Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Biyologlar, insan embriyosunun erken gelişiminin ayrıntılı laboratuvar modellerini oluşturma konusunda önemli adımlar atmaktadırlar. Bazı araştırma ekipleri, genetik olarak değiştirilmiş insan kök hücrelerini kullanarak 14 günlük gerçek embriyolara çok benzeyen sahte embriyolar oluşturduklarını bildirmişlerdir. Bu modeller, erken insan gelişimi hakkında daha fazla bilgi edinmenin yanı sıra doğum kusurlarını anlamayı ve hamilelik sırasında kullanılan ilaçların güvenliğini incelemeyi kolaylaştırabilir.

Ancak bu yeni embriyo modelleri bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Örneğin, Birleşik Krallık’ta, bağışlanan ve 14 günlükten büyük olan in vitro fertilizasyon (IVF) embriyoları üzerinde araştırma yapılması yasaktır. Ancak bu yeni modeller, insan kök hücrelerinden oluştuğu için bu yasağın dışında kalmaktadır. Bu embriyo modellerinin etik ve ahlaki durumu da hala çözümlenmemiştir.

Araştırmacılar daha önce fare kök hücrelerinden embriyo taklitleri üretmeyi başarmışlardır. Ancak insan gelişiminin daha ileri aşamalarını incelemek için yeni embriyo modelleri oluşturma çabaları sınırlı kalmıştır. Bu yeni çalışmalarda, erken insan embriyolarından elde edilen hücre hatları ve yetişkin hücrelerden dönüştürülen kök hücreler kullanılarak embriyo benzeri yapılar oluşturulmuştur.

Bu çalışmalardan biri, farklılaşmak üzere genetik olarak modifiye edilmiş iki tür insan embriyonik kök hücresinden ekstraembriyonik hücre soyları üretmeyi başaran bir ekip tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu hücre soyları daha sonra değiştirilmemiş insan embriyonik kök hücreleriyle karıştırılarak embriyo benzeri kümeler oluşturulmuştur.

Diğer çalışmalar da benzer yaklaşımları kullanarak implantasyon sonrası embriyo modelleri oluşturmuşlardır. Pittsburgh Üniversitesi’nden bir ekip, genetik olarak değiştirilmiş pluripotent kök hücrelerini kullanarak hücre kümeleri oluşturmuştur. 

Kaynaklar: 

https://www.science.org/content/article/biologists-use-human-stem-cells-create-embryo-replicas

Derleyen: Deniz KAFKAS - www.bizsiziz.com