Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Uzayda üreme çalışmalarına ışık tutacak araştırma, insanlığın Mars kolonizasyonu projesini de yakından ilgilendiriyor.

Mars'a gittiğimizde üreyebilecek miyiz?

ABD Ulusal Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), uzayda döllenmenin imkan ve koşullarını araştırmak amacıyla uzaya ilk kez dondurulmuş insan ve boğa spermi örnekleri göndereceklerini açıkladı.

Nisan ayında başlayan ve Silikon Vadisi'nde bulunan NASA Ames Araştırma Merkezi tarafından yönetilen proje, Micro-11 adını taşıyor. Ağırlıksızlığın spermi nasıl etkilediğinin araştırılacağı proje kapsamında, iki farklı memeli olan insan ve insan spermiyle benzerlik taşıyan boğanın sperm örnekleri Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) gönderiliyor.

NASA'nın projeyle ilgili açıklamasında, "Uzun süreli uzay yolculuğunun insanın üreme sağlığını nasıl etkilediğini henüz bilmiyoruz ve bu araştırma, üremenin düşük yerçekimi koşullarındaki potansiyel yaşama yeteneğini anlama noktasında ilk adım olacak" deniyor.

ISS'de görev yapan astronot ekibi sperm örneklerini çözecek ve ardından belirli kimyasal karışımlar ekleyerek sperm hareketinin aktivasyonuna ve spermin yumurtayla birleştirilmesi sürecine zemin hazırlayacak. Araştırmacılar, uzayda spermin ne derecede hareket ettiğini gözlemlemek için video kaydından yararlanacak.

Deneylerin ardından örnekler, içerisine belirli koruyucu maddeler eklenerek araştırmanın bir sonraki aşaması için Dünya'ya geri gönderilecek. Bu aşamada örnekler incelenerek birleşme için gerekli olan basamakların meydana gelip gelmediği ve uzaydan dönen sperm örneklerinin yeryüzündeki örneklerle farklılık taşıyıp taşımadığı gözlemlenecek.

İnsan Mars'ta soyunu sürdürebilecek mi?

Yeryüzünde memeli üremesi, sperm hücresinin yumurta hücresine doğru ilerlemesi ve söz konusu hücreye girmesiyle gerçekleşiyor. Spermin yol alabilmesi için de önce "aktive" olması gerekiyor.

Bilim dünyası şu an için uzayda üremeyle ilgili oldukça sınırlı bilgiye sahip. NASA'nın açıklamasında, "Uzayda üreme biyolojisi çalışmak yararlı çünkü eşsiz mikro yerçekimi ortamı Dünya'daki yerçekiminde görülebilir olmayan süreç ve bağlantıları su yüzüne çıkarabilir" deniliyor.

Şu ana kadar uzayda boğa ve deniz kestanesi spermi ile yapılan deneyler, spermin mikro yerçekiminde aktive edilebildiğini ancak bundan sonraki basamakların ya daha yavaş gerçekleştiğini ya da hiç gerçekleşmediğini ortaya koydu.

Dünya'ya geri gönderilecek spermi inceleyecek olan ekibin direktörü olan ve çalışmalarını Kansas Üniversitesi Tıp Merkezi'nde sürdüren Profesör Dr. Joseph S. Tash. Tash, "Ay, Mars ve diğer gök cisimleri üzerinde kolonizasyon düşüncesiyle uzay istasyonunun ötesine seyahat etmeyi planlıyoruz. Sadece hayvanlar için değil, insanlar için de çok nesilli bir hayatta kalmanın gerçekleşip gerçekleşemeyeceği sorusu, sorulması gereken, temel bir soru" diyor.

NASA'da görev yapan bilim insanı Neil F. Comins, 2017 yılında DW'ye yaptığı açıklamada, "Eğer insanlar buradaki ağırlığınızın üçte birinden biraz fazla ağırlıkta olduğunuz Mars'ta çocuk sahibi olmaya başlarsa, o zaman ortaya bu genç yaşam formlarının nasıl büyüyeceği sorusu çıkıyor" demişti.

Araştırmadan olumsuz bir sonuç çıktığı takdirde, insanoğlunun uzun vadeli Mars kolonizasyonu için başka çözümler düşünülmesi gerekecek.
DW/BÜ,CÖ

© Deutsche Welle Türkçe