Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Yaygınlığının yanında, parmak izi ile kimlik tespiti yapmak hem kalıcılığı hem kişiye has olması hem de kesinliği ile biliniyor. Ne var ki; bu özellikler üzerine yapılmış çok fazla detaylı çalışma mevcut değil ve bu yüzden mahkeme salonlarında kabul edilebilirliliği ile ilgili sıkıntılar yaşanabiliyor.

Proceedings of the National Academy of Sciences’da (PNAS) yayımlanan bu çalışma, parmak izlerinin benzer çıkma oranı ve kişinin parmak izi ve demografik özelliklerini karakterize edilmesiyle elde edilen ortak değişkenler baz alınarak hesaplanan tanılama tutarlılığını (doğruluğunu – kesinliğini) araştırmayı hedefledi. Değişkenlerden bir diğeri de parmak izlerinin kalıcılığını (değişmezliğini) gözlemlemek üzere farklı zaman aralıklarında parmak izlerinin alınması üzerinden tanımlandı. Çok seviyeli istatistiki analizlerde de 15,597 örnekten alınan uzun bir parmak izleri veri seti test edildi.

Parmak izlerinin “kişiye özel” olması gelişen istatistik yöntemleri ile defalarca, rastgele örneklerin parmak izlerini karşılaştırarak gerçekleştirilmiş ve ispatlanmış olsa da (nadir istisnalar hariç); bugüne kadar sadece davalar üzerinde yapılan çalışmalarla ve gözlemlerle genel bir kabul halini almış bir bilgi olan parmak izlerinin kalıcı olması net bir şekilde ispatlanmış değil.

Mevcut çalışmada, çok seviyeli (multilevel) istatistik modelleri ile parmak izi (benzerlik) eşleştirmeleri analiz edildi. Ortak değişkenlerin içinde; kişiden alınan iki parmak izi örneği arasında geçen süre, kişinin yaşı ve parmak izi görüntü kalitesi bulunuyordu.

Araştırmada, en az 5 yıllık zaman aralıkları ile yine en az 5 kez 10 parmak izi alınmış 15,597 kişiye ait uzun ve geniş bir veri havuzu işlendi. Parmak izlerinin kalıcılığına (değişmezliğine) ilişkin, sağ işaret parmağı üzerinde yapılan analiz gösteriyor ki; karşılaştırılan iki parmak izinin alınması arasında geçen süre arttıkça gerçek benzerlik dereceleri (genuine match score) ciddi oranda azalıyor. Ve Üstelik mpostor match score (istatistikte genuine karşıtı – sahte) değişikliği önemsiz derecede küçülüyor.

Verilerin içinde maksimum zaman aralığına sahip 12 yıllık ölçümler, operasyonel düzenekler ile yapıldı ise çoğunlukla sabit kalma eğilimindeydi. Parmak izi tanılama tutarlılığının zaman içinde değişmez olduğu konusundaki belirsizlik, eğer karşılaştırılan iki parmak izi düşük kalitede alındı ise ciddi oranda büyüyor.

Araştırmanın analiz sonuçları da birbirleri ile karşılaştırıldığında herhangi bir tek parmak veri sonuçlarının, 10 parmak veri sonuçları ile bağıntılı hatta tutarlı olduğu tespit edildi.

Kaynak: Pnas.org / Bilimfili https://bilimfili.com/parmak-izleri-zamanla-degisebiliyor/