Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Nükleer Tıp Kliniği’nde Türkiye’de ilk defa 68Galyum ile işaretli FAPI-46 ile kanser hastalarının PET/BT görüntülemesi Sağlık Bilimleri Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Güldem Mercanoğlu, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Nükleer Tıp Kliniği’nde görevli Doç. Dr. Burçak Yılmaz ve aynı hastanede Medikal Onkoloji Kliniği’nde görevli Doç. Dr. Nilüfer Bulut’un ortak çalışması ile gerçekleştirildi.

2000’li yıllarda başta kanser olmak üzere pek çok hastalığın teşhisi ve tedavi yanıtının değerlendirilmesi amacıyla kullanılmaya başlayan Pozitron Emisyon Tomografisi/Bilgisayarlı Tomografi (PET/BT), hibrid bir moleküler görüntüleme yöntemidir. Ülkemizde de pek çok nükleer tıp merkezinde radyoaktif flor (18F) ile işaretli bir glukoz analoğu olan florodeoksiglukoz (18F-FDG) ile PET/BT görüntüleme yıllardır güvenle ve başarı ile yapılmaktadır. Ancak 18F-FDG’nin glukoz analoğu olması, hastaların çekim öncesi uzun süre aç kalmasını gerektirir. Yine diyabetli hastalarda yüksek kan şekeri değerleri ve insülin kullanımı zaman zaman çekimin yapılamamasındaki en önemli etkenler arasındadır. Ayrıca 18F üretimi için yüksek maliyetli parçacık hızlandırıcı (siklotron) cihazlarına ihtiyaç duyulması, ilgili radyofarmasötiğin nükleer tıp merkezlerinde üretiminin önündeki en büyük engeldir. 18F’in aksine, bir jeneratör ürünü olan 68Ga ile işaretli ajanların nükleer tıp merkezlerinde hazırlanması mümkündür. 

Başka kanser olmak üzere çeşitli patolojilerde artmış fibroblastik aktivitenin görüntülenmesini sağlayan 68Ga-FAPI-46 ile gerçekleştirilen bu çalışmada, radyofarmasötiğin beyin ve kemik metastazlarının belirlenmesinde çok daha başarılı olduğu tespit edilmiştir. Yine hastaların çekim öncesi uzun süre aç kalmaması ve çekim öncesi hazırlık aşamasına gerek duyulmaması, 68Ga-FAPI-46’nın, 18F-FDG’ye göre diğer klinik üstünlükleri arasında sayılabilir. Gerek çalışmanın ön sonuçları gerekse yurt dışında yürütülen benzer çalışma sonuçlarının ışığında, 68Ga-FAPI-46’nın ülkemizde hastalara sunulan başarılı ve umut vaat eden bir görüntüleme yöntemi olduğu söylenilebilir. Yöntemin yaygınlaşarak geniş hasta popülasyonunda kullanılabilir hale gelmesi çalışmayı gerçekleştiren ekibin en büyük hedeflerinden biridir.