Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Bilim insanları tarafından canlı robot olarak nitelendirilen Xenobotlar artık kendilerini kopyalayarak çoğalabiliyorlar. Bir milimetreden bile ince olan (0.04 inch) bu robotlar, Afrika pençeli kurbağasının (Xenopus laevis) kök hücreleri kullanılarak yapıldı ve robotun ismi de buradan gelmekte. Bu küçük damla şeklindeki robotlar geçtiğimiz yıl 2020’de yapılan çalışmada daha yeni yeni hareket edebilmiş, gruplar halinde çalışmış ve kendi kendilerini iyileştirebilmişlerdi.

Şimdiyse Vermont Üniversitesi, Tufts Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi’nin Harvard Üniversitesi'nin Wyss Biyolojiden Esinlenilmiş Mühendislik Enstitüsü’nden araştırmacılar Xenobotları geliştirdiklerini ve hiçbir hayvanda veya bitkide görülmemiş yeni bir biyolojik üreme biçimi keşfettiklerini açıkladılar.

Tufts Üniversitesi’nin Allen Keşif Merkezi’nin direktörü Profesör Michael Levin, “Kurbağalar normalde bir üreme yöntemine sahip, ama hücreleri embriyodan ayırdıktan sonra onlara bambaşka bir ortamda olduklarını anlamalarını izin verdiğimizde sadece hareket etmekle kalmadılar aynı zamanda çoğalmanın yeni bir türünü de buldular” dedi.

   

Fotoğraf altı yazı: C- şeklindeki ebeveyn xenobotlar, gevşek hücreleri gövdelerinden ayırarak onları daha fazla kümeye dönüştürerek "yavrulayabiliyor". 

Kök hücreler, farklı hücre tiplerine dönüşme yeteneğine sahip özelleşmemiş hücrelerdir. Araştırmacılar, xenobotları yapmak için kurbağa embriyolarından canlı kök hücrelerini aldılar ve kuluçkaya bıraktılar.  

3000 hücreden oluşan Xenobotların çoğalabildiğini saptandı, ancak bu nadiren ve yalnızca belirli koşullarda altında gerçekleşiyordu. Ekip, organizmaların üreme mekanizmasına "kinetik replikasyon" adını verdi. Bu, moleküler düzeyde gerçekleştiği bilinen, fakat daha önce hücreler veya organizmalar ölçeğinde hiç gözlemlenmemiş bir süreçti.

Yapay zekadan yararlanan araştırmacılar, kopyalama sürecini daha etkin bir hale getirmek için hangi milyarlarca vücut şeklini incelediler. Sonunda en iyi şeklin 80’lerin video oyunu Pac-Man’i andıran “C” şekli olduğuna karar kılındı.

  

Pac-Man şeklindeki Xenobotlar, yüzlerce minik kök hücreyi ağızlarında topluyor ve birkaç gün sonra bu hücre demeti yeni Xenobotlara dönüşüyordu.

Söz konusu organizmaların yalnızca 7 günlük ömrü var. Ancak buna rağmen özellikle tıpta ve çevre temizliğinde çok kullanışlı olabilirler.

Bilim insanları Xenobotların su yollarından mikroplastik toplama veya insan vücudunun farklı bölgelerine ilaç iletimi gibi görevleri yerine getirebileceği düşünülüyor.

https://edition.cnn.com/2021/11/29/americas/xenobots-self-replicating-robots-scn/index.html

Makale: PNAS