Biyoloji
Streptomyces nedir ve ne işe yarar?
Streptomyces oldukça fazla sayıda ve çeşitte türden oluşan geniş bir cinstir. Bergey'in Mikrobiyoloji Kılavuzu'nda beş yüzün üzerinde Streptomyces türü tanımlanmaktadır. İpliksi yapıdaki bu organizmalarda büyüme, ipliklerin uç noktalarında gerçekleşir ve buna genellikle dallanma eşlik eder. Sonuçta oluşan koloninin aldığı şekle mycelium denir. Koloni yaşlandıkça bu canlılara özgü olan, kolonin üzerine doğru oluşan çıkıntılar görülür ve bunlara sporofor adı verilir. Bu yapılar spor oluştururlar. Streptomyces sporlarına konidya (conidia) adı verilir ve bu sporlar Bacillus'ta ya da Clostridium'da görülen sporlardan farklıdır. Konidya ve sporoforlar genellikle pigment içerir ve bu pigmentler olgun kolonilere karakteristik bir renk verir. Olgun kolonilerin aynı zamanda pudramsı bir görünümü de vardır ve bu da Streptomyces'in tanımlanmasını oldukça kolaylaştırır.
Az sayıda suda yaşayan tür içermesine rağmen Streptomyces türleri esas olarak toprakta yaşar. Hatta "toprak kokusu" dediğimiz kokunun sebebi bu canlıların geosmin adı verilen metabolik ürünleridir.
Streptomyces cinsine ait türler zorunlu aeroblardır ve çok çeşitli maddelerle beslenebilirler. Ama bu grubun en önemli dikkat çekici özelliği antibiyotik üretme özelliğidir. Beş yüzün üzerinde antibiyotik maddenin Streptomyces tarafından üretildiği saptanmıştır ve bu durum ekonomi ve sağlık açısından bu canlıları oldukça önemli kılmaktadır. Bazı organizmaların birden fazla tipte antibiyotik ürettiği, kimi ayrı organizmaların ise birbirleriyle aynı antibiyotiği üretebildiği saptanmıştır. Ayrıca herhangi bir antibiyotik üreten organizma kendi ürettiği antibiyotiğe karşı dirençli olsa da diğer Streptomyces türlerinin ürettiği antibiyotiklerden etkilenmektedir. 50'den fazla Streptomyces antibiyotiği günümüzde tıp, veterinerlik, tarım ve endüstri alanlarında kullanılmaktadır.