologytimes.com/view/an-oral-probiotic-can-treat-dry-eye-disease