Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Sivrisineklerden bulaşan sıtma hastalığı dünyanın en büyük katillerinden biridir. Sıtma sadece 2017 yılında 400 bin kişinin hayatına mal oldu. Yapılan yeni bir çalışma ise, insan kanının sivrisinekler için zehirli hale gelerek, sıtma ve benzeri hastalıkların yayılmasını ortadan kaldırabilmenin yolunu buldu.

Küresel çapta yapılan korunma ve kontrol stratejilerinin artışı sayesinde 2010'dan bu yana sıtmanın neden olduğu ölümlerde yüzde 29 oranında düşüş yaşandı. Üstelik dünya genelindeki nüfusun yarısına yakını bu hastalık tarafından tehdit altında bulunmaktadır. Vakaların çoğu Afrika'dan gelmekte, ancak sıtma bu bölgeden tüm dünyaya yayılma riski taşımaktadır.

İlaçlar, her geçen gün sıtma taşıyan sineklere karşı ölümcül olduklarını kanıtlıyor

Colorado Eyalet Üniversitesi'nden Dr. Brian D. Foy tarafından öncülük edilen bir ekibin yaptığı araştırmada, içinde İvermektin bulunan kanı içen sıtma taşıyan sivrisineklerin anında öldüğü keşfedildi. Bu ilaç parazit enfestasyonlarını (uyuz, nehir körlüğü ve saç biti vb.) tedavi etmede kullanılmaktadır.

Foy yaptığı açıklamada, “İvermektin kullanan insanların kanları, sıtma taşıyan sivrisinekler için ölümcül bir zehre dönüşüyor. Bu vesileyle sıtmanın başka insanlara bulaşarak yayılmasında da ciddi düşüş yaşandı. İvermektin kullanmak, sıtma kontrolü için kullanılan böcek ilaçları ve sıtma ilaçları ile karşılaştırıldığında eşsiz bir yol. İvermektin, sıtma ilaçlarıyla birlikte hastalığın kalıntılarının bulaşmalarına karşı kullanılabilir” ifadelerini kullandı.

Sıtma ilaçlarında çarpıcı gelişme

Çalışma, rastgele seçilmiş 2700 kişiyi ve 590 çocuğu kapsadı. Tüm katılımcılara İvermektin'den sadece tek doz verildi. 1447 kişi ise kendi istekleri ile haftada üç defa İvermektin almak için başvuru yaptı. Ekip 18 hafta boyunca sıtma vakalarını kayıt altına aldı ve ekstra İvermektin dozlarının tropikal hastalıklarda yüzde 20 düşüşe karşılık geldiğini keşfetti. Daha ileriki zamanlarda ekstra İvermektin dozu alan gruptaki sıtma hastalığına yakalanmayan çocukların sayısında yüzde 50'den fazla artış gözlemlendi.

Foy, sıtma ilacına karşı bağışıklığın artmasıyla yeni hastalıklardan korunma stratejilerinin ihtiyacını önemle vurguladı. Ölüm oranları son 10 yılda istikrarlı bir şekilde düşerken, Plazmodyum parazitinin en etkili sıtma ilaçlarından biri olan Artemisinin'e karşı bağışıklığının arttığına vurgu yapıldı.

Foy sözlerine, “Sineklerin kontrol araçlarına karşı sahip oldukları direnme becerileri yüzünden sıtmanın bulaşmasına karşı yeni metotların ihtiyacı her geçen gün artmakta. İvermektin zaten iyi tolere edildiği için yaygın şekilde kullanılıyor. Bu nedenle eğer başka denemeler benzer sonuçlar verirse hastalığı azaltmada yararlı bir araç olabilir” eklemesinde bulundu.

Kaynak: Labmate