Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Son aylarda gözlük numaranız hızla artıyor mu? Gözlük kullanmanıza rağmen sık sık net görememekten yakınıyorsunuz musunuz? Yanıtınız ‘evet’ ise sorununuzun nedeni, çoğunlukla her iki gözü de etkileyen keratokonus hastalığı olabilir. Keratokonus gözün en dış ortamında bulunan saydam tabakanın incelmesi, bombeleşmesi veya dikleşmesi şeklinde tanımlanan bir hastalık. Genellikle ergenlik döneminde başladığı düşünülen keratokonus; 20 ila 40 yaşlar arasında ilerleme gösteriyor ve bu ilerleme çoğu hastada hızlı bir şekilde gerçekleşiyor. Oluşum nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, ergenlik döneminde yoğun alerji şikâyeti olanlarda gözü ovalamanın bu hastalığın gelişimine yol açtığı düşünülüyor. Ayrıca özellikle uzun süreli bilgisayar kullanımında sık görülen kuru göz sendromunda gözleri aşırı ovalamak da riski artırıyor. 

Erken evrelerde şikâyet oluşturmaması nedeniyle genellikle geç teşhis edilen keratokonus ilerlemesi durdurulmazsa gözlük numarasında ciddi artışlar, ileri vakalarda kornea nakli ihtiyacı ve eğer bu ihtiyaç giderilemezse körlükle sonuçlanabiliyor. Bu nedenle özellikle 2 dereceden yüksek astigmatı olan ve sorunu gözlükle tam düzeltilemeyen hastaların erken tanı için her yıl görme keskinliği muayenelerini yaptırmaları gerekiyor.

Bu belirtileri asla gözden kaçırmayın!

Hastanın günlük işlerini yapamaz hale gelmesine neden olan keratokonusun en tipik belirtisi, ortalama 6 ayda bir artan gözlük numarası. Gözlük numarası için muayene olduğunuzda kornea kalınlığınıza mutlaka baktırmalısınız. 

Hastalığın diğer belirtileri ise şöyle sıralıyor;

Görüşte hafif bulanıklık,

Işığa ve parlamaya karşı hassasiyet,

Düz çizgilerin bükülmüş veya dalgalı görünmesi,

Gözde kızarıklık ve şişme,

Hastalığın ilerlemiş olması halinde; yüksek astigmata bağlı ileri derecede görme kaybı, araç kullanırken ve yakın mesafede kitap okurken zorluk yaşama.

Tedavi hastalığın aşamasına göre belirleniyor!

Keratokonus hastalığının tedavisi bulunduğu aşamaya göre planlanıyor. Erken evrelerde sert kontakt lens kullanılırken, orta evrede yeni teknoloji olan çapraz bağlama (cross- linking) tedavisi tercih ediliyor. İleri evrelerde ise tek tedavi çözümü kornea nakli ve çapraz bağlama tedavisinin hastalığı ameliyatsız 4 yıla kadar aynı düzeyde tutabiliyor. Üstelik bu sayede nakle gidiş süresi uzuyor.

Umut veren yöntem: Çapraz bağlama

Günümüzde bu hastalığın konforlu bir tedavi seçeneği var: Çapraz bağlama yöntemi! Ultaviyole lazerle gerçekleştirilen bu yöntem göze dokunulmadan, sadece ışın gönderilerek uygulanıyor. Son yıllarda giderek yaygınlaşan çapraz bağlama yönteminde verilen vitamin desteğiyle kornea tabakası güçleniyor, bunun sonucunda hastalık 4 yıla kadar durdurulabiliyor. 

Tedavide önce incelmiş ve dış bükeyliği artmış kornea tabakasına ‘riboflavin’ damlatılıyor. Daha sonra sorunlu göze yaklaşık bir saat boyunca UV-A ışını gönderiliyor. Hasta aynı gün evine dönebiliyor. Ancak hastalığın çok hızlı ilerlediği durumlarda ikinci bir çapraz bağlama tedavisi gerekebiliyor. İşlem sırasında göze uygulanan UV miktarının deniz kenarında bir saat güneşlenmekle maruz kalınan UV miktarından daha az olduğunun dikkatini çeken uzmanlar; bu dozda kornea endoteli, lens ve retina gibi gözün önemli tabakaları önemli bir hasar kalacak düzeyde UV’ye maruz kalmadığını da ekliyor.

Doç. Dr. Ali Rıza Cenk ÇELEBİ 

Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi 

Göz Hastalıkları Uzmanı