Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Yeni bir çalışma, fiziksel olarak formda olmak beyin sağlığını güçlendirerek bir kişinin demans geliştirmesini yaklaşık 18 ay geciktirebileceğini belirtmiştir. Düzenli egzersiz, bilişsel fonksiyonları korumak için oldukça faydalı olup genetik olarak demansa yatkın olan kişiler bile risklerini %35’e kadar azaltabilmektedir. Bu bulgular, formda kalmanın demans geliştirme olasılığını azaltmanın önemli bir yolu olduğuna dair kanıtları güçlendirmektedir.

British Journal of Sports Medicine dergisinde yayımlanan çalışmada, kardiyorespiratuvar fitness (CRF) düzeyi en yüksek olan kişilerin daha iyi bilişsel fonksiyonlara ve daha düşük demans riskine sahip olduğu bulunmuştur. Araştırmacılar, 2009 ile 2010 yılları arasında UK Biobank çalışmasına katılan, yaşları 39 ile 70 arasında değişen ve çalışmanın başında demans hastası olmayan 61.214 kişinin sağlık durumunu incelemiştir. Katılımcılar, sağlık durumlarının nasıl ilerlediğini görmek için 12 yıla kadar takip edilmiştir.

Katılımcılar çalışmanın başında, fitness düzeylerini değerlendirmek için sabit bir bisiklette altı dakikalık bir egzersiz testi yapmışlardır. Ayrıca bilişsel fonksiyonları nöropsikolojik testlerle ölçüldü ve Alzheimer hastalığı riskini değerlendirmek için poligenik bir testle genetik demans yatkınlıkları hesaplanmıştır.

Demansla ilgili kuruluşlar, bulguların sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürerek, örneğin formda kalarak, sigara içmeyerek ve aşırı alkol tüketmeyerek riskin azaltılabileceğine dair kanıtlar sunduğunu belirtmiştir. Alzheimer Derneği’nden Araştırma ve İnovasyon Müdür Yardımcısı Dr. Richard Oakley, ‘Bu araştırma, egzersizin sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmenin önemli bir parçası olduğunu ve ileri yaşlarda demans geliştirme riskini azaltabileceğini vurguluyor. Ancak bu çalışmayı özellikle umut verici kılan şey, egzersizin, Alzheimer hastalığına genetik olarak daha yatkın olan kişilerde bile demans riskini azaltıyor gibi görünmesidir.’ diyerek açıklamıştır.

Lancet tıp dergisinin Temmuz ayında yayımlanan demans komisyonu raporu, fiziksel hareketsizliği demans riskini artıran 14 kanıtlanmış faktörden biri olarak tanımlamıştır. Diğer faktörler arasında işitme kaybı, düşük eğitim düzeyi, hava kirliliği, sosyal izolasyon ve depresyon bulunmaktadır.

Alzheimer Araştırmaları UK Araştırma Başkanı Dr. Jacqui Hanley, bulgularının gözlemsel olduğunu ve fiziksel fitness ile demans riski arasında kesin bir nedensellik kanıtlamadığını vurgulamıştır. Ancak yine de araştırmacılar, CRF’yi artırmanın, Alzheimer hastalığına yüksek genetik yatkınlıkları olan kişiler de dahil olmak üzere demansın önlenmesi için bir strateji olabileceğini öne sürmüşlerdir.

Yazar:Bassma BOUANANI

Kaynakça:https://www.theguardian.com/society/2024/nov/19/physical-fitness-can-lower-risk-of-dementia-research-finds