Bilim
30 Dakikalık Aerobik Egzersiz DEHB'li Bireylerde Bilişi Geliştirir
Bu egzersizler, DEHB'li bireylerde kısa intrakortikal inhibisyonu artırırken sağlıklı katılımcılarda azalttı. Makale Psychiatry Research'te yayınlanmıştır.
Dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB), günlük işleyişe müdahale eden sürekli dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellik örüntüleriyle karakterize bir nörogelişimsel durumdur. DEHB'li kişiler genellikle görevlere odaklanmakta, talimatları takip etmekte veya aktivitelerini organize etmekte zorlanmaktadır. Hiperaktivite, aşırı hareket veya hareketsiz kalamama olarak ortaya çıkarken, dürtüsellik aceleci kararlara veya konuşmalar sırasında kesintilere yol açabilmektedir.
DEHB genellikle çocuklukta, çoğunlukla okulun başlangıcında teşhis edilmektedir. DEHB'li çocuklar semptomları nedeniyle genellikle okul kurallarıyla çatışmaktadır. Bu semptomlar yetişkinliğe kadar devam edebilir ve genellikle bilişsel bozukluklarla birlikte görülmektedir. DEHB en yaygın nörogelişimsel bozukluktur.
Çalışmanın yazarı Hsiao-I Kuo ve meslektaşları, DEHB'li bireylerde inhibitör kontrol ve motor öğrenme dahil olmak üzere akut aerobik egzersizin bilişsel performans üzerindeki fizyolojik etkilerini araştırmayı amaçlamışlardır. Bu egzersizlerin DEHB'li bireylerde patolojik olarak azalmış kısa intrakortikal inhibisyonu artırırken sağlıklı bireylerde azaltacağını varsaymışlardır. Ayrıca aerobik egzersizin sağlıklı katılımcılarda intrakortikal kolaylaştırmayı artıracağını beklemişlerdir.
İntrakortikal kolaylaştırma, nöronların gelen uyaranlara tepkisini artıran uyarıcı internöronlar aracılığıyla beynin motor korteks bölgesindeki kortikal uyarılabilirliğin artırılması anlamına gelmektedir. Öte yandan kısa intrakortikal inhibisyon, motor çıktısını düzenlemeye ve ince ayarlamaya yardımcı olan inhibitör internöronlar aracılığıyla motor korteks aktivitesini geçici olarak baskılayan bir süreçtir. Aerobik egzersizler, yürüme, koşma, bisiklete binme, yüzme veya dans etme gibi kalp atış hızını ve solunumu uzun bir süre boyunca artıran fiziksel aktivitelerdir.
Çalışmaya DEHB'li 26 yetişkin ve 26 sağlıklı birey dahil edilmiştir. Her grupta 16 katılımcı erkek ve 10 katılımcı kadındı ve ortalama yaşları 23-24 olmuştur. DEHB'li katılımcılar Ulusal Tayvan Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Bölümü'nün ayakta tedavi kliniği aracılığıyla, sağlıklı katılımcılar ise çevrimiçi duyurular aracılığıyla işe alınmıştır.
İki çalışma koşulu vardı: deneysel ve kontrol. Deneysel koşulda, katılımcılar sabit bir egzersiz bisikleti üzerinde 30 dakika aerobik egzersizi tamamlamışlardır. 5 dakikalık bir ısınma ile başladılar, ardından hedef kalp hızında 20 dakika egzersiz yaptılar ve 5 dakikalık bir soğuma ile bitirmişlerdir. Kontrol koşulunda, katılımcılar doğa videoları izlerken 30 dakika boyunca egzersiz bisikletinde oturmuşlardır.
Her seans iki kez tekrarlanmıştır. Bir seans setinde, araştırmacılar katılımcıların müdahaleden önce ve sonra bir dizi bilişsel görevi tamamlamasını istemişlerdir. Bu bilişsel görevler, engelleyici kontrolü (durma sinyali görevi kullanılarak) ve motor öğrenmeyi (seri reaksiyon süresi görevi kullanılarak) değerlendirmiştir. İkinci görev seti, motor korteksin intrakortikal kolaylaştırılmasını ve kısa intrakortikal inhibisyonunu değerlendirmiştir. Bunu ölçmek için araştırmacılar, belirli kaslarda motor-uyarılmış potansiyelleri uyandırmak için transkraniyal manyetik stimülasyon kullandılar ve ortaya çıkan kas aktivasyonlarını kaydetmek için elektromiyografi kullanmışlardır. Sonuçlar, DEHB'li bireylerin aerobik egzersizden sonra gelişmiş kısa intrakortikal inhibisyon sergilediğini, sağlıklı bireylerin ise kısa intrakortikal inhibisyonda bir azalma yaşadığını göstermiştir. Ek olarak, DEHB grubu egzersizden sonra gelişmiş inhibitör kontrolü ve motor öğrenme göstermiştir. Kısa intrakortikal inhibisyondaki değişiklikler, DEHB'li katılımcılarda motor öğrenmedeki gelişmelerle ilişkilendirilmiştir.
Çalışma yazarları, ‘Aerobik egzersizin sağlıklı kontrollerde ve DEHB hastalarında kısmen antagonistik etkileri vardır. Dahası, aerobik egzersizin DEHB'de bilişselliği geliştiren etkileri, sağlıklı insanlardan farklı olan beyin fizyolojisindeki belirli değişikliklere bağlıdır’ diye sonuca varmışlardır.
Çalışma, aerobik egzersizin DEHB'li yetişkinler üzerindeki nöral etkilerinin bilimsel olarak anlaşılmasına katkıda bulunmaktadır. Ancak, çalışma nispeten küçük bir genç yetişkin grubu üzerinde yürütülmüştür. Daha büyük örnekler ve diğer demografik gruplarla yapılan çalışmalar farklı sonuçlar verebilmektedir.
Yazar: Bassma BOUANANI
Kaynak: https://www.psypost.org/226017-2