Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Önümüzdeki 10 yıl içerisinde Mars'a insan gönderilmesi planlanıyor, ama Mars'ta insanların barınabileceği bir yaşam alanının nasıl oluşturulacağı ise büyük bir problem. Yeni yapılan araştırmayla bu soruna bir çözüm getirildi: Üre, Mars toprağı ve bakterilerden oluşan özel bir karışım ile 'uzay tuğlası' üretildi.

Hindistan Bilim Enstitüsü'nden (IISc) bir araştırma ekibi ve Hindistan'ın uzay ajansı Hint Uzay Araştırmaları Örgütü’nün (ISRO) ortaklaşa yaptıkları bir çalışma ile Mars habitatlarını inşa etmek için bakterilerin kullanılabileceği iddia edildi. Bu yeni yönteme göre Mars’ta bir yaşam alanı inşa etmek için gerekli olan "uzay tuğlalarının", memeliler tarafından idrar yoluyla atılan ve azotlu maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlayan bir bileşik olan üre, yerel Mars toprağı ve bakteri karışımı ile elde edilmesi mümkün olabilir. 

Söz konusu tuğlaları yapmak için ekip; üre, kimyasal nikel klorür ve guar zamkından yapılmış simüle Mars toprağını bir araya getirerek bir karışım elde etti. Harmanlanan bu karışımın oluşturduğu harcın kalıplara dökülmesiyle de herhangi bir şeklin, mesela tuğlanın, elde edilebildiği gözlemlendi. Buna göre kalıpta birkaç gün kaldıktan sonra bulamaç, katı bir uzay tuğlasına dönüşebiliyordu.

Karışım içinde bulunan bakteri ve ürenin etkileşime girmesiyle genellikle besinsel kalsiyum takviyesi olarak alınan, aynı zamanda kabuklu deniz hayvanlarının iskeletleri ve yumurta kabukları gibi biyolojik yapıları oluşturan kimyasal bir bileşik olan, kalsiyum karbonat kristalleri oluşuyor ve bu şekilde üre kristalleşmiş oluyor. Bu kristallerin, bakteriler tarafından üretilen doğal polimerler olan biyopolimerlerle bir araya gelmesiyle meydana gelen kombinasyon ise simüle edilmiş Mars toprağının parçacıklarını bir arada tutan bir tür çimento oluşturuyor. 

Nikel klorürün söz konusu toprak karışımında bakteri büyümesini kolaylaştırdığını fark eden ekip, daha sonrasında bu bileşiği de karışıma eklemeye kadar verdi. Konuya dair yaptığı açıklamada, "Mars toprağı, organizmalar için toksisiteye neden olan çok fazla demir içeriyor" olayı ele alan IISc'de makine mühendisliği bölümünden çalışmanın ortak yazarı Doçent Aloke Kumas, "Başlangıçta bakterilerimiz hiç büyümedi. Nikel klorür eklemek, toprağı bakteriler için uygun hale getirmenin en önemli adımıydı" açıklamasında bulundu.

Yeni yöntemle ekip başarılı bir şekilde "uzay tuğlaları" yapmayı başarmış olabilir, ama araştırmacıların bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Bilim insanları, tuğlaların Mars ortamına, özellikle gezegenin çok ince, esas olarak karbondioksitten oluşan atmosferine ve Dünya’ya oranlar çok az olan yerçekimine nasıl tepki vereceğini araştırmayı hedefliyor. Buna göre ekip söz konusu tuğlaları, Mars Atmosfer Simülatörü (MARS) adı verilen ve araştırmacıların kontrollü bir laboratuvar ortamında Mars atmosferini yeniden yaratacağı bir cihazda test etmeyi planlıyor.  

Çalışma kapsamına dahil olmayan bir endişe ise gezegenlerin korunması olarak öne çıkıyor. Bilim insanlarının, uzay aracı görevlerinin, bilimsel bulguları gölgeleyebilecek veya gezegenlere zarar verebilecek istenmeyen bakteri veya diğer kirleticileri taşımamasını sağlaması gerekiyor. Böyle bir yöntemin, Mars'a yönelik oldukça sert gezegen koruma yönergeleri dahilinde nasıl işleyeceği ise henüz bilinmiyor. 

Makaleler: 

https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0266415

https://iisc.ac.in/events/using-bacteria-to-build-settlements-on-mars/