Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Los Angeles Doğa Tarihi Müzesi'nde görev alan ABD’li nörobiyolog, Jeff Morgan Stible, modern insanlarda ensefalizasyon (beyin boyutunun vücudun geri kalanına oranı) düzeyinde düşüş tespit etti.

Stible, gerçekleşen bu küçülmenin en büyük nedenlerinden birinin obezitedeki artışla ilişkili olduğunu düşünüyor. Stibel'ın tahminine göre beynin boyutundaki son azalmalar, modern insanın değişen fizyolojisine (özellikle vücut kütlesine) uyum sağlama hamlesi olabilir.

Son 4 milyon yıl boyunca, hominin vücut büyüklüğü arttı. Bu sırada beyin vücudun geri kalanına göre orantısız bir şekilde büyüdü. Artan ensefalizasyonun, memelilerdeki daha yüksek bilişsel yeteneğin itici gücü olduğuna inanılmaktadır. Öte yandan Stible'ın araştırmasına göre milyonlarca yıllık hominin evriminin aksine, modern insanın beyin kütlesi son 50 bin yılda yüzde 5'ten fazla azaldı.

Araştırmada Holosen devrinden kalan 30 ve Geç Pleistosen'den kalan 25 Homo sapiens kafatası incelendi. Daha geniş ölçekte karşılaştırma için 16 eski hominin örneği de araştırmaya dahil edildi. Modern insanların incelenmesi için de 1980 ve 1982 arasında ölen 19 kişinin otopsi verileri kullanıldı. Bulgular, beynin mutlak boyutunun yüzde 5,415 oranında küçüldüğünü ve modern dönemde Homo ensefalizasyonunda önemli düşüşler olduğunu gösterdi. Söz konusu azalmanın insan bilişi üzerindeki olası etkisi de henüz tam olarak bilinmiyor. Ama Stibel, özellikle sanayileşmiş bölgelerde yaşayan insanların zekâ seviyelerinde son 30 yılda önemli düşüşler meydana geldiğini belirtti.

Beynimiz ulaşabileceği en iyi noktaya kadar, 30’lu ve 40’lı yaşlarımıza kadar, gelişmeye ve büyümeye devam ediyor. 46 yetişkin, ağırlıklı olarak Avrupalı, üzerinde yapılan bir MRI çalışması gösterdi ki ortalama bir erkeğin beyin hacmi 1,274 cm3 ortalama bir kadının beyin hacmi ise 1,131 cm3. Erkeklerde bu hacim 1,053 cm3’ten 1,499 cm3 arasında değişime sahip. Bu durum kadınlarda ise 975 cm3 ile 1,398 cm3 arasında değişkenlik göstermekte. Peki, aradaki bu hacim farklılıkları zekamızda herhangi bir değişikliğe neden oluyor mu? Neandertallerin beyinleri bizimkilerle kıyaslandığında 150 cm3 ile 200 cm3 daha fazla hacme sahipti. Fakat 35 bin ila 40 bin yıl öncesinde yok olup gittiler. Daha büyük bir beyne sahip olmak bizi daha mı zeki yapıyor? Bunun tam olarak bir açıklaması yok. Beyin ile ilgili bildiklerimiz hala çok kısıtlı. Örneğin erkekler 23 milyar nörona sahipken kadınlar 19 milyar nörona sahip. Bu iki cinsiyet arasında gözle görülür herhangi bir IQ farkı bulunmamakta. Peki bu rakamlar neyi ifade ediyor? Bu soruların cevapları hala bulunabilmiş değil, ama daha önce yapılan araştırmaların sonuçları bize gösteriyorlar ki hava kirliliği hem beyinde büzüşmeye (küçülmeye) hem de sperm boyutlarında küçülmelere, hızında yavaşlamalara ve sayısında azalmalara neden olmakta. Dahası çevre kirliliği anne karnındaki bebeği de kötü etkilemekte. Buradan beynin küçülmesinin kötü bir şey olabileceğini düşünmemiz zor değil, fakat tam olarak etkisi ne olacak işte bu tam bir sır.

Bu konuyla ilgili herhangi bir gelişme olursa Labmedya ailesi olarak bu haberleri size en kısa zamanda ulaştıracağız.

Makale: https://www.karger.com/Article/FullText/519504

Kaynak: https://www.scientificamerican.com/article/does-brain-size-matter1/