Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Elbette ki bu olay bir zebra ya da leopar köpekbalığının ilk defa yaptığı bir “eşeysiz” üreme durumu değil, daha önce köpekbalıklarında görülen bu durumun “çiftleşmeksizin” meydana gelmesi, bilim insanlarının ilk defa şahit olduğu bir şey. Leonie, önceden Reef HQ Akvaryumu’nda erkek köpekbalığı ile birlikte zaman geçirdikten sonra yumurtlamıştı, ancak 2012’de farklı bir akvaryuma konuldu ve yanında herhangi bir erkek köpekbalığı da yoktu. Yeni akvaryumunda yeni yumurtalar bırakmaya devam etti ama ya kısırdı ya da değildi; yaptığı şeyin tavuklardan farkı yoktu. Her nasılsa erkek köpekbalığından ayrıldıktan üç yıl sonra bilim insanları şaşkınlık içerisine düştüler; çünkü Leonie’nin yumurtaları çatlamaya başlamıştı. Eşeyli üremeden eşeysize, döllenme olmadan geçiş köpekbalıkları için bir ilk, bu durum Fulya Balıkları ve Colombian Rainbow Boa’da görülmüştü. Daha önce eşeyli üreme olmadan eşeysiz üreme olayı, normalde bu şekilde davranmayan birçok canlıda da gözlenmiştir. Kentucky’deki Louisville Hayvanat Bahçesi'nde yine “çiftleşmeksizin” yumurtlayan Ağlı Yılan da bilim insanlarını şaşırtmış çünkü herhangi bir depolanmış sperm bulunmuyordu. Yılan olayında, hiçbir şekilde döllenme olayı olamazdı çünkü hiçbir zaman yanında bir erkek yılan bulunmamıştı. Ama Leonie’nin oldu ve zebra köpekbalığı doğum yaptı. Queensland akvaryumu'ndaki bilim insanları depolanmış spermden şüpheleniyorlardı. Fakat daha ileri düzey araştırmalar sonucunda yavrulardaki genetik çeşitlilik iki ebeveyne değil sadece birine aitti! 

Türün Hayatta Kalma Mücadelesi Mi?

Bilim insanları hâlâ köpekbalıklarının, yılanların ve diğer canlıların neden bir eş ile değil de bazen kendiliğinden yumurtladığı hakkında tam bir bilgiye sahip değil. Journal of Heredity’nin (Kalıtım Gazetesi) 2010'da yayımlanan Kevin Feldheim'in yazısında "Bu durumun, Feldheim: “Bu durumun, dişilerin erkeklerden soyutlanması sonucundan dolayı ortaya çıktığını düşünüyoruz. Ortaya çıkan yavruların doğurgan olup olmaması sorusu bu konu hakkındaki en ilgi çekici soru. Bir çalışma, eşeysiz üremeyle hayata gelmiş bir köpekbalığının daha sonraları da eşeysiz üremeye devam ettiğini göstermiştir” dedi. Daha az genetik çeşitlilik ile çocuk sahibi olmak ideal değildir, ama Feldheim’a göre dişinin bu durumu çoğalmak için son çare olarak görüldüğünü düşündürüyor. Feildheim: “Örneğin, dişiler erkeklerin nadir ya da hiç bulunmadığı bir adada kolonize edilirse, eşeysiz üreme dişiler için hâlâ genlerini aktarabilecekleri bir yoldur” diyor.

Bilim insanları eşeysiz üremenin normal üremeye göre türler arasındaki yaygınlığını bilmiyor, Feldheim bu durumun memeliler için geçerli olmadığının altını çiziyor.

Kaynak: nationalgeographic