Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

60 farklı ülkeden ölçümbilimciler ve karar alıcılar, dört ölçüm biriminin tanımını değiştirme konusunda toplu olarak fikir birliğine vardı. Fransa Versailles’da bulunan Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferası’nda 16 Kasım 2018 tarihinde yapılan bir toplantıda, Uluslararası Birimler Sistemi’ni (SI) yeniden tanımlamak için delegeler oy kullandı. Kilogram, amper, kelvin ve mol birimlerinin değişen tanımları, 20 Mayıs 2019 tarihi itibariyle kesin geçerliliğe kavuşacak.

Uluslararası Birimler Sistemi’nde 7 tane temel birim bulunuyor: Saniye, metre, kilogram, amper, kelvin, mol ve kandela. Bunların bazıları uzun süredir fiziksel sabitleri temel alıyordu. Örneğin metre birimi, 1983 yılından bu yana, 1/299 792 458 saniyelik bir zaman aralığında ışığın boşlukta aldığı yolun uzunluğu olarak tanımlanıyor. Ölçümbilimcilerin tanımlarını değiştirmeye yeni karar verdiği dört birim ise nesnelere, deneylere ya da görüngülere dayalı olarak tanımlanıyordu; yani değerleri evrensel değildi.

Yeni Tanımlar

Yapılan değişikliklerle birlikte, SI’nın 7 biriminin hepsi fiziksel sabitlere dayalı olarak tanımlanmış oldu. En büyük değişiklik kilogram için yapıldı: Paris’teki Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçümler Bürosu’nda bulunan “Büyük K” adlı 143 yıllık bir platinyum alaşımına dayalı olarak tanımlıydı. Artık kilogram, geçtiğimiz yıllarda büyük bir doğrulukla ölçülen Planck sabiti cinsinden tanımlı oldu. Üzerinde anlaşmaya varılmış olan değer h=6,626 070 15 × 10–34 kg m2 s–1.

Amper birimi, elemanter elektrik yüküne (e=1,602 176 634 × 10–19 coulomb), Kelvin birimi Boltzmann sabitinin sabitlenen değerine (k=1,380 649 × 10—23 J K-1) ve mol birimi Avogadro sabitinin sabitlenen değerine (NA=6,02 214 076 × 1023 mol-1) göre ayarlandı.

SI birimlerinin yeniden tanımlanmasının günlük hayatta fark edilebilecek pek bir sonucu olmayacak. Zaten birimlerin baştan tanımlanmasının amacı, ifade ettikleri büyüklüklerin aynı kalmasını sağlamak. Birimleri fiziksel sabitlere bağlı olarak tanımlamak, bilimcilerin onları herhangi bir yerde, herhangi bir zamanda ve herhangi bir ölçekte hatasız ölçebilmesini sağlayacak.

Kaynak:  msgm.sanayi.gov.tr / bilimfili.com