Bilim
Her daim genç kalabilirsiniz
Mitokondriyal DNA mutasyonları çekirdekteki DNA'dan daha hızlı biriktiriyor. Doğar doğmaz mitokondriya etkilenmeye başlıyor ve bu konuda da yapacak fazla bir şey yok.
Hücreleriniz yaşınızın üçte biri bile olsa mitokondriyanız sizinle aynı yaşta. Örneğin deride mutasyonlar olduğu zaman cilt diriliğini koruyamıyor ve kırışıklıklar başlıyor.
Yine iyi haberler de var.
Bilim dünyasında mitokondriyal DNA'yı koruma ve onarmaya yönelik çalışmalar var. Belki de kısa bir süre sonra insanlar "Kaç yaşındasınız?" sorusuna cevap vermekte gerçekten zorlanacak.
Evrenin ve insanoğlunu yaratan onu sürekli yenilenebilir biçimde yaratmış. Yani değişim ve yenilenme yaratılış gerçeğine uygun.
Evrende uygun olmayan tek şey değişmemek, değişime direnmektir.
Değişimin önündeki en büyük engel de önyargılar.
Bilim dünyasına bakın ne demek istediğim anlaşılacaktır;
Fareler üzerindeki araştırmalar bazı hücrelerin diğerlerinden daha sık yenilendiğini gösteriyordu. Ancak bu bulguların insan üzerinde geçerli olup olmadığı bilinmiyordu.
Ta ki İsveç'in başkenti Stokholm'deki Karolinska Enstitüsü'nden nörolog Jonas Frisen ve ekibi farklı bir yol bulana kadar.
Ekibin radyoaktif karbon tarihleme tekniği kullanılarak gerçekleştirdiği araştırma vücuttaki pek çok organın kendini yenileme özelliğine sahip olduğunu ortaya koydu.
Buna göre cilt üzerindeki hücreler iki haftada bir kendini yenileyerek her daim genç kalıyor.
Hareketlerimizi koordine eden beyincik ise gerçek yaşımızdan üç yaş daha genç oluyor.
Kirpikler ve kaşlar da her iki ayda bir kendini düzenli biçimde yeniliyor.
Vücutta sürekli kendini yenileyen hücreler sayesinde birçok organın gerçek yaşı aslında nüfus kağıdınızda yazılı yaşınızdan çok daha genç.
Örneğin 38 yaşındaysanız kaslarınız ve bağırsaklarınız 15 yaşında.
Bilim dünyasında yaygın görüşe göre insan vücudu her 7 yılda bir kendini yeniliyor.
Bağırsaklar kendilerini 16 yılda tamamen yeniliyor.
Vücutta kendini yenilemeyen dokular da var.
Beyin, gözler ve sinir sistemi kendini yenileyemiyor.
Beyinde; koku alma ve öğrenme merkezleri haricindeki diğer hücreler tıpkı tam anlamıyla oluşumunu tamamladıktan sonra yenilenemeyen sinir sistemi ve kornea haricinde yenilenemeyen gözler gibi yaşlanmaya karşı direnemiyor.
Yıllarca kalp hücrelerinin doğduktan sonra değişmediği sanıldı. Ancak New York Üniversitesi'nden Dr. Piero Anversa tersini ispatladı. Kalp bile 20 yılda bir yenileniyormuş.
Yaklaşık 100 bin adet seç telinin her biri ayda 1.25 santimetre uzuyor. Dolayısıyla saçların kaç yaşında olduğu da saçın uzunluğuna göre değişiyor.
Midedeki hücrelerin asite dirençli olmadığını belirten İsveç-Karolinska Enstitüsü'nden Jonas Frisen hücrelerin üç ila beş günde yenilendiğini vurguluyor. Ancak nikotin hücrelerin yenilenmesini ağırlaştırıyormuş.
Bu da sigara tiryakilerini direk ilgilendiren ve düşündürmesi gereken bir bilgi!
Midedeki gibi bağırsaklarda da hücrelerin zor şartlar altında olduğunu söyleyen Dr. Frisen bu hücrelerin hızla yenilendiklerini ve bu sürenin iki ila beş günde değiştiğini söylüyor.
İskelet de vücudun sürekli kendini yenileyen bölümlerinden biri. Kemiklerin 10 yılda bir tam anlamıyla kendini yenilediği tahmin ediliyor.
Tat moleküllerini sinirler yoluyla beyne ileten dilde bulunan 10 bin tomurcuğun her birinde 50 hücre bulunuyor ve bu hücreler her 10 günde bir kendini yeniliyor.
Yağ protein şeker ve kan yapımı için gerekli maddeleri depolayan karaciğer vücudun en güçlü organlarından biri. İngiltere Karaciğer Vakfı tarafından yapılan açıklamaya göre karaciğerin kendini yenileme süresi altı ay.
Akciğerde hücreler farklı periyotlarda yenileniyor. Bu da havanın temizliğine sigara içilip içilmemesine göre değişiyor. Yenilenme süresi ise altı ayla bir yıl arasında.
Gözler kornea tabakası haricinde kendini yenileme özelliğine sahip değil. Zaman geçip yaş ilerledikçe gözler de sizinle birlikte yaşlanıyor. Aynı şekilde beyin hücreleri de kendini yenileyemiyor ve yaşlanıyor.
Hücrelerin yenilenmesiyle yedi yıl sonunda gençlik mümkün mü?
Live Science’de yayımlanan araştırma mitlerle gerçekleri ortaya çıkardı. Özellikle hücrelerin yenilenmesiyle “yedi yıl sonunda daha genç olunacağı” üzerine yayımlanan makalede sorular cevaplarını buluyor.
İşte o mitler ve gerçekler:
Mit: "Her 7 yılda bir yepyeni bir kişiye dönüşürsünüz; çünkü 7 yılda bir (veya 10 yılda bir) vücudumuzdaki her bir hücre kendisinin yeni bir versiyonuyla değiştirilmiş olur. Şimdi siz de kendinizi 7 sene önce olduğunuzdan daha genç hissetmiyor musunuz?"
Gerçek: Vücut hücrelerimizin durmaksızın yenilendiği doğrudur; ancak bu bölünme sürdükçe sizin "yeni biri" olduğunuz iddiası doğru değildir. Zira mitozla bölünme sırasında (rastgele mutasyonlar gibi mekanizmaların etkisi haricinde) birebir aynı hücreler yeniden yaratılmış olur. Bu da, bireyin fiziksel olarak aynı yapıda kalmasına neden olur.
Bilgi-1: Vücudumuzdaki 50-75 trilyon civarındaki her bir hücrenin sınırlı miktarda ömrü bulunmaktadır. Bu sürenin sonunda öldüklerinde, yerlerine yenileri gelir. Bu hücreler bir bütün olarak, harmoni içerisinde çalışsa da, teknik olarak kendi başlarına da bir miktar yaşayabilmektedirler. Bu sebeple, bedenen öldükten sonra hayatta kalan son hücrenizin ölmesi için genellikle 18-24 saat gibi bir süre geçmesi gerekir. Bu süre zarfında bedeninizde halen canlı hücreleriniz bulunmaktadır.
Bilgi-2: Her bir hücrenin ömrü birbirinden farklıdır. Örneğin, kırmızı kan hücreleri 4 ay kadar yaşarken, beyaz kan hücreleri 1 seneden uzun bile yaşayabilirler. Buna karşılık deri hücrelerimiz sadece 2-3 hafta ömre sahiptir. Bağırsak hücreleriniz her 4 günde bir ölürken, spermler sadece 3 gün kadar yaşayabilir. Bunlara karşılık sinir hücreleriniz ömrünüz boyunca hayatta kalır. Hücrelerinizin hemen hepsi öldüğünde yerlerine yenileri gelir; ancak beyninizin serebral korteksindeki hücreler ölecek olursa, yerlerine yenileri gelmeyecektir.
Bilgi-3: 7 yıl (ya da hikayenin bazı versiyonlarına göre 10 yıl) süresinin hiçbir özel anlamı bulunmamaktadır. Teknik olarak vücudunuzdaki hücreler her an yenilenmektedir; çünkü aynı tip hücrelerin bile her biri aynı anda ölüp, aynı anda bölünerek çoğalmamaktadır. Şu anda derinizin bazı kısımlarında yenilenme sürerken, bazı diğerleri ömürlerini halen sürdürmekte olan hücrelere sahiptir. 7 yıl gibi bir süre vermek için,vücudumuzdaki en uzun ömürlü hücrelerin 7 yıl yaşaması gerekirdi - ki bu hatalıdır, beyin hücrelerimiz ömrümüz boyunca yaşarlar. Bu bakımdan, 7-10 yıl gibi "toptan yenilenme süresi" iddiası tamamen hatalıdır.
Mitin Kaynağı: Bu mitin nereden kaynaklandığı tam olarak bilinmemektedir; ancak "kişisel gelişim hikayeleri"nden kaynaklanıyor olması çok muhtemeldir. Bu hikayelerde "yenilenme" ve "yeniden doğma" gibi kavramların çok önemli ve merkezi bir rolü olduğu için, bu tip safsataları da yaymak konusunda harika birer araçtırlar. Kaynak her ne olursa olsun, bir bireyin belli bir andaki "vücudunun" her an, her saniye yenilenmekte, ölmekte ve hayatını yaşamakta olan hücrelerin bir karışımından oluştuğu gerçeği asla unutulmamalıdır.
Kaynak: LiveScience