Kültür - Magazin
Nostaljik Teknolojiler
İlk Taşınabilir Bilgisayar Osborne 1
1984 yapımı The Philadelphia Experiment filminde masanın üzerinde alelade duran bir kutu dikkat çeker. Bunun ne olduğu anlaşılmaz ilk etapta. İzleyiciler şaşkınlıkla filmin ilerleyen dakikalarında bunun bir taşınabilir bir bilgisayar olduğunu görür. Şimdiye değin hiçbir yerde karşılarına çıkmamış bu büyük teknolojiden haberdar olurlar. Evet, Osborne 1 dünyadaki ilk taşınabilir bilgisayar olarak kayıtlara geçerken tanıtımı da bir filmin içinde viral şekilde yapılmaktadır.
Dünyanın taşınabilir ilk bilgisayarı Osborne 1’in yaratıcısı Adam Osborne’dur, tasarımı ise Lee Felsenstein tarafından yapmıştır. 3 Nisan 1981'de piyasaya çıkan ve büyük ilgi gören Osborne 1 yaklaşık olarak 11000 adet satılmış ve Adam Osborne bu bilinmeyen teknolojiyi ürettiği için de 20 milyon dolar kâr elde etmiştir. Osborne 1 ile günümüzde kullandığımız bazı ofis programları mevcuttu. O dönem insanların bilgisayarı bilmemesi üzerine şirket yaklaşık 500 sayfalık bir kullanım kılavuzunu da alıcılara sunuyordu.
Ağırlığı 11 kilogram olan ve o dönemde 1795 Amerikan dolarına satılan bu bilgisayar ağır olmasına karşın ekranı oldukça küçüktü. Günümüz laptoplarındaki ekran standardı yaklaşık 15 inç olurken Osborne 1’in ekran boyutu 5 inçti. Piksel temelli olmayıp 52 karakter X 24 satır olarak düzenlenmişti. İşlemcisi Intel 8080'de denk 8-bit Zilog Z80 4 MHz'di. 64 KB RAM'i vardı. Hard diski olmayan Osborne 1’in veri kaydedeceği yer sadece iki disketti. Bilgisayarın yanında verilen bu iki disket 5.25 inçlikti ve bilgisayarın ekranından bile büyüktü.
Bataryasız olan sadece fişle çalışan Osborne 1 gelen talepler neticesinde sonraki sürümünde bir saat kullanılabilen bir batarya eklemesi yapılmıştı.
İlk Japon Robotu
Nihon Robotto Soseiki adındaki robot Japonya’da üretilen ilk robot olarak tarih sahnesindeki yerini alır. Robotu yapan Yasutaro Mitsui 1932 senesinde fotoğraf çektirdiğinde dünyada büyük yankı uyandırmış olsa da robotla ilgili çok fazla bir bilgi yoktur.
Tokyo Üniversitesi’nde çalışan Hariku İnoue’nin araştırmaları sonucu 1993’te çıkardığı 1920-1938 Japonya’daki teknolojik gelişmelerin yer aldığı kitabında bahsi edilir bu robottan. İnsana benzeyen bu robot dünya üzerindeki tüm oyuncak robotlara model olmuştur. Mitsui’nin robotu çok hareketli olmayan ayaklarında teker bulunmayan bir yapıdadır. Japon adetlerine uygun olarak eğilerek selamlama yeteneği olan bu robot elektrikle çalışmaktadır ve sol bacağının hemen üst kısmında bir güç kablosuyla hareket etmektedir.
İlk Selfieler
Metalürji Uzmanı ve amatör bir eczacı olan Philadelphialı Robert Cornelius dünyanın ilk selfie’sini çeken kişi olduğunu biliyor muydunuz? Fotoğrafa da oldukça düşkün olan Robert Cornelius 1839 senesinde kendi fotoğrafını aynada çekerek bu konuda bir ilk olmuştur. Günümüzde sosyal medya hesaplarına yüklenen haftalık 17 milyon selfie’nin de atası kabul ediliyor. Çektiği fotoğrafın arkasına da “Alınmış ilk ışıklı fotoğraf 1839” notunu düşmüştür.
Diğer fotoğrafta ise James Byron-Clayton ve dört arkadaşını görmekteyiz. 1920’nin Aralık ayında New York'da Marceua Stüdyoları’nın çatı katında hep birlikte selfie çekerek bu akımın öncülerinden olmuşlardır. Şimdilerdeki selfie çılgınlığının ataları işte bu kişilerdir.
İlk Bulaşık Makinesi
Josephine Cochrane 8 Mart 1839’da Amerika’da Ashtabula County’da doğdu. Babası John Garis inşaat mühendisiydi ve teknolojiyle oldukça ilgiliydi. Bu özelliği kızı Josephine’e de geçmişti. Eşi William Cochrane mahkeme katibiydi ve bir de bakkal işletiyordu. Sık sık misafirleri geliyor ve eşi Josephine bulaşık yıkamak zorunda kalıyordu. Yardımcısı da bulaşıkları yıkarken değerli porselen tabaklarını kırıyor ve bu da Josephine Cochrane’yi kara kara düşündürtüyordu. Zeki bir kadın olan Josephine bir bulaşık makinesi yapmaya karar verdiğinde bunu açıklamaya çekindi. Çünkü bir ev hanımıydı ve bunu yapma konusundaki niyetini açıkladığında çevresinde gülen insanların olacağını düşünmekteydi.
Josephine, evinin arka bahçesinde ilk denemelerini yapar ve sonunda başarılı olur. Ardından 18 Aralık 1886’da bulaşık makinesinin patentini alır. Akabinde ilgi görmesi sebebiyle babası ve kocasıyla bulaşık makinesi üreten bir fabrika açarlar. Oteller ve lokantalara satarak hatırı sayılı paralar kazanmaya başlarlar. 1893 yılında Chicago'da Dünya Kolombiyalıları Fuarı'nda görücüye çıkar. Onur ödülünü kazanır. 3 Ağustos 1913’te Josephine vefat eder ve Hobart Üretim Şirketi tarafından satın alınır. Günümüzdeki bulaşık makinelerinin temeli Josephine Cochrane adlı bir kadının bulaşık yıkamaktan sıkılması sonucu ortaya çıkar.
İlk Hesap Makinesi
Hesap Makinesi hayatımızı kolaylaştıran önemli buluşlardan biridir. İskoçyalı John Napier hesap makinesinin temelini atan insandır. Toplama çarpma bölme ve çıkarma işlemlerini yapan bir cihaz üzerinde yoğun çalışmalar yaptı. Tarihçiler epey bir süre hesap makinesinin mucidinin Blaise Pascal olduğunu düşünseler de ondan 18 yıl önce Alman bilim insanı Wilhem Schickard (1592-1635) adındaki mucidin yaptığından habersizdiler. Ta ki 1957’ye kadar. Alman tarihçi Fransz Hammer bu konuda ciddi araştırmalar yaparak hesap makinesinin icadının Wilhelm Schickard olduğunu ispat etti elindeki belgelerle. 1623 yılında icat ettiği hesap makinesi 6 haneye kadar toplama çıkarma işlemi yapabilmekte ve sayı basamakları yetmeyince çalan bir zille kullanıcıyı uyarmaktaydı.
Pamuk Şeker Makinesi
Şeker pancarının fabrikalarda işlenmesiyle şekere bağlı birçok teknolojik ürün ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri de çocukların çok sevdiği pamuk şekerdir. İlk elektrikli pamuk şeker makinesi 1897 yılında William Morrison ve John C. Wharton tarafından Amerika Birleşik Devletlerinin Nashville şehrinde icat edilmiştir. Bu teknolojik ürünleriyle ilk kez 1904 yılında St. Louis dünya fuarında tanıtılmıştır. Fuardan sonra birçok firma tarafından sipariş alan bu cihaz, günümüze değin uzanan pamuk şekerin ilk temelini oluşturur. 1920’lerden sonra elektriğin olmadığı yerlerde çocuklar pamuk şeker yiyebilsin diye Thomas Patton tüple çalışan bir pamuk şeker makinesi icat eder. Dünyada öylesine sevilir ki Amerika Birleşik Devletlerinde “7 Aralık günü ulusal pamuk şeker günü” olarak kutlanır.