Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Sigara kullanımı, güneşe fazla maruz kalma, hipertansiyon, şeker hastalığı, yüksek kolesterol gibi risk faktörlerine sahip olanlarda sarı nokta hastalığının sık görüldüğünü belirten Uyar, bu kişilere düzenli göz muayenesi olunması gerektiğini vurguladı.

Pandemi Gölgesinde Yükselen Tehlike: Sarı Nokta Hastalığının Derinlemesine Analizi

Pandemi döneminde giderek artan sarı nokta hastalığı aslında gözün merkezindeki retina tabakasının hasar görmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Yaşa bağlı makula dejenerasyonu olarak da bilinir. Retinanın merkezinde yer alan makula, net görmeyi sağlayan ve ince detayların algılanmasını sağlayan bir bölgedir. Bu hastalık, makulayı etkileyerek merkezi görme yeteneğini bozar. [1] Sarı nokta hastalığı ilerleyici olsa da tamamen körlüğe yol açmaz. İleri evrelerde hastalar merkezi görme alanlarını tamamen kaybetseler bile görme alanlarının kenarlarını görebilirler. [2]

İki türü vardır: kuru tip ve yaş tipi (ıslak tip). Kuru tip, retina hücrelerinin zamanla hasar görmesiyle gelişirken yaş tipi, aniden ortaya çıkan kanamalarla ve sıvı birikimiyle ilişkilendirilir. Genellikle yaşla birlikte görülse de, genetik faktörler, beslenme alışkanlıkları, sigara içme gibi çevresel faktörler de etkileyebilir. [1]

Bu hastalık, görme merkezini etkilediği için günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilir. İlerleyici bir durum olup tedavisi zorlayıcıdır. Vitamin ve antioksidan takviyeleri, bazı vakalarda hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir, ancak kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. [1]

Özellikle sağlıklı beslenme, göz sağlığını destekleyebilir. Omega-3 yağ asitleri, çinko, lutein ve zeaksantin gibi vitaminlerin sarı nokta hastalığına karşı koruyucu etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca düşük glisemik indeksli bir diyet ve düzenli fiziksel aktivite, hastalık riskini azaltabilir. [3]

"Göz Sağlığınızı Tehdit Eden Sarı Nokta Hastalığı: Belirtiler ve Dikkat Çeken İşaretler!"

Hastalığın erken evresinde ortaya çıkan semptomlar hasta tarafından fark edilemeyebilir, ancak ileri dönemde, yani semptomların daha da şiddetlenmesiyle hastalığı tanımlayabileceğimiz faktörler ortaya çıkar. Makula dejenerasyonu gelişen bir hastada aşağıdaki semptomlar görülebilir: [2]

·       Görme alanındaki düz çizgilerde bozulmalar

·       Merkezi görme alanında görme kaybı

·       Az ışıkta görememe, yoğun aydınlatmaya ihtiyaç duyma

·       Bulanık görme

·       Yüzleri tanımada güçlük

·       Renk ayrımında zorluk

Tedavi ve Koruma Stratejileri Nelerdir

Sarı nokta hastalığı, görme kaybına neden olabilen ve henüz kesin bir tedavisi bulunmayan yaşa bağlı bir göz rahatsızlığıdır [1]. Erken aşamalarda yaşam tarzı değişiklikleri (Akdeniz tarzı diyet, fiziksel aktivite, sigara ve alkolü bırakma) hastalığın etkilerini azaltabilirken, tedavi olarak önerilen özel vitaminler ve antioksidanlar hastalığın ilerlemesini durdurmada rol oynar [4,5]. Neovasküler tip YBMD'de kullanılan anti-VEGF ajanları görme kaybı riskini azaltırken, kuru tip YBMD için etkili bir tedavi seçeneği henüz yoktur [6]. Oksidatif stresin hastalığı tetiklediği düşünüldüğünden, antioksidan alımının YBMD'nin önlenmesinde ve ilerlemesinin yavaşlatılmasında potansiyel bir rolü olduğu öne sürülmektedir [7]. Sarı nokta hastalığının tedavisi için erken teşhis ve belirlenen tedavi yöntemleri görme kaybını engellemede büyük önem taşır.

Yazar: Saliha KAYGISIZ

Kaynak: 

1.     ENJEKSİYONLAR, İ., KAYIKÇIOĞLU, D. Ö., & OZCAN KAYIKCIOGLU, M. D. BİLİMSEL BULGULAR IŞIĞINDA BESLENME VE RETİNA.

2.     https://www.medicana.com.tr/saglik-rehberi-detay/12339/sari-nokta-hastaligi#sari-nokta-hastaliginin-belirtileri-nelerdir

3.     Keskİnbora, H. K. (2010). Yaşlı Hastalarda Oftalmolojik Sorunlar. GeroFam, 1(3).

4.     Gorusupudi A, Nelson K, Bernstein PS. The Age-Related Eye Disease 2 Study: Micronutrients in the Treatment of Macular Degeneration. Adv Nutr. 2017; 17;8(1):40-53.

5.     Seddon JM, Ajani UA, Sperduto RD et al. Dietary carotenoids, vitamins A, C and E and advanced age-related macular degeneration. JAMA 1994;272:1413:1420.

6.     Das, U. N. (2013). Lipoxins, resolvins, and protectins in the prevention and treatment of diabetic macular edema and retinopathy. Nutrition, 29(1), 1-7.

7.     Carneiro Â, Andrade JP. Nutritional and Lifestyle Interventions for Age-Related Macular Degeneration: A Review. Oxid Med Cell Longev. 2017;2017,1-13.

8.     https://portal.saglikliturkiye.org/pandemide-sari-nokta-sebepli-gorme-kayiplari-artti/ (haber kaynağı)