Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Star Wars'un iki yıldızı olan gezegeni Tatooine'i kaçınız hatırlıyor? Yıllarca hayalimizi süsleyen bu gezegen, bizlere de bazı sorular sordurtuyor. Her ne kadar Güneş'imizi sevsek de acaba Dünya 'nın içinde bulunduğu Güneş Sistemi'nde iki tane yıldız olsaydı nasıl olurdu?

İki yıldızın etrafında dönen bir Dünya hayal etmek çok güzel bir şey. Özellikle o muhteşem gün batımları çok güzel olurdu. Peki gerçekten de böyle bir şey mümkün mü? Dünya, iki tane yıldızın etrafında dönerek yaşam barındırmaya devam edebilir mi? Bugün sizlere bu sorunun cevabını vermeye çalışacağız.

Bir yerine iki tane Güneş'in yan yana olması mümkün mü?

Yıldız sistemleri tek bir yıldızdan oluşuyor gibi bir algı olsa da aslında evrende pek çok yıldızın yanında bir arkadaşıyla yer aldığını görürüz. İkili veya daha çok yıldızlı sistemlere son derece sık rastlanıyor. Hatta bize en yakın yıldız sistemi olan Alpha Centauri'de toplamda üç tane yıldız bulunuyor. Yani yıldızların yan yana olabileceği, evrenin her köşesinden de görebileceğimiz gibi sıklıkla rastlanan bir durum.

Peki iki yıldızlı bir sistemde Dünya var olabilir mi?

İçeriğimizin asıl sorusuna geldik. Güneş'imizin yanında bir kardeşi olsaydı Dünya'da hala yaşam olabilirdi, ancak bunun için bazı koşulları netleştirmek gerekiyor. Öncelikle kabul etmemiz gereken bir şey var. İki veya daha fazla yıldızlı sistemlerde bizim Güneş Sistemi'mize nazaran çok daha fazla kaos var. Yine de böyle bir durumda dahi Dünya'da yaşam mümkün olabilir. Elbette bunun için yıldızların parlaklığı, büyüklüğü, uzaklığı gibi pek çok etken var.

Her akşam iki yıldızına da veda eden bir Dünya için ne olması gerekiyor? 

İkili yıldız sisteminde Dünya'mızın yaşamı barındırmaya devam edebilmesi için bazı önemli noktalara dikkat etmek gerekiyor. Öncelikle bu senaryoda iki yıldızın da mevcut Güneş'imizin yarısı parlaklığa sahip olması lazım. Bununla birlikte bu iki yıldızın birbirine oldukça yakın olması bir diğer önemli nokta. Bu iki yıldız arasındaki mesafe 15 milyon kilometreden azsa Güneş Sistemi'ndeki tüm gezegenler (Merkür bile) potansiyelde kararlı bir şekilde yörüngede kalabilir.

5 günde bir 6 saatlik tutulmalar yaşardık.

İki yıldızın arasındaki mesafenin 5 milyon kilometre olduğunu düşünelim. Bu mesafeye göre dışarıdan bakıldığında iki yıldızın etraflarında dönmesi 10 gün sürerdi. Yani her 5 günde bir yıldızlar birbirlerinin önünden geçerdi. Bunun sonucunda yaşanacak tutulmalar yaklaşık 6 saat sürerdi ve bu süreçte yıldızlarımızdan birinin ısısını alamayacağımız için bir miktar üşürdük. Ancak bu üşüme çok ciddi boyutlara ulaşmazdı. 

Böyle bir sistemde rahatlıkla var olabilirdik.

Gördüğümüz kadarıyla Güneş'in yarı parlaklığına sahip iki yıldızın yakın ve dengeli bir yörüngede olduğu senaryoda Dünya'da yaşamaya devam edebiliyoruz. Var olabiliyor olmamızda sorun yok. Buradaki asıl sorun ilk aşamada, gezegenler yeni oluşuyorken başlıyor. O ilk aşamada işlerin biraz karıştığını görüyoruz.

Çift yıldızlı sistemler, kayalık gezegenler yaratırken bir miktar zorlanabiliyor.

Dünya gibi nispeten küçük, kayalık bir gezegenin oluşması için çift yıldızlı bir sistem pek de uygun değil gibi görünüyor. Yapılan araştırmalara göre bu tarz sistemlerde oluşan gezegenler bizim gezegenimizden çok daha büyük olan gaz devleri oluyor. Şu ana kadar bu tarz sistemlerde bizimkisi gibi bir gezegenin uygun ortamlarda bulunduğunu göremedik. Ancak bu göremeyeceğimiz anlamına gelmiyor. Her ne kadar şu anda böyle bir sistemde bizimkisi bir gezegene rastlamamış olsak da gelecekte böyle gezegenler keşfedebiliriz. Bugün sizlere "Dünya tek bir yıldız yerine iki yıldızlı bir sistemde olsaydı hala hayata el verişli olur muydu?" sorusuna yanıt vermeye çalıştık. Bu tarz içeriklerin devamının gelmesini istiyorsanız bizlere yorumlarda yazabilirsiniz.

Makale: science.howstuffworks.com