Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

İnfluenza; A, B ve C olmak üzere üç farklı tipte görülüyor. A daha şiddetli ve daha yaygın olurken, B ise salgınlara yol açabiliyor. C formunda da kendiliğinden gelişen üst solunum yolu enfeksiyonları görülebiliyor. Özellikle riskli gruplar için grip aşısının koruyuculuğu öne çıkıyor.

Nefes alıp verme ile bile bulaşabilir

İnfluenza enfeksiyonu geçiren hastaların solunum yolları bol miktarda virüs içerir. Bunun sonucunda hastalar, öksürük ya da hapşırma ile büyük damlacıklar şeklinde virüs yayılımına neden olur. Damlacıklar havada asılı kalamadığı için bu yolla bulaşma, yakın temas gerektirir. 

Havada asılı kalan küçük parçacıklar daha uzak mesafelere gidebilir. Kirlenmiş yüzeylerle temas da bir başka bulaş yoludur. Bir çalışmada öksürme, hapşırma olmadan nefes alıp vermekle de hastalığın bulaşabileceği gösterilmiştir. İnfluenzanın kuluçka süresi 1 ila 4 gün arasında değişmektedir. Hastaların virüs yaymaya başlaması, belirtilerin görülmesinden 24-48 saat öncesinde olur. Kuluçka süresinin ardından ani ortaya çıkan ateş, baş ağrısı, kas ağrısı ve halsizlik görülür. Daha sonra öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı gibi solunum yolu şikâyetleri de eşlik etmeye başlar.

Dikkate alınmazsa zatürreye çevirebilir

Yaşlı hastalarda ve küçük çocuklarda belirtiler genel olarak daha siliktir. Boğaz ve kas ağrıları ile ateş gibi tipik belirtiler gözlenmezken; iştahsızlık, halsizlik ve güçsüzlük daha belirgindir. Kan tahlilleri genellikle tanıya yardımcı değildir. Burun veya boğazdan alınan sürüntü ile test yapılır. İnfluenza vakaları genellikle 2-5 gün içinde düzelmektedir. Bazı hastalarda öksürük, halsizlik ve yorgunluk belirtileri birkaç hafta devam edebilir. Zatürre özellikle risk faktörü taşıyan kişilerde en sık görülen yan etki iken; kalp, kas ve merkezi sinir sistemi ile ilgili şikâyetler de gözlenebilir. 

Çocuklarda influenza için yüksek risk oluşturan bazı durumlar:

5 yaş altında olmak,

Kronik hastalıklar,

Solunum fonksiyonlarını bozan durumlar,

Uzun süre aspirin tedavisi almak zorunda olmak,

Kronik bakım merkezinde yaşamak.

Hastalık süresince kalabalık ortamlardan uzak durulması gerekiyor

Hastaneye yatışı gerektiren ağır hastalığı olan, alt solunum yolu enfeksiyonu bulunan ve yan etki gelişmesi açısından yüksek riskli olan hastalara antiviral tedavi başlanmalıdır. Tedavide kullanılabilen üç sınıf antiviral mevcuttur. Hastalığın yayılmasını önlemek için influenza tanısı konulan ayaktan hastalar şikâyetleri düzelinceye kadar evde kalmalı, okuldan, işyerinden ve kalabalık ortamlardan uzak tutulmalıdır.

Özellikle riskli gruplara aşı yapılması büyük önem taşıyor

Grip enfeksiyonundan korunmanın en önemli ve etkili yollarından biri aşılanmadır. Grip aşısı içeriğindeki bir maddeye karşı alerjisi olmayan herkese uygulanabilir. Grip aşısı griple ilişkili yan etkilerin gelişmesi yüksek riskli kişilere özellikle yapılmalıdır. En öncelikli grup; hamileler ve yeni doğum yapanlar, 5 yaşından küçük çocuklar, 65 yaş kişiler, huzurevleri ve diğer uzun süreli bakım tesislerinde konaklayanlardır. 6 ay - 8 yaş arası çocuklarda ilk kez aşılama yapılıyorsa, en az 1 ay ara ile 2 doz influenza aşısı şeklinde uygulanmalıdır. 9 yaş üzerindeki tüm çocuklar ve 6 ay - 8 yaş arası daha önce aşılanmış olan çocuklar için tek doz aşı yapılması yeterlidir.

Güçlü bağışıklık ile sağlıklı çocuklar

Çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendirici bazı önlemler, hastalıklara karşı önlem niteliği taşıdığı gibi influenza seyrini de hafifletebilmektedir. Bu tedbirler şöyle sıralanmaktadır;

• Çocuklara düzenli ve sık el yıkama alışkanlığı kazandırın.
• Çocukların sağlıklı ve dengeli beslenmelerine özen gösterin. 
• Salgın zamanlarında çocukları okula gönderirken tedbirli olun.
• Bol sıvı tüketimini çocuklarda alışkanlık haline getirin.
• Çocukların uyku düzenine dikkat edin.
• Sigara içilen ortamda çocukların bulunmasını önleyin.
• Mevsiminde bol meyve ve sebze tüketimini çocuklarda alışkanlık haline getirin.
• Çocuklar için vitamin ve mineral açısından zengin bir beslenme programı uygulayın.
• Çocuğunuzun beslenmesinde yoğurt ve kefir gibi probiyotik ve prebiyotik içerikli gıdalara yer verin.
• Çocuğunuza eylül ve şubat ayları arasında grip aşısı yaptırın.

Dr. Kerem YILDIZ 

Memorial Sağlık Grubu Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı