Hayvanlar Alemi
Güneş Kuşlarının 1 milyon yıllık şarkısı
Bilim insanları, Afrika’nın Sahra Altı bölgesinde "gökyüzü adaları" olarak anılan izole ve yüksek dağlarda renkli kuşlar öterlerken en az 500 bin yıldır aynı melodileri kullanmaktalar. Araştırmacılar bu melodilerin muhtemelen 1 milyon yıl önce de aynı olduğunu düşünmekteler.
Nectariniidae ailesinde yer alan ve güneş kuşları diye anılan minik canlılar, Afrika ve Asya'da yaygın görülüyorlar. Sinek kuşlarına benzeyen bu rengârenk canlılar nektarla beslenirler.
ABD'de bulunan Berkeley Üniversitesi'nden araştırmanın ortak yazarı Rauri Bowie, bu kuşları "önümüzde duran küçük mücevherler" diye nitelendirmekte.
Doğu Afrika'nın izole dağları zaman içinde çok az jeolojik değişim geçirmiştir. Bu nedenle kuşların birçok özelliğinin de değişmeden kalabileceği düşünülmekte. Bunu doğrulamak isteyen araştırma ekibi, 2007 ve 2011 yılları arasında Doğu Afrika'da 15 ayrı bölgeyi ziyaret etti ve Latince adı Cinnyris mediocris olan çift yakalı güneş kuşlarına odaklandı. Çalışmada 6 farklı soydan gelen 123 kuşun şarkıları kaydedildi.
Araştırmacılar daha sonra kuşların melodilerinin nasıl evrimleştiğini anlamak için DNA'larındaki genetik farklılıkları incelediler ve istatistiksel bir teknik geliştirdiler.
Araştırmada elde edilen bulgular, bu dağlarda yaşayan bazı kuşların hala aynı melodilerde öttüğünü ortaya koydu. Dahası aynı şarkıları söyleyen bazı kuş türleri arasında uzun mesafeler vardı ve bunların genetik açıdan farklılaşması çok uzun süre önce gerçekleşmişti.
Biyologlar genellikle kuş şarkılarının zaman içinde evrimleşip değişeceğini öngörmektedirler. Bu nedenle ekibin bulguları şaşırtıcı olarak nitelendi.
Bowie'ye göre söz konusu öngörü, bilim insanlarının genellikle çevre koşullarının yıllar içinde birçok kez değiştiği Kuzey Yarımküre'deki kuşları incelenmesinden kaynaklanıyor.
Kuzey Yarımküre'de kuşların, buzulların erimesi gibi değişimlerle birlikte yeni ortamlara daha iyi uyum sağlamak için yeni renkler, şarkılar ve davranışlar geliştirdikleri düşünülmektedir.
Öte yandan Doğu Afrika'nın dağlarında çok az değişikliğin meydana gelmesi, güneş kuşlarının farklı şarkılar geliştirmek için hiçbir nedenleri olmadığını gösterir nitelikte.
Makale: https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2021.2062