Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Bakterilerin "vampir" özellikleri olarak adlandırılan ve adeta kana susamış avcılar gibi davrandıkları yeni bir davranış şekli ortaya çıkarıldı. Washington Eyalet Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bu çalışma, bakterilerin insan kanına yönelme biçimini ve bu süreçte nasıl ölümcül hale gelebildiklerini gösteriyor.

Gıda kaynaklı hastalıklara neden olan Salmonella ve E. coli gibi bakterilerin, insan vücuduna girdikten sonra bağırsakta nasıl hızla kan dolaşımına dahil olabildiği tam olarak anlaşılamamıştı. Ancak yeni bulgular, bu mikroorganizmaların insan kanına karşı özel bir çekim gücüne sahip olduklarını gösteriyor.

Araştırma ekibi bu durumun bakterilerin kan dolaşımını enfekte etme yeteneklerini açıklığa kavuşturduğunu belirtiyor. E. coli ve Salmonella gibi bakteriler, insan kanında bulunan belirli kimyasal maddeleri algılayarak bu maddelere doğru hızla hareket ediyor. Bu durum özellikle sindirim sistemindeki küçük kesiklerden bakterilerin kan dolaşımına geçmesine yol açıyor ve bu süreç sepsis adı verilen ölümcül bir hastalığa neden olabiliyor.

Köpek balıklarının denizdeki bir damla kanı algılayabilme yeteneği, doğada sıklıkla hayranlık uyandıran bir örnek olarak gösterilir. Ancak bakterilerin bu yeteneği daha da ileriye taşıdığı keşfedildi. Sadece bir damla kan bile, bu mikroskobik "vampirlerin" harekete geçmesi için yeterli. Bakterilerin, kanın içindeki kimyasalları son derece düşük konsantrasyonlarda bile algılayabilmesi, onları son derece tehlikeli hale getiriyor. Bir kez kanı bulduklarında, bakteriler hızla bu bölgeye yönelir ve kısa sürede kan dolaşımına dahil olurlar. Bu, insan sağlığı için ciddi bir tehdit oluşturuyor, çünkü bu süreç bazen fark edilmeyen küçük bağırsak yaralanmaları sonucunda gerçekleşiyor ve sonuçları ölümcül olabiliyor.

Bakterilerin kan dolaşımına girmesiyle sepsis tetiklenir. Sepsis, vücudun enfeksiyona karşı aşırı tepki vermesi sonucu organ yetmezliğine ve nihayetinde ölüme yol açabilen bir süreçtir. Bakterilerin kan dolaşımına nasıl bu kadar kolay girebildiklerini anlamak, sepsis tedavisinde devrim yaratabilir. Washington Eyalet Üniversitesi’ndeki bu son çalışma, temelileri atmamızda yardımcı olabilir.

Referans

[1] https://www.ntv.com.tr/saglik/bilim-insanlarikana-susamis-vampir-bakteriler-kesfetti,iC7timhzxUCV-O43P3Y8tg

[2] Ribet, D., & Cossart, P. (2015). How bacterial pathogens colonize their hosts and invade deeper tissues. Microbes and infection, 17(3), 173–183. https://doi.org/10.1016/j.micinf.2015.01.004

[3] Zhou, B., Szymanski, C. M., & Baylink, A. (2023). Bacterial chemotaxis in human diseases. Trends in microbiology, 31(5), 453–467. https://doi.org/10.1016/j.tim.2022.10.007

[4] van der Poll, T., & Opal, S. M. (2008). Host-pathogen interactions in sepsis. The Lancet. Infectious diseases, 8(1), 32–43. https://doi.org/10.1016/S1473-3099(07)70265-7

[5] Nguyen G. C. (2012). Tip of the iceberg? The emergence of antibiotic-resistant organisms in the IBD population. Gut microbes, 3(5), 434–436. https://doi.org/10.4161/gmic.20870