Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

En sık rastlanan ölüm nedenlerinin başında hipertansiyon geliyor ancak toplum tarafından yeterince bilinmiyor. Yüksek tansiyon sahibi bir hasta belirtileri hissetmiyor; bu ancak doğru şekilde ölçerek farkına varılabiliyor. Yüksek tansiyon, yaşam tarzı hastalığıdır. Stres faktörü yüksek meslekler, örneğin finans sektörü çalışanlarının yüksek risk altında oluğunu söyleyebilirim.

Yüksek tansiyon nasıl ölçülür?

Doğru tansiyon ölçümü, sakin ve rahat bir pozisyonda oturarak ve iki koldan yapılarak tespit edilebilir. Günümüzde dijital cihazların da klasik tansiyon aletleri kadar güvenilir olduğunu da belirteyim. En sağlıklısı ise her iki koldan birden ölçüm yapılarak en yüksek değerin takip edilmesi olduğunu söyleyebilirim.

Beyaz önlük sendromu

% 15 - 20 oranında rastlanıyor. Hasta beyaz önlüklü, doktorun yanında kendini rahat hissettiği için tansiyonu düşüyor. Sinsice ilerlemesi durumunda hasar ancak iç organlara bakılınca anlaşılıyor. Bunun bir yaşam tarzı hastalığı olduğunun altını da çizeyim. Bir grip gibi virüse ya da bakteriye bağlı değil. Hayatlarında, stres faktörü yüksek olan örneğin finans sektörü çalışanlarının yüksek tansiyon hastası olma riskleri yüksektir. Bu, aslında hayatınızda bazı şeyleri yanlış yaptığınızın sinyalidir. Arabaların yağ miktarı azaldığında nasıl sinyal göstergesi değişir, hata sinyali verir. Tansiyon yükseldiğinde de bir şeylerin ters gittiğini düşünebiliriz. Bununla birlikte kaygı bozukluğu da tansiyonu yükseltir. Deprem döneminde birçok vaka yaşadık. O dönem çok kaygı ve üzüntü yaşayan kişilerin geçici yüksek tansiyon atakları oldu. Ama bu kişiler daha sonra tansiyon hastası olarak hayatlarını sürdürmediler.

75 yaş üstüne %85 hiper tansiyon riski

Ayrıca ömür uzadıkça yüksek tansiyon olma olasılığının % 90’a çıktığına dikkat çekti. Damarlardaki kolajenin, elastikiyetinin azaldığını, kanın daha sert bir duvara çarptığını söyledi. Böylece sertleşen damarların, yüksek tansiyona neden olacağını anlattı. İnsanın damar yapısının 12 – 8 tansiyon ile yaşamaya dizayn edildiğini belirteyim. Tansiyon 8 üzerine çıktığı an rejenerasyon denilen bozulmalar başlıyor. 13 -14 tansiyon sizi öldürmüyor. Ama 10 yıl sonra böbreklerinizde arızalar, göz ve kalp damarlarınızda hastalıklar başlıyor. Kişi ,15’e 9 tansiyon ile de hiçbir rahatsızlık hissetmeyebilir. Çünkü beyin kan akımı dediğimiz, beynimize giden damarlarımız bizim aslında koruma mekanizmamız. Beyin kanamasını engellemek amacıyla damarlar gevşiyor, kan akımı oraya daha yavaş gidiyor. Biz 16 tansiyona alışıyoruz. O kişinin tansiyonunu birdenbire 12'ye düşünürsek, kişi bu sefer düşük tansiyona alışmakta zorluk çekiyor. Gördünüz mü, ben zaten 16 ile yaşamaya alışmıştım, 12 bana iyi gelmiyor diyebiliyor. Oysa daha yumuşak geçişler ile hasta rahatlatılmalı.

Sarımsakla limonla tedavi olmaz

Halk arasında limonun yüksek tansiyona iyi geldiği söylenir. Gerçekten de soğuk su ile limon karışımı ani yükselen tansiyonu düşürmek için kullanılabilir. İdrar söktürücü etki yapar. Ayran soda ikilisi ise düşük tansiyonu en hızlı yükselten içecektir. Ancak sarımsakla, limonla tedavi olmaz. Düzenli ilaç kullanımıyla tedavisinin yapılması lazım.

İlacı kullanma oranı maalesef %50

Tansiyon ilacı hayat boyu alınması gerekiyor. Çünkü ilacın ömrü 24 saattir. 24 saat sonra ilaç kanımızda kalmıyor ve damarın gevşemesini sağlayacak bir maddeye ihtiyaç duyarız. Dünyadaki bütün bilimsel çalışmalarda, ilacını düzgün kullanan insanların oranı neredeyse %50. Bu çok önemli bir bilgi. İlacını iyi kullananların tansiyonunun hedefte olması yani ilacını aldı, tansiyonu 12 - 8'e ulaştı. Bunların oranı da yüzde 50. Yani o kadar az insan hedef tansiyonda yaşıyor ki. Bunun için de çok sinsi ve öldürücü. Oysa teşhisi kolay, tedavisi kolay bir hastalık. Ancak ilacın devamlılığını sağlamak çok zor. İlaç kullanımı sonrasında da sıkı takip isteyen bir hastalık ve süreklilik arz ediyor.

Kırmızı üzüm, çilek ve kiraz… Tansiyon dostu yaz meyveleri. Ek olarak kırmızı üzüm, çilek ve kiraz tansiyon dostu yaz meyveleridir. Bu meyveler, tansiyon düşürücü özelliği olan antosiyanin maddesi içeriyor; porsiyon kontrolü ile belli saatlerde düzenli tüketilmesi çok faydalıdır.

Karpuz yüksek tansiyon yapabilir

Ancak karpuz tüketimi konusunda da uyarmak isterim. Yazın en çok tüketilen karpuz yüksek tansiyona neden olabilir. Bunun halk arasında çok az bilindiği aşikar. Yazın çoğu hastamız karpuz ve peynirden oluşan diyetler yapıyor.  Eşlik eden ürün de maalesef tuzlu peynir. İkisi birlikte tüketildiğinde vücutta ciddi ödeme neden oluyor. Dolayısıyla karpuzun 2 üçgen dilimden fazlasını önermiyoruz.

Sotelenmiş domates kalp dostu

Domatesin içeriğinde olan likopen maddesi de kalp için çok faydalı. Ancak bu likopenin enteresan bir şekilde ısı ile temas ettiğinde aktif olduğunu hatırlatayım. Zeytinyağı ile hafif sotelenerek tüketilirse antioksidan değeri kat ve kat artıyor. O nedenle Akdeniz diyetine kalp dostu diyoruz.

Lifli gıdalar tüketin

Tansiyon hastalarına son olarak, mutlaka lifli gıdalar ile beslenmelerini öneriyorum. Lif bağırsaktaki gıda kalıntılarını temizliyor, hızlıca bağırsaktan atılmasını sağlıyor. Toksik olan gıda ile temas süresini azaltıyor. Gıdalar ne kadar uzun süre bağırsakta kalırsa, o kadar çok tuzları emiliyor. O nedenle meyveleri de smoothie gibi değil lifleriyle normal çiğneyerek tüketmeli.