Araştırma
Laboratuvarda böbrek üretmek için büyük bir adım atıldı!
Dünya çapında her dokuz yetişkinden birinde bir çeşit böbrek hastalığı bulunuyor ve böbrek yetmezliği git gide daha yaygın hale geliyor. Bu yüzden laboratuvarda büyütülen fonksiyonel böbrek dokusu ile böbrek hastalığı tedavilerini hızlandırabilir ve böbrek fonksiyonunu eski haline getirebilir. Böbreklerimiz iki yapı taşının bir sonucuyla doğal olarak oluşur: Metanefrik mezenşim ve üreter tomurcuğu.
Kök hücrelerden türetilen ve farklı proteinler için boyanmış insan böbrek üreter tomurcuğu organoidleri. Kaynak: Bonventre Lab/Brigham ve Kadın Hastanesi
Yedi yıl önce araştırmacılar insan kök hücrelerinden metanefrik mezenşim olarak bilinen ilk yapı taşının nasıl oluşturulacağını buldular. Aynı ekip yakın ikinci yapı taşını (üreter tomurcuğu) üretmek için çok verimli bir yöntem geliştirdi. Ayrıca, böbrek geliştikçe doğal olarak meydana gelen etkileşim parçalarını kopyalayarak bu iki yapı taşının hücreleri arasındaki etkileşimin özelliklerini de sergilediler. Ekip ayrıca böbreğin son idrar işleme bileşenini oluşturan iki hücre dizisi olan ana ve ara hücre dizilerinden oluşan insan hücre dizilerini de yaptı. Bu çalışma araştırmacıların toplama sistemini etkileyen böbrek hastalıkları için yeni tedavileri test etmelerine yardımcı olabilir. Bunlar, en yaygın genetik hastalıklardan biri olan polikistik böbrek hastalığı da dahil olmak üzere birçok doğuştan gelen böbrek ve idrar yolu anormalliğini içermektedir.
Araştırmacılar, birçok kan kimyasının korunmasından sorumlu ve böbreğin gelişimi için kritik öneme sahip olan böbrek dokusunun önemli bir bileşenini oluşturmak için verimli bir yol geliştirdiklerini belirttiler. Bütün bunlara ek olarak ilk kez yeni ilaçlar geliştirmek, kalıtsal ve edinilmiş bozuklukların araştırılmasına yardımcı olmak ve böbreğin vücuttaki metabolik dengeyi nasıl geliştirdiği ve kontrol ettiği konusundaki anlayışımızı geliştirmek için kullanılabilecek insan böbrek hücrelerini büyüttüklerini de belirttiler.
Fonksiyonel böbrek dokusu yapımından sorumlu her iki bileşeni de üretme yeteneğine sahip bu çalışma, böbrek yetmezliği olan hastalarda böbrek fonksiyonunu değiştirme arayışında veya belki de gelecekte bir kapta/tabakta böbrek oluşturma tekniğinde ileriye dönük büyük bir adım.
Makale: “Human ureteric bud organoids recapitulate branching morphogenesis and differentiate into functional collecting duct cell types” by Min Shi, Kyle W. McCracken, Ankit B. Patel, Weitao Zhang, Lioba Ester, M. Todd Valerius, and Joseph V. Bonventre, 29 August 2022, Nature Biotechnology.
DOI: 10.1038/s41587-022-01429-5